Thạc Sĩ Đánh giá việc thực hiện chính sách bồi thường hỗ trợ tái định cư khi nhà nước thu hồi đất ở một số d

Luận văn thạc sĩ
Đề tài: Đánh giá việc thực hiện chính sách bồi thường hỗ trợ tái định cư khi nhà nước thu hồi đất ở một số dự án trên địa bàn Thành phố Hà Nội
Mô tả bị lỗi font vài chữ, file tài liệu thì bình thường


MỤC LỤC
Lời cam ñoan i
Lời cảm ơn ii
Mục lục iii
Danh mục các chữcái viết tắt vi
Danh mục bảng vii
Danh mục biểu ñồvà hình ảnh viii
1. MỞ ðẦU 1
1.1. ðẶT VẤN ðỀ 1
1.2. MỤC ðÍCH VÀ YÊU CẦU 2
1.2.1. Mục ñích 2
1.2.2. Yêu Cầu 2
2. TỔNG QUAN CÁC VẤN ðỀNGHIÊN CỨU 3
2.1. KHÁI NIỆM VỀBỒI THƯỜNG, HỖTRỢKHI NHÀ NƯỚC THU
HỒI ðẤT 3
2.1.1. Bồi thường thiệt hại và giải phóng m ặt bằng 3
2.1.2. Bồi thường thiệt hại khi Nhà nước thu hồi ñất ñể sửdụng vào
mục ñích an ninh quốc phòng, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng
và phát triển kinh tế[4] 3
2.2. CƠSỞLÝ LUẬN VỀBỒI THƯỜNG, HỖTRỢTÁI ðỊNH CƯVÀ
CHUYỂN ðỔI NGHỀNGHIỆP KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ðẤT 4
2.2.1. Vềtái ñịnh cư 5
2.2.2. Vấn ñề ổn ñịnh nơi ở 6
2.2.3. Vấn ñềchuy ển ñổi nghềnghiệp 7
2.3. CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI ỞMỘT SỐNƯỚC VÀ
CÁC TỔCHỨC TRÊN THẾGIỚI 8
2.3.1. Tại Trung Quốc, Thái Lan, Hàn Quốc Và Inñônêsia 8
2.3.3. Ngân hàng phát triển Châu Á (ADB) [25] 12
2.4. CƠSỞPHÁP LÝ VỀCHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG HỖTRỢVÀ
TÁI ðỊNH CƯKHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ðẤT ỞVIỆT NAM 15
2.4.1. Chính sách của Nhà nước vềbồi thường thiệt hại cho người bị
thu hồi ñất khi Nhà nước thu hồi ñất ñểsửdụng vào mục ñích an
ninh quốc phòng, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng và phát triển
kinh tế 15
2.4.2. Những vấn ñề tồn tại cần ñược nghiên cứu về bồi thường giải
phóng mặt bằng 23
2.5. TÌNH HÌNH BỒI THƯỜNG GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG ỞMỘT SỐ
THÀNH PHỐTRONG CẢNƯỚC 32
2.5.1. Thành phốHải Phòng 32
2.5.2. Thành phố ðà Nẵng [32] 33
2.5.3. Thành phốHồChí Minh [33] 34
3. ðỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 36
3.1. ðỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU 36
3.2. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 36
3.2.1. ðiều kiện và ñối tượng ñược bồi thường trong từng dựán: thực
hiện theo Nghị ñịnh 197/2004/Nð-CP và Nghị ñịnh
84/2007/Nð-CP của Chính Phủ 36
3.2.2. Giá bồi thường: theo giá ñất Nông nghiệp và giá ñất ở 36
3.2.3. Chính sách hỗtrợvà tái ñịnh cư: 36
3.2.4. Trình tựthực hiện, trách nhiệm của Hội ñồng bồi thường, hỗtrợ
và tái ñịnh cư: 36
3.3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 37
3.3.1. Phương pháp ñiều tra khảo sát 37
4. KẾT QUẢNGHIÊN CỨU 38
4.1. ðIỂU KIỆN TỰNHIÊN, KINH TẾ- XÃ HỘI [15] 38
4.1.1. ðiều kiện tựnhiên 38
4.1.2. ðiều kiện kinh tế- xã hội 40
4.2. GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT CÁC DỰÁN NGHIÊN CỨU VÀ CÁC
CHÍNH SÁCH LIÊN QUAN ðẾN BỒI THƯỜNG HỖTRỢVÀ TÁI
ðỊNH CƯKHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ðẤT 43
4.2.1. Giới thiệu về3 dựán nghiên cứu 48
4.2.2. Các văn bản pháp lý có liên quan ñến các dựán 51
4.3. ðÁNH GIÁ VIỆC THỰC HIỆN CÁC CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG
HỖTRỢVÀ TÁI ðỊNH CƯKHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ðẤT Ở3
DỰÁN TRÊN ðỊA BÀN THÀNH PHỐHÀ NỘI 54
4.3.1. Xác ñịnh ñối tượng và ñiều kiện ñược bồi thường 54
4.3.2. Kết quả ñiều tra, xác ñịnh các ñối tượng và ñiều kiện ñược bồi
th ường ở3 dựán ñầu tưxây dựng trên ñịa bàn Thành phốHà Nội 59
4.3.3. Việc xác ñịnh giá bồi thường về ñất và tài sản trên ñất theo Nghị
ñịnh số197/2004/Nð-CP ngày 03/12/2004 và Nghị ñịnh 84/NðCP ngày 15/7/2007 của Chính phủ 70
4.3.4. Các chính sách hỗtrợvà tái ñịnh cư 78
4.3.5. Trình tựthực hiện và trách nhiệm của các cấp các ngành trong
công tác bồi thường giải phóng mặt bằng 84
4.3.6. ðánh giá chung việc thực hiện các chính sách bồi thường hỗtrợ
và tái ñịnh cưkhi nhà nước thu hồi ñất tại 3 dựán. 88
4.4. ðỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP GÓP PHẦN HOÀN THIỆN
CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG HỖ TRỢ VÀ TÁI ðỊNH CƯ KHI
NHÀ NƯỚC THU HỒI ðẤT TẠI THÀNH PHỐHÀ NỘI 94
4.4.1. Các giải pháp chung 94
4.4.2. Các giải pháp cụthể 96
5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 100
5.1. KẾT LUẬN 100
5.2. KIẾN NGHỊ 102
TÀI LIỆU THAM KHẢO 104


1. MỞ ðẦU
1.1. ðẶT VẤN ðỀ
ðất ñai là tài nguyên quốc gia vô cùng quý giá, là tưliệu sản xuất ñặc
biệt, là thành phần quan trọng hàng ñầu của môi trường sống, là ñịa bàn
phân bốdân cư, xây dựng các thành phần kinh tế, văn hoá xã hội, an ninh và
quốc phòng. Trong ñiều kiện quỹ ñất có hạn và nền kinh tếthịtrường ngày
càng phát triển thì lợi ích kinh tếcủa các tổchức, cá nhân khi Nhà nước giao
ñất và thu hồi ñược cơquan nhà nước quan tâm hơn.
Quá trình thực hiện công cuộc Công nghiệp hoá - Hiện ñại hoá ñất
nước, nhiều dựán ñầu tưphát triển như: Khu di tích, khu thương mại, khu
công nghiệp, các khu kinh tếmở, xây dựng ñô thị, các dựán ñầu tưxây
dựng cơsởhạtầng như: Giao thông, thuỷlợi, văn hoá, thểthao ñã và ñang
ñược triển khai ñưa vào hoạt ñộng trên hàng vạn héc ta ñất. Việc thu hồi
ñất của ñối tượng ñang sửdụng là cần thiết ñểthực hiện các dựán ñầu tư
này. Do có tầm quan trọng nhưvậy nên thời gian qua ðảng và Nhà nước ta
luôn quan tâm ñến vấn ñề ñất ñai và ñềra nhiều chủtrương, chính sách
bằng các văn bản pháp luật cụthểchỉ ñạo việc tổchức thực hiện.
Sau khi có luật ñất ñai năm 1993, ngày 17/8/1994 Chính phủ ban
hành Nghị ñịnh 90/Nð-CP quy ñịnh: “ðền bù thiệt hại khi Nhà nước thu hồi
ñất sửdụng vào mục ñích quốc phòng, an ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích công
cộng”. Sau hơn 3 năm thực hiện có nhiều biến ñộng, ngày 24/4/1998 Chính
phủban hành Nghị ñịnh số22/CP thay thế Nghị ñịnh số90/Nð-CP. Gần
ñây nhất là ngày 29/10/1994 Chính phủban hành Nghị ñịnh 181/2004/NðCP vềhướng dẫn thi hành Luật ñất ñai 2003 và Nghị ñịnh số197/2004/NðCP: “Vềviệc bồi thường, hỗtrợvà tái ñịnh cưkhi nhà nước thu hồi ñất”. Về
cơbản các ñiều trong Nghị ñịnh ñã ñược áp dụng có hiệu quả, phù hợp với
nguyện vọng của ña sốnhân dân, khắc phục ñược nhiều tồn tại, vướng mắc
mà trước ñây các văn bản khác chưa ñược ñềcập.
Tuy nhiên còn nhiều nội dung cần phân tích, ñánh giá có cơsởkhoa
học thông qua việc khảo sát thực tế, ñiều tra xã hội học ñểbổsung, sửa ñổi
hoàn thiện chính sách này ñảm bảo lợi ích hợp pháp của người sửdụng ñất,
người bịthu hồi ñất, duy trì trật tựkỷcương pháp luật, hạn chếtối ña những
tranh chấp, khiếu kiện về ñất ñai của nhân dân trong bồi thường, giải phóng
mặt bằng khi Nhà nước thu hồi ñất. ðó cũng là lý do tôi chọn ñềtài: “ðánh
giá việc thực hiện chính sách bồi thường hỗtrợtái ñịnh cưkhi nhà nước
thu hồi ñất ởmột sốdựán trên ñịa bàn Thành phốHà Nội”.
1.2. MỤC ðÍCH VÀ YÊU CẦU
1.2.1. Mục ñích
- Tìm hiểu việc thực hiện chính sách bồi thường giải phóng mặt bằng,
hỗtrợtái ñịnh cư.
- ðánh giá việc thực hiện chính sách bồi thường tái ñịnh cư ởmột số
dựán trên ñịa bàn thành phốHà Nội và ñề xuất các giải pháp nhằm góp
phần ñẩy nhanh tiến ñộgiải phóng mặt bằng cho các dựán.
1.2.2. Yêu Cầu
- Vận dụng những quy ñịnh của Nhà nước ñể ñánh giá việc thực hiện
chính sách bồi thường hỗtrợvà tái ñịnh cưkhi nhà nước thu hồi ñất.
- Các tài liệu ñiều tra, thu thập phải phản ánh ñúng quá trình thực hiện
chính sách bồi thường và có ñộchính xác qua một sốdựán ñược thực hiện
trên ñịa bàn Thành phốHà Nội.
2. TỔNG QUAN CÁC VẤN ðỀNGHIÊN CỨU
2.1. KHÁI NIỆM VỀBỒI THƯỜNG, HỖTRỢKHI NHÀ NƯỚC THU
HỒI ðẤT
2.1.1. Bồi thường thiệt hại và giải phóng mặt bằng
- Bồi th ường là ñền bù những tổn hại ñã gây ra. ðền bù là trảlại tương
xứng với giá trịhoặc công lao. Nhưvậy, bồi thường là trảlại tương xứng với
giá trịhoặc công lao cho m ột chủthểnào ñó bịthiệt hại vì hành vi của chủthể
khác [27]. Bồi thường khi Nhà nước thu hồi ñất là việc Nhà nước trảlại giá trị
quy ền sửdụng ñất ñối với diện tích ñất bịthu hồi cho người b ịthu hồi ñất [20].
- Việc bồi thường thiệt hại này có thể vô hình hoặc hữu hình (bồi
thường bằng tiền, bằng vật chất khác .) có thểdo các quy ñịnh của pháp luật
ñiều tiết, hoặc do thoảthuận giữa các chủthể.
- Trên thực tế, ngoài các khoản bồi thường thiệt hại nói trên thì còn có
một hình thức bồi thường khác gọi là hỗtrợ, việc hỗtrợtương xứng với giá
trịhoặc công lao cho một chủthểnào ñó bịthiệt hại vì m ột hành vi của chủ
thểkhác.
- Hỗtrợkhi Nhà nước thu hồi ñất là việc Nhà nước giúp ñỡngười bị
thu hồi ñất thông qua ñào tạo nghềmới, bốtrí việc làm mới, cấp kinh phí ñể
di dời ñến ñịa ñiểm mới [24].
2.1.2. Bồi thường thiệt hại khi Nhà nước thu hồi ñất ñể sử dụng vào
mục ñích an ninh quốc phòng, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng và phát
triển kinh tế[4]
Bồi thường thiệt hại khi Nhà nước thu hồi ñất ñểsửdụng vào mục
ñích an ninh, quốc phòng, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng là hành vi
ñược Hiến pháp năm 1992 quy ñịnh, ñồng thời tại ñiều 27 của Luật ðất ñai
năm 1993, Luật ðất ñai 2003 và văn bản hướng dẫn như: Nghị ñịnh số


TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tiếng Việt
1. Ánh Tuyết (2002), Kinh nghiệm ñền bù giải phóng mặt bằng ởmột số
nước, Thời báo Tài chính Việt Nam, số131(872), ngày 01/11/2002.
2. Ban vật giá Chính phủ(2000), Chương trình ñào tạo thẩm ñịnh giá giai
ñoạn II giữa ban vật giá Chính phủViệt Nam với Văn phòng thẩm ñịnh
giá Ôxtraylia, từ16-17/10/2000, Thành phốHồChí Minh - Hà Nội.
3. Bộkếhoạch và ðầu tư(1999), Dựthảo các chính sách quốc gia vềtái
ñịnh cư, Hà Nội.
4. BộTài chính (1998), Thông tưsố195/TT-BTC ngày 04/01/1998 của Bộ
Tài chính về việc hướng dẫn thi hành Nghị ñịnh số 22/1998/Nð-CP
ngày 24/4/1998 của Chính phủ: Vềviệc ñền bù thiệt hại khi Nhà nước
thu hồi ñất ñểsửdụng vào mục ñích an ninh, quốc phòng, lợi ích quốc
gia, lợi ích công cộng.
5. BộTài chính (2004), Thông tưsố116/2004/TT-BTC ngày 07/12/2004
của BộTài chínhvềhướng dẫn thực hiện Nghị ñịnh số197/2004/NðCP ngày 03/12/2004 của Chính phủvềbồi thường, hỗtrợvà tái ñịnh cư
khi Nhà nước thu hồi ñất.
6. BộTài chính (2004), Thông tưsố117/2004/TT-BTC ngày 07/12/2004 của
BộTài chính vềhướng dẫn thực hiện Nghị ñịnh số198/2004/Nð-CP.
7. Bộ Tài nguyên và Môi trường (2007), Thông tư 06/2007/TT-BTNMT
ngày 15/6/2007 của BộTài nguyên và Môi trường vềhướng dẫn thực
hiện Nghị ñịnh 84/2007/Nð-CP ngày 25/5/2007 của Chính phủ.
8. Ban quản lý Hạ tầng Tả Ngạn, Báo cáo số 189/BC-QLDA ngày
14/10/2009vềcông tác bồi thường, hỗtrợ, TðC GPMB của các dựán
do Ban quản lý dựán Hạtầng TảNgạn làm chủ ñầu tư.
9. Chu Văn Cấp, Trần Bình Trọng (2002), Giáo trình Kinh tếChính trị
Mác-Lenin,NXB Chính trịQuốc gia Hà Nội.
10. Chính phủ (1998), Nghị ñịnh số 22/1998/Nð-CP ngày 24/4/1998 của
Chính phủ vềviệc ñền bù thiệt hại khi Nhà nước thu hồi ñất ñểsửdụng
vào mục ñích an ninh, quốc phòng, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng.
11. Chính phủ(2004), Nghị ñịnh số181/2004/Nð-CP ngày 29/10/2004 của
Chính phủ vềthi hành Luật ðất ñai năm 2003.
12. Chính phủ(2004), Nghị ñịnh số197/2004/Nð-CP ngày 03/12/2004 của
Chính phủ vềbồi thường, hỗtrợvà tái ñịnh cưkhi Nhà nước thu hồi ñất.
13. Chính phủ(2004), Nghị ñịnh số188/2004/Nð-CP ngày 16/11/2004 của
Chính phủ vềphương pháp xác ñịnh giá ñất và khung giá các loại ñất.
14. Chính phủ (2007), Nghị ñịnh số 84/2007/Nð-CP ngày 25/5/2007 của
Chính phủ vềquy ñịnh bổsung cấp giấy chứng nhận quy ền sửsụng ñất,
thu hồi ñất, thực hiện quy ền sửdụng ñất, trình tự, thủtục bồi thường, hỗ
trợ, tái ñịnh cưkhi Nhà nước thu hồi ñất và giải quy ết khiếu nại về ñất.
15. Cục Thống kê Thành phốHà Nội (2009), Niên giám thống kê Thành
phốHà Nội 2009.
16. Hiến pháp (1992), NXB Chính trịQuốc gia, Hà Nội.
17. Mai Mộng Hùng(2003), ''Tìm hiểu pháp luật ñất ñai của một sốnước
trên thếgiới'', tạp chí ðịa chính số1, tháng 1/2003.
18. Nguyễn ThịKhuy (2004), Tìm hiểu ñánh giá việc thực hiện chính sách
ñền bù thiệt hại khi Nhà nước thu hồi ñất ởmột sốdựán trên ñịa bàn
quận Thanh Xuân - Hà Nội, Luận văn Thạc sỹ nông nghiệp, ðại học
Nông nghiệp I, Hà Nội.
19. Luật ðất ñai (1987), NXB Chính trịQuốc gia, Hà Nội.
20. Luật ðất ñai (1993), NXB Chính trịQuốc gia, Hà Nội.