Thạc Sĩ Dạy học dựa vào tương tác trong đào tạo giáo viên tiểu học trình độ Đại học

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .1
1. Tính cấp thiết của đề tài .1
2. Mục đích nghiên cứu .3
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu .3
4. Giả thuyết khoa học .3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu 4
6. Phạm vi nghiên cứu .4
7. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 4
8. Những luận điểm bảo vệ 5
9. Đóng góp của luận án 6
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA DẠY HỌC DỰA VÀO TƯƠNG TÁC
TRONG ĐÀO TẠO GIÁO VIÊN TIỂU HỌC TRÌNH ĐỘ ĐẠI HỌC 7
1.1. Tổng quan lịch sử nghiên cứu vấn đề 7
1.2. Những khái niệm cơ bản 14
1.2.1. Tương tác trong dạy học 14
1.2.2. Dạy học dựa vào tương tác 16
1.2.3. Mô hình dạy học 18
1.3. Bản chất và các dạng tương tác trong dạy học .19
1.3.1. Bản chất của tương tác trong dạy học .19
1.3.2. Các dạng tương tác trong dạy học .30
1.4. Bản chất và đặc trưng của dạy học dựa vào tương tác .38
1.4.1. Bản chất của dạy học dựa vào tương tác .38
1.4.2. Đặc trưng của dạy học dựa vào tương tác .40
1.4.3. Điều kiện tiến hành dạy học dựa vào tương tác 42
1.5. Thực trạng dạy học dựa vào tương tác trong đào tạo giáo viên tiểu học trình độ
đại học .43
1.5.1. Đặc điểm quá trình đào tạo giáo viên tiểu học trình độ đại học 43
1.5.2. Thực trạng dạy học dựa vào tương tác trong đào tạo giáo viên tiểu học trình
độ đại học 45
CHƯƠNG 2 MÔ HÌNH DẠY HỌC DỰA VÀO TƯƠNG TÁC TRONG ĐÀO
TẠO GIÁO VIÊN TIỂU HỌC TRÌNH ĐỘ ĐẠI HỌC 642.1. Nguyên tắc đề xuất mô hình dạy học dựa vào tương tác trong đào tạo giáo viên
tiểu học trình độ đại học 64
2.1.1. Đảm bảo sự ảnh hưởng tích cực từ môi trường dạy học .64
2.1.2. Đảm bảo sự tương tác tích cực giữa người dạy, người học và môi trường.65
2.1.3. Đảm bảo vai trò tích cực, chủ động, sáng tạo của người học trong quá trình
tham gia các tương tác sư phạm để tạo dựng kiến thức 65
2.1.4. Đảm bảo vai trò chủ đạo của người dạy trong việc tổ chức, điều khiển các
tương tác sư phạm .66
2.1.5. Đảm bảo tính thực tiễn hoạt động đào tạo giáo viên tiểu học tại khoa Giáo
dục tiểu học ở các trường Đại học Sư phạm .67
2.2. Thiết kế mô hình dạy học dựa vào tương tác trong đào tạo giáo viên tiểu học
trình độ đại học 68
2.2.1. Mô hình dạy học dựa vào tương tác theo kiểu thông báo - thu nhận 71
2.2.2. Mô hình dạy học dựa vào tương tác theo kiểu làm mẫu - luyện tập .83
2.2.3. Mô hình dạy học dựa vào tương tác theo kiểu kiến tạo - tìm tòi 95
2.2.4. Mô hình dạy học dựa vào tương tác theo kiểu khuyến khích - tham gia .106
2.2.5. Mô hình dạy học dựa vào tương tác theo kiểu tình huống - nghiên cứu .119
CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM .130
3.1. Khái quát quá trình thực nghiệm 130
3.1.1. Mục đích thực nghiệm .130
3.1.2. Đối tượng thực nghiệm 130
3.1.3. Nội dung thực nghiệm .130
3.1.4. Tiến trình thực nghiệm 132
3.1.5. Tiêu chuẩn và thang đo trong thực nghiệm .134
3.2. Kết quả thực nghiệm 141
3.2.1. Kết quả thực nghiệm vòng 1 .141
3.2.2. Kết quả thực nghiệm vòng 2 .147
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .154
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ .158
TÀI LIỆU THAM KHẢO .159DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN ÁN
Viết tắt Viết đầy đủ
ĐC Đối chứng
ĐCđr Đối chứng đầu ra
ĐCđv Đối chứng đầu vào
ĐCgk Đối chứng giữa kì
ĐH Đại học
ĐHSP Đại học Sư phạm
GDTH Giáo dục tiểu học
GVTH Giáo viên tiểu học
HSTH Học sinh tiểu học
LA Luận án
PL Phụ lục
PPDH Phương pháp dạy học
SL Số lượng
SPTT Sư phạm tương tác
SV Sinh viên
TN Thực nghiệm
TNđr Thực nghiệm đầu ra
TNđv Thực nghiệm đầu vào
TNgk Thực nghiệm giữa kì
TT Tương tác
XT Xem thêmDANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ
Tên sơ đồ, biểu đồ Trang
Hình 1.1 Sơ đồ bộ máy học 22
Hình 1.2 Mô hình tương tác theo hướng tiếp cận khoa học thần kinh 25
Hình 1.3 Các mối quan hệ tương tác chính trong dạy học 32
Hình 2.1 Sơ đồ khái quát hoạt động dạy học dựa vào tương tác 68
Hình 3.1 Đường biểu diễn kết quả nhận thức cuối kì thực nghiệm tác
động môn Cơ sở Tự nhiên và Xã hội
142
Hình 3.2 Đường biểu diễn kết quả nhận thức cuối kì thực nghiệm tác
động môn PPDH Tự nhiên và Xã hội
148
Hình 3.3 Đường biểu diễn kết quả nhận thức cuối kì thực nghiệm tác
động môn Giáo dục Kĩ năng sống cho HSTH
150
DANH MỤC CÁC BẢNG
Tên sơ đồ, biểu đồ Trang
Bảng 1.1 Nhận thức của giảng viên về bản chất của tương tác trong dạy
học
46
Bảng 1.2 Đánh giá tầm quan trọng của mối quan hệ tương tác trong dạy
học
47
Bảng 1.3 Mức độ sử dụng các phương pháp dạy học 47
Bảng 1.4 Các biện pháp, kĩ thuật thường sử dụng đối với kiểu PPDH
thông báo - thu nhận
49
Bảng 1.5 Các biện pháp, kĩ thuật thường sử dụng đối với kiểu PPDH
làm mẫu - thực hành
50
Bảng 1.6 Các biện pháp, kĩ thuật thường sử dụng đối với kiểu PPDH
kiến tạo - tìm tòi
50
Bảng 1.7 Các biện pháp, kĩ thuật thường sử dụng đối với kiểu PPDH
khuyến khích - tham gia
51
Bảng 1.8 Các biện pháp, kĩ thuật thường sử dụng đối với kiểu PPDH
tình huống - nghiên cứu
52
Bảng 1.9 Tiến hành các hoạt động trong quá trình thiết kế dạy học 53
Bảng 1.10 Căn cứ để thiết kế PPDH 53
Bảng 1.11 Các kiểu học tập của sinh viên 54
Bảng 1.12 Các yếu tố, kĩ thuật dạy học giúp sinh viên học tập hiệu quả 57theo phương thức sao chép thông tin
Bảng 1.13 Các yếu tố, kĩ thuật dạy học giúp sinh viên học tập hiệu quả
theo phương thức bắt chước mẫu hành vi, kĩ năng
57
Bảng 1.14 Các yếu tố, kĩ thuật dạy học giúp sinh viên học tập hiệu quả
theo phương thức tìm tòi, khám phá
58
Bảng 1.15 Các yếu tố, kĩ thuật dạy học giúp sinh viên học tập hiệu quả
theo phương thức tham gia chia sẻ và trải nghiệm các mối
quan hệ
58
Bảng 1.16 Các yếu tố, kĩ thuật dạy học giúp sinh viên học tập hiệu quả
theo phương thức nghiên cứu
59
Bảng 1.17 Đánh giá sự ảnh hưởng của yếu tố môi trường tới hiệu quả học
tập
60
Bảng 3.1 Phân phối tần suất điểm kiểm tra kết quả nhận thức trong quá
trình thực nghiệm môn Cơ sở Tự nhiên và Xã hội
141
Bảng 3.2 Kết quả xếp loại tổng hợp nhận thức môn Cơ sở Tự nhiên và
Xã hội
141
Bảng 3.3 Tham số thống kê kết quả thực nghiệm môn Cơ sở Tự nhiên và
Xã hội
143
Bảng 3.4 Phân phối tần suất điểm kiểm tra kết quả nhận thức trong quá
trình thực nghiệm môn PPDH Tự nhiên và Xã hội
147
Bảng 3.5 Kết quả xếp loại tổng hợp nhận thức môn PPDH Tự nhiên và
Xã hội
147
Bảng 3.6 Tham số thống kê kết quả thực nghiệm môn PPDH Tự nhiên
và Xã hội
148
Bảng 3.7 Phân phối tần suất điểm kiểm tra kết quả nhận thức trong quá
trình thực nghiệm môn Giáo dục Kĩ năng sống
149
Bảng 3.8 Kết quả xếp loại tổng hợp nhận thức môn Giáo dục Kĩ năng
sống
149
Bảng 3.9 Tham số thống kê kết quả thực nghiệm môn Giáo dục Kĩ năng
sống