Thạc Sĩ Đánh giá vai trò của nồng độ Vitamin D và các yếu tố ảnh hưởng ở bệnh nhân viêm cột sống dính khớp

ĐẶT VẤN ĐỀ

Viêm cột sống dính khớp là một bệnh khớp viêm mạn tính, biểu hiện bởi viêm khớp cùng chậu, viêm đốt sống và viêm các điểm bám gân. Tổn thương cơ bản của bệnh lúc đầu là xơ teo, sau đó là canxi hóa dây chằng, bao khớp, và có kèm theo viêm nội mạc các mao mạch. Có nhiều giả thuyết về nguyên nhân và cơ chế bệnh sinh của bệnh, nhiều tác giả ủng hộ cơ chế nhiễm khuẩn trên một cơ địa di truyền dẫn đến sự xuất hiện của các phản ứng miễn dịch, phản ứng viêm có sự tham gia của cytokines như TNF- α. Bệnh gặp chủ yếu ở nam giới (chiếm 90-95%). Thường khởi phát ở độ tuổi từ 15-35. Ở nước ta bệnh chiếm khoảng 0,15% dân số ở người lớn [2]. Hậu quả của bệnh rất nặng nề chủ yếu gây dính khớp cột sống và khớp ngoại biên làm ảnh hưởng đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống, đôi khi gây gãy xương .
Vitamin D là một nhóm tiền hormon tan trong dầu, đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa xương [8]. Trong những năm gần đây có nhiều nghiên cứu về vai trò của vitamin D với các mô khác ngoài xương []. Sự thiếu hụt Vitamin D đã được chứng minh có liên quan đến gia tăng nguy cơ của một số bệnh như bệnh Ung thư, bệnh Đái tháo đường túyp II, bệnh tim mạch, bệnh truyền nhiễm, và đặc biệt là bệnh tự miễn .[42] . Có nhiều nghiên cứu trong thực nghiệm chứng tỏ 1,25 (OH)2D3 có vai trò ức chế miễn dịch trong cả miễn dịch dịch thể và miễn dịch tế bào [82, 74]. Vitamin D3 [1,25(OH)2D3] và các dẫn xuất của vitamin D3 có tác dụng sinh học thông qua receptor đặc hiệu của vitamin D ở nhân tế bào [74]. Trong viêm cột sống dính khớp sự thiếu hụt vitamin D được cho là yếu tố tiền khởi phát bệnh và làm nặng thêm mức độ của bệnh.
Ở Việt Nam đã có một số nghiên cứu về vitamin D ở quần thể phụ nữ mãn kinh, vitamin D ở phụ nữ có thai, vitamin D và nhiễm khuẩn .nhưng còn ít các nghiên cứu về nồng độ vitamin D và bệnh tự miễn, đặc biệt là chưa có nghiên cứu nào về vai trò của Vitamin D trong bệnh VCSDK . Vì vậy chúng tôi tiến hành đề tài: “Đánh giá vai trò của nồng độ Vitamin D và các yếu tố ảnh hưởng ở bệnh nhân viêm cột sống dính khớp” nhằm hai mục tiêu:
1. Đánh giá nồng độ Vitamin D ở bệnh nhân VCSDK
2. Xác định các yếu tố ảnh hưởng đến nồng độ vitamin D3 (25- OH) huyết thanh ở bệnh nhân VCSDK.