Tiểu Luận Đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho sự phát triển

Đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho sự phát triển
BÀI LÀM

Giáo dục là một hiện tượng xã hội nảy sinh, phát triển và tồn tại mãi mãi cùng với xã hội loài người. Đó chính là hiện tượng thế hệ đi trước truyền đạt lại cho thế hệ đi sau những kinh nghiệm xã hội đã tích lũy được trong lịch sử phát triển của loài người, chuẩn bị cho họ bước vào cuộc sống lao động sản xuất và các hoạt động xã hội khác. Nhờ lĩnh hội những kinh nghiệm xã hội đó mà nhân cách của mỗi người được hình thành và phát triển hoàn thiện hơn, sức mạnh thể chất tinh thần của họ ngày càng được tăng lên. Chính vì vậy giáo dục được xem như là chức năng tất yếu và vĩnh hằng của xã hội, là động lực thúc đẩy sự phát triển của xã hội về mọi mặt.
Các bậc vĩ nhân trong hoạt động và lãnh đạo cách mạng của mình đã xác định vai trò vị trí giáo dục là nhân tố thiết yếu mở đường cho sự nhận thức và cải tạo thế giới đồng thời cũng là vấn đề có ý nghĩa sống còn của cuộc cách mạng. Khổng Tử cho rằng nhân cách con người được hình thành không chỉ thuần túy bởi điều kiện môi trường sống mà còn do điều kiện giáo dục quyết định, với mỗi người các đức tính như nhân, nghĩa, lễ, trí, tín, dũng cần phải được học tập, rèn luyện thì mới phát triển đúng hướng và mới có thể vận dụng vào trong cuộc sống. Đối với một dân tộc, theo ông giáo dục là nhân tố không thể thiếu được, một dân tộc dốt không thể mạnh được. Khổng Tử đã nhận ra rằng: “Giáo dục, phát triển trí đức là chìa khóa để phát triển kinh tế, đồng thời phát triển kinh tế là cơ sở cho phát triển giáo dục và dân trí”. Và Khổng Tử cũng cho rằng giáo dục có ảnh hưởng trực tiếp đến việc thực thi lẽ công bằng, đến tôn ti trật tự, đến thái độ của mỗi người đối với cuộc sống cộng đồng. Ông thấy được giáo dục không chỉ có vai trò quan trọng trong việc hình thành nhân cách của mỗi cá nhân mà còn quyết định đến vận mệnh và tương lai của cả một dân tộc, vì vậy Khổng Tử đã chủ trương đề cao giáo dục đào tạo con người.
Lê Thánh Tông (1442 - 1497) vị minh quân triều Lê qua danh thần Thân Nhân Trung (1418 - 1499) đã cho khắc vào bia Quốc Tử Giám cương lĩnh của đất nước: “Hiền tài là nguyên khí của quốc gia. Nguyên khí mạnh thì thế nước cường. Nguyên khí suy thì thế nước tàn.”
Vua Quang Trung (1753 - 1792) người anh hùng áo vải đất Tây Sơn sau khi đánh bại cuộc xâm lược của quân Thanh, lên ngôi Hoàng đế, qua danh sĩ Ngô Thời Nhậm (1746 - 1803) nhà chính trị ngoại giao tài năng đã ra tuyên ngôn: “Xây dựng đất nước phải lấy việc khuyến học làm đầu. Tìm lẽ trị bình lấy tuyển nhân tài làm gốc”.
Còn đối với V.I.Lênin Khi bước vào xây dựng xã hội chủ nghĩa ở nước Nga Xô-Viết, ông đã từng nói “giáo dục đó là nhiệm vụ mà chúng ta đặt lên hàng đầu và chúng ta phải chuẩn bị cho quần chúng xây dựng xã hội chủ nghĩa”. Ðây là một mệnh đề có tính chiến lược thể hiện tư tưởng quan điểm, tầm quan trọng của giáo dục. Chỉ có đầu tư cho giáo dục thì đất nước đó mới thực sự phát triển.
Giáo dục và đào tạo là một vấn đề hết sức quan trọng trong đời sống chính trị của mỗi nước, là biểu hiện trình độ phát triển của mỗi nước. Hồ Chí Minh đã biết làm giàu vốn văn hóa của mình bằng cách học hỏi, tiếp thu tư tưởng văn hóa phương Đông và phương Tây. Người dẫn lời của V.I.Lênin: “Chỉ có những người cách mạng chân chính mới thu hái được những điều hiểu biết quý báu của các đời trước để lại”. Vì vậy, ở Việt Nam ngay sau khi Cách mạng tháng Tám thành công Hồ Chí Minh coi "Dốt" là một trong ba thứ giặc cực kỳ nguy hiểm của dân tộc cần phải tiêu trừ ngay. Dốt là một thứ giặc vô hình cản trở cách mạng hết sức tai hại. Bởi vì "Một dân tộc dốt là một dân tộc yếu", "dốt thì dại, dại thì hèn". Theo Hồ Chí Minh: "một chế độ mới ra đời, điều cần thiết đầu tiên là nhanh chóng xóa bỏ nền giáo dục nô lệ, Thực dân Pháp muốn làm cho dân ta ngu để trị"
Hồ Chí Minh đã xác định vị trí, vai trò của giáo dục và đào tạo là bước đầu tiên của sự sống còn cho một quốc gia. Ngay sau khi hơn một tháng đọc "Tuyên ngôn Ðộc lập" Người đã nói: "Nay chúng ta giành quyền độc lập. Một trong những công việc phải thực hiện cấp tốc trong lúc này là nâng cao dân trí" vì "Nước nhà cần phải kiến thiết. Kiến thiết cần phải có nhân tài". Hồ Chí Minh nhấn mạnh: "Bây giờ xây dựng kinh tế, không có cán bộ không làm được. Không có giáo dục, không có cán bộ thì cũng không nói gì đến kinh tế, văn hóa. Trong việc đào tạo cán bộ, giáo dục là bước đầu"
Hồ Chí Minh quan niệm: "Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây, vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người" (câu nói của Chủ tịch Hồ Chí Minh nhân Hội nghị cán bộ giáo dục toàn quốc ngày 13.09.1958).
Đầu thế kỉ XXI, nền giáo dục của loài người có những bước tiến lớn với nhiều thành tựu mọi mặt. Hầu hết các quốc gia nhận thức sự cần thiết và cấp bách phải đầu tư cho giáo dục. Đầu tư cho giáo dục được coi là đầu tư có lãi lớn nhất cho tương lai của mỗi dân tộc, mỗi cộng đồng, mỗi gia đình, dòng tộc và mỗi cá nhân.
Hiện nay, cuộc cách mạng khoa học công nghệ phát triển ngày càng nhanh. Kinh tế tri thức có vai trò ngày càng nổi bật trong quá trình phát triển lực lượng sản xuất. Trong bối cảnh đó, giáo dục đã trở thành nhân tố quyết định đối với sự phát triển kinh tế xã hội. Các nước trên thế giới kể cả những nước đang phát triển đều coi giáo dục là nhân tố hàng đầu quyết định sự phát triển nhanh và bền vững của mỗi quốc gia.
Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm và coi trọng công tác giáo dục và đào tạo. Ngay từ Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VIII, phát triển giáo dục và đào tạo cùng với khoa học công nghệ được xác định là quốc sách hàng đầu, đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát triển. Luật giáo dục 2005 của nước ta đã khẳng định: “Phát triển giáo dục là quốc sách hàng đầu nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài” (điều 9). Tại điều 13 nhấn mạnh: “Đầu tư giáo dục là đầu tư phát triển, Nhà nước ưu tiên đầu tư cho giáo dục. Khuyến khích bảo hộ các quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức và cá nhân trong và ngoài nước đầu tư cho giáo dục, trong đó ngân sách Nhà nước giữ vai trò chủ yếu trong tổng nguồn lực đầu tư cho giáo dục”.
Trong quá trình tồn tại và phát triển, giáo dục và xã hội có một mối quan hệ ràng buộc, tất yếu, hữu cơ mang tính quy luật. Chính sự phát triển của mối quan hệ đó làm cho xã hội và giáo dục đều phát triển. Đặc biệt trong thời đại ngày nay giáo dục được xem không chỉ là sản phẩm của xã hội mà đã trở thành nhân tố tích cực - động lực thúc đẩy sự phát triển của xã hội loài người.