Tiến Sĩ Đầu tư phát triển bền vững về kinh tế trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh

LUẬN ÁN TIẾN SĨ
NĂM 2015
MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU . 6
1.1 Các nghiên cứu nước ngoài 6
1.1.1 Các nghiên cứu về mối quan hệ giữa đầu tư với tăng trưởng và phát triển
kinh tế: 6
1.1.2 Các nghiên cứu có liên quan đến phát triển bền vững và phát triển bền
vững về kinh tế. 10
1.2 Các nghiên cứu trong nước 11
1.2.1 Các nghiên cứu có liên quan đến phát triển bền vững và phát triển bền
vững về kinh tế. 11
1.2.2 Các nghiên cứu về phát triển bền vững và đầu tư phát triển kinh tế trên địa
bàn tỉnh Bắc Ninh: 17
1.3 Những kết luận rút ra và khoảng trống nghiên cứu của luận án 18
Kết luận chương 1 . 21
CHƯƠNG 2 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ ĐẦU TƯ PHÁT
TRIỂN BỀN VỮNG VỀ KINH TẾ . 22
2.1 Phát triển bền vững về kinh tế 22
2.1.1 Khái niệm về phát triển bền vững . 22
2.1.2 Khái niệm và nội hàm phát triển bền vững về kinh tế . 24
2.2 Đầu tư phát triển bền vững về kinh tế 26
2.2.1 Khái niệm về đầu tư phát triển và đầu tư phát triển bền vững về kinh tế 26
2.2.2. Nội dung phân tích đầu tư phát triển bền vững về kinh tế . 29
2.3 Các nhân tố ảnh hưởng đến đầu tư phát triển bền vững về kinh tế trên địa bàn
địa phương . 38
2.4 Tác động của đầu tư đến phát triển bền vững về kinh tế . 42
2.4.1 Quan điểm đánh giá . 42
2.4.2 Các tác động 43
2.5 Kinh nghiệm của một số quốc gia và địa phương về đầu tư phát triển bền
vững về kinh tế và bài học kinh nghiệm cho tỉnh Bắc Ninh . 48
2.5.1 Kinh nghiệm của thành phố Thẩm Quyến- Trung Quốc . 49
2.5.2. Kinh nghiệm của thành phố Seoul - Hàn Quốc 50
2.5.2 Kinh nghiệm của thành phố Hà Nội 53
2.5.3 Bài học kinh nghiệm cho tỉnh Bắc Ninh. 56
Kết luận chương 2 . 60
CHƯƠNG 3 THỰC TRẠNG ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG VỀ KINH
TẾ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC NINH GIAI ĐOẠN 2006-2013 . 61
3.1 Các nhân tố ảnh hưởng đến đầu tư phát triển bền vững về kinh tế trên địa
bàn tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2006- 2013. 61
3.1.1 Định hướng phát triển bền vững của tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2006 - 2015 . 61
3.1.2 Các nguồn tiềm năng về điều kiện về tự nhiên, kinh tế- xã hội của tỉnh Bắc
Ninh có thể khai thác để thực hiện đầu tư phát triển bền vững về kinh tế . 63
3.1.3 Các cơ chế, chính sách có ảnh hưởng đến đầu tư phát triển bền vững về
kinh tế trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh 69
3.1.4. Tình hình kinh tế - xã hội thế giới, khu vực và cả nước có ảnh hưởng đến
hoạt động đầu tư phát triển bền vững của tỉnh. 74
3.2 Thực trạng đầu tư phát triển bền vững về kinh tế trên địa bàn tỉnh Bắc
Ninh giai đoạn 2006 - 2013 . 75
3.2.1 Quy mô vốn đầu tư phát triển bền vững về kinh tế . 75
3.2.2 Vốn và cơ cấu nguồn vốn đầu tư phát triển bền vững về kinh tế 77
3.2.3 Nội dung và cơ cấu vốn đầu tư phát triển bển vững về kinh tế phân theo
ngành kinh tế 85
3.2.4 Nội dung và cơ cấu đầu tư theo các lĩnh vực có tác động trực tiếp đến phát
triển bền vững về kinh tế 94
3.3 Tác động của đầu tư đến thực hiện các nội dung phát triển bền vững về
kinh tế trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh 99
3.3.1. Tác động của đầu tư đến tăng trưởng kinh tế bền vững . 99
3.3.2. Tác động của đầu tư đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế ngành 101
3.3.3 Tác động của đầu tư đến cấu trúc tăng trưởng 105
3.3.4. Tác động của đầu tư đến hiệu quả tăng trưởng 110
3.4. Đánh giá thực trạng đầu tư phát triển bền vững về kinh tế trên địa bàn tỉnh
Bắc Ninh . 114
3.4.1. Kết quả đạt được và nguyên nhân 114
3.4.2. Một số hạn chế và nguyên nhân . 115
Kết luận chương 3 . 121
CHƯƠNG 4 ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG ĐẦU TƯ
PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG VỀ KINH TẾ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC NINH
ĐẾN NĂM 2020 . 122

4.1 Quan điểm và định hướng đầu tư phát triển bền vững về kinh tế trên địa
bàn tỉnh Bắc Ninh đến năm 2020 122
4.1.1 Căn cứ xây dựng định hướng đầu tư . 122
4.1.2 Quan điểm đầu tư phát triển bền vững về kinh tế . 126
4.1.3 Định hướng đầu tư phát triển bền vững về kinh tế trên địa bàn tỉnh Bắc
Ninh đến năm 2020 . 128
4.2 Một số giải pháp tăng cường đầu tư phát triển bền vững về kinh tế trên
địa bàn tỉnh Bắc Ninh đến năm 2020 132
4.2.1 Rà soát, hoàn thiện công tác quy hoạch trên địa bàn tỉnh và tăng cường
công tác kế hoạch hoá đầu tư 132

4.2.2 Hoàn thiện hệ thống chính sách có liên quan đến đầu tư phát triển bền
vững về kinh tế. 136
4.2.3 Tăng cường huy động vốn đầu tư phát triển đáp ứng mục tiêu tăng trưởng
và phát triển bền vững về kinh tế . 137
4.2.4 Điều chỉnh cơ cấu đầu tư ngành và tăng cường đầu tư vào các lĩnh vực có
tác động trực tiếp đến phát triển bền vững về kinh tế, góp phần chuyển dịch cơ
cấu kinh tế hợp lý, nâng cao tốc độ và chất lượng tăng trưởng kinh tế 141
4.2.5 Tăng cường công tác quản lý nhà nước hoạt động đầu tư . 150
4.2.6 Tăng cường liên kết, hợp tác với các địa phương lân cận và cả nước nhằm
thực hiện mục tiêu phát triển bền vững 154
4.2.7 Tăng cường sự phối kết hợp giữa các cơ quan chức năng trong việc thực
hiện các mục tiêu PTBV về kinh tế của tỉnh 156
4.3 Một số kiến nghị với cơ quan quản lý nhà nước nhằm tăng cường hoạt
động đầu tư phát triển bền vững về kinh tế trên địa bàn tỉnh . 159
Kết luận chương 4 . 161
KẾT LUẬN 162
TÀI LIỆU THAM KHẢO 1
1. Tính cấp thiết của đề tài



PHẦN MỞ ĐẦU

Cùng với việc ban hành Định hướng chiến lược Phát triển bền vững (PTBV)
ngày 17/8/2004, Việt Nam đã gia nhập vào con đường PTBV theo đúng yêu cầu mà
quốc tế mong đợi. Chiến lược PTBV được triển khai ở các tỉnh, thành phố không chỉ
mang lại sự phồn thịnh lâu dài, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của các thế hệ
người dân ở đó mà còn đóng góp vào sự phát triển chung của cả nước. Trong 3 nội
dung của của PTBV (bền vững về kinh tế, về xã hội và về môi trường) thì PTBV về
kinh tế là nội dung quan trọng, là điều kiện cần để thực hiện tốt 2 nội dung còn lại. Do
đó, cả nước cũng như trong mỗi tỉnh, thành phố cần phải tăng cường đầu tư khai thác
và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực cho mục tiêu PTBV về kinh tế.
Bắc Ninh là một tỉnh thuộc vùng đồng bằng Sông Hồng, nằm trong tam giác
kinh tế trọng điểm Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh và là cửa ngõ phía Đông Bắc
của thủ đô Hà Nội. Miền đất Kinh Bắc xưa nổi tiếng với tên gọi vùng đất “địa linh
nhân kiệt” đang gìn giữ trong mình những giá trị văn hoá đặc sắc cũng như nhiều
tiềm năng để phát triển kinh tế. Là một trong các địa phương trong cả nước nhận thức
rất sớm sự cần thiết của PTBV, tỉnh Bắc Ninh đã tích cực triển khai nhiều hoạt động
nhằm đáp ứng việc thực hiện thành công mục tiêu của chiến lược PTBV quốc gia. Cụ
thể là việc phê duyệt và thực thi Chiến lược PTBV tỉnh Bắc Ninh (năm 2006). Tuy
nhiên trong thời gian qua, hoạt động đầu tư phát triển kinh tế trên địa bàn tỉnh vẫn chưa
thực sự đáp ứng việc thực hiện mục tiêu của chiến lược PTBV nói chung và PTBV về
kinh tế nói riêng. Không chỉ vậy, còn bộc lộ nhiều điểm thiếu bền vững, về lâu dài sẽ
ảnh hưởng tới việc thực hiện thành công mục tiêu của chiến lược. Chính vì vậy, tác giả
đã lựa chọn đề tài “Đầu tư phát triển bền vững về kinh tế trên địa bàn tỉnh Bắc
Ninh” làm đề tài luận án. Đề tài mong muốn góp phần làm sáng tỏ cơ sở lý luận và
thực tiễn về hoạt động đầu tư PTBV về kinh tế của tỉnh trong thời gian qua và đề xuất
các giải pháp nhằm thúc đẩy hoạt động đầu tư thực hiện mục tiêu PTBV về kinh tế trên
địa bàn tỉnh.
2. Mục đích nghiên cứu
- Hệ thống hoá và góp phần làm sáng tỏ cơ sở lý luận và thực tiễn về đầu tư
PTBV về kinh tế. Vận dụng những vấn đề lý luận và thực tiễn đó vào nghiên cứu cụ
thể của tỉnh Bắc Ninh.
- Phân tích thực trạng đầu tư PTBV về kinh tế trên địa bản tỉnh Bắc Ninh,
đánh giá tác động của đầu tư phát triển đến thực hiện các nội dung bền vững về
kinh tế của tỉnh. Từ đó chỉ ra các kết quả đạt được, các hạn chế và nguyên nhân
của chúng trong quá trình thực hiện hoạt động đầu tư PTBV về kinh tế trên địa
bàn tỉnh Bắc Ninh.
- Làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn cho việc xây dựng quan điểm, định hướng
đầu tư PTBV về kinh tế trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh. Đề xuất một số giải pháp tăng
cường đầu tư PTBV về kinh tế trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh đến năm 2020.