Luận Văn Đánh giá và nâng cấp Hệ thống Quản lý Môi trường theo tiêu chuẩn ISO14001:1996 của Công ty cổ phần K

TÓM TẮT KHÓA LUẬN

Ngày 15/11/2004, Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế ISO đã ban hành phiên bản mới ISO14004:2004. Theo thỏa thuận của tổ chức ISO và IAF (tổ chức công nhận quốc tế), sau thời hạn 18 tháng kể từ ngày ban hành ISO14001:2004, việc chứng nhận hệ thống quản lý môi trường (HTQLMT) phải sử dụng phiên bản năm 2004 mới có giá trị. Do đó, việc “Đánh giá và nâng cấp hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001:1996 của Công ty cổ phần Khu công nghiệp Tân Tạo lên tiêu chuẩn ISO14001:2004” là rất cần thiết trong tương lai. Vì lẽ đó mà tôi đã tiến hành nghiên cứu đề tài này với mong muốn góp một phần nhỏ giúp ích cho Công ty.
Hệ thống quản lý môi trường là một phần của hệ thống quản lý chung bao gồm cơ cấu tổ chức, các hoạt động lập kế hoạch, trách nhiệm, quy tắc, thủ tục, quá trình và nguồn lực để xây dựng và thực hiện chính sách môi trường và để quản lý các khía cạnh môi trường của tổ chức (theo ISO14001:2004). Bộ tiêu chuẩn ISO14000 là những tiêu chuẩn về HTQLMT dùng để khuyến khích các tổ chức (doanh nghiệp, Công ty) không ngừng cải thiện và ngăn ngừa ô nhiễm môi trường bằng HTQLMT của mình.
Công ty ITACO đã xây dựng và đạt được chứng chỉ ISO14001:1996 vào ngày 20/08/2003. Công ty ITACO là mô hình kinh doanh đa sở hữu với các chức năng nhiệm vụ chính sau:
Xây dựng cơ sở hạ tầng trong KCN Tân Tạo.
Cho thuê nhà đất đã xây dựng cơ sở hạ tầng.
Cho thuê và bán nhà xưởng.
Làm các dịch vụ trong KCN (xử lý nước thải của KCN, cung cấp nước, điện, )
Hiện nay, trong phạm vi trách nhiệm và quyền hạn của mình, Công ty ITACO vẫn đảm bảo chất lượng môi trường của Công ty mình và của KCN đều đạt tiêu chuẩn cho phép. Tuy nhiên, trên thực tế, chất lượng môi trường có những dấu hiệu cho thấy các nguy cơ ô nhiễm tiềm ẩn, đặc biệt là đối với vấn đề nước thải, khí thải của KCN . Vì vậy, trong tương lai, với sự phát triển không ngừng của KCN nói chung và Công ty nói riêng thì cần có những hành động kịp thời và phù hợp hơn để tiếp tục bảo vệ sự trong lành của môi trường KCN Tân Tạo.
Hiện tại, Công ty ITACO đã xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO14001:1996 và nhận chứng thư ISO14001 do BVQI cấp ngày 20/08/2003 với mục đích :
- Cải thiện hiện trạng môi trường, giảm thiểu các rủi ro hay trách nhiệm về môi trường.
- Tạo môi trường đầu tư tốt cho KCN Tân Tạo để thu hút các doanh nghiệp.
- Tạo ra hình ảnh hợp tác tốt, nâng cao hiệu quả kinh doanh.
Tiêu chuẩn ISO14001:2004 là phiên bản mới của tiêu chuẩn ISO14001:1996 về HTQLMT. Phiên bản mới này được ban hành vào ngày 15/11/2004, nhằm mục đích làm rõ hơn các yêu cầu của phiên bản cũ và gia tăng sự tương thích với tiêu chuẩn ISO9001:2000. Phiên bản mới ISO14001:2004 tương tự như phiên bản cũ ISO14001:1996. Về cơ bản, tiêu chuẩn mới vẫn được thiết kế thao chu trình PDC (Plan-Do-Check).
Những thay đổi chính của phiên bản mới ISO14001:2004 như sau :
Phạm vi của HTQLMT phải được xác định và lập thành văn bản.
Các yêu cầu rõ ràng hơn về mặt ngôn ngữ.
Hiệu quả của việc thực thi các yêu cầu về môi trường phải được chứng minh bằng các kết quả đo lường thực tế của việc quản lý các khía cạnh môi trường.
Các yêu cầu về luật pháp được xem xét nghiêm khắc hơn :
- Được kết nối với các khía cạnh môi trường.
- Không chỉ gói gọn trong phạm vi các yêu cầu pháp luật “về môi trường” mà quan tâm đến tất cả các yêu cầu được áp dụng cho các khía cạnh môi trường.
- Ban hành điều khoản mới về Đánh giá mức độ tuân thủ luật pháp, nhấn mạnh tầm quan trọng của điều khoản này.
Các yêu cầu về đào tạo và năng lực được áp dụng không chỉ cho các nhân viên mà còn cho “những người làm việc cho tổ chức hoặc đại diện cho tổ chức”.


CHƯƠNG 1 - MỞ ĐẦU

2.1 ĐẶT VẤN ĐỀ
Hiện nay, thành phố Hồ Chí Minh ngày càng có nhiều các Khu công nghiệp (KCN) và Khu chế xuất (KCX) ra đời và đi vào hoạt động. Kinh tế phát triển góp phần làm đời sống người dân đi lên và cũng kéo theo chất lượng môi trường ngày càng giảm sút. Việc bảo vệ môi trường đang trở nên cấp thiết để đảm bảo một môi trường sống trong lành, an toàn hơn cho sức khỏe con người hiện tại và mai sau. Một trong những biện pháp bảo vệ môi trường là ban hành các luật định pháp luật mang tính bắt buộc. Tuy nhiên, do nhiều yếu tố : thiếu vốn, thiếu nhân lực, ý thức bảo vệ môi trường thấp, nên không phải lúc nào các đơn vị, tổ chức, cá nhân cũng tuân thủ đúng các luật định về môi trường.
Trong khi đó, thế giới ngày càng tiến bộ, yêu cầu bảo vệ môi trường ngày càng cao, dẫn đến sự ra đời của các tiêu chuẩn mang tính quốc tế như các tiêu chuẩn ISO, SA, nhằm đảm bảo sự hòa hợp giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường, tiến tới phát triển bền vững. Hoạt động giao lưu phát triển kinh tế giữa các quốc gia đã khiến cho việc đạt được các chứng chỉ quốc tế trở thành một trong những ưu thế cạnh tranh. Và điều đó cũng không phải là ngoại lệ đối với bộ tiêu chuẩn ISO14001.
Ở Việt Nam, mặc dù hệ thống ISO14000 vẫn còn là điều mới mẻ đối với đại đa số các doanh nghiệp, nhưng việc áp dụng tiêu chuẩn ISO14001 vào hệ thống quản lý môi trường đem lại nhiều lợi ích về mặt kinh tế, pháp luật, quản lý nên đã được nhiều Công ty áp dụng, điển hình là Công ty cổ phần KCN Tân Tạo (ITACO). Công ty ITACO đã xây dựng và đạt được chứng chỉ ISO14001:1996 vào ngày 20/08/2003.
Tuy nhiên, ngày 15/11/2004, Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế ISO đã ban hành phiên bản mới cho hai tiêu chuẩn ISO14001:2004 và ISO14004:2004. Theo thỏa thuận của tổ chức ISO và IAF (tổ chức công nhận quốc tế), sau thời hạn 18 tháng kể từ ngày ban hành ISO14001:2004, việc chứng nhận hệ thống quản lý môi trường (HTQLMT) phải sử dụng phiên bản năm 2004 mới có giá trị. Do đó, việc “Đánh giá và nâng cấp hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001:1996 của Công ty cổ phần Khu công nghiệp Tân Tạo lên tiêu chuẩn ISO14001:2004” là rất cần thiết trong tương lai. Vì lẽ đó mà tôi đã tiến hành nghiên cứu đề tài này với mong muốn góp một phần nhỏ giúp ích cho Công ty.

2.2 TÌNH HÌNH ÁP DỤNG TIÊU CHUẨN QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG ISO14001 TRONG NƯỚC VÀ QUỐC TẾ
2.2.1 Tình hình quốc tế
Tính đến ngày 31/12/2003, trên toàn thế giới đã có 66.070 chứng chỉ ISO14001:1996 được cấp tại 113 quốc gia, tăng hơn 16.621 chứng chỉ (tăng thêm 34%) so với năm 2002. Năm 2003 là năm mà số chứng chỉ HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO14001 tăng trưởng cao nhất từ khi tiêu chuẩn được ban hành năm 1996.
Mười quốc gia có số lượng chứng chỉ ISO14001 lớn nhất :