Thạc Sĩ Đánh giá thực trạng công tác thu hồi, bồi thường, giải phóng mặt bằng của một số dự án trên địa bàn

Luận văn thạc sĩ
Đề tài: Đánh giá thực trạng công tác thu hồi, bồi thường, giải phóng mặt bằng của một số dự án trên địa bàn thị xã Từ Sơn tỉnh Bắc Ninh
Mô tả bị lỗi font vài chữ, file tài liệu thì bình thường




MỤC LỤC
LỜI CAM ðOAN i
LỜI CÁM ƠN .ii
MỤC LỤC iii
DANH MỤC BẢNG vi
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT .vii
1. MỞ ðẦU i
1.1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ðỀ TÀI . 1
1.2. MỤC TIÊU . 3
1.3. YÊU CẦU 3
2. TỔNG QUAN VỀ VẤN ðỀ NGHIÊN CỨU . 4
2.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA CÔNG TÁC BỒI THƯỜNG, GIẢI PHÓNG
MẶT BẰNG 4
2.1.1. Sự cần thiết của công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng . 4
2.1.2. ðặc ñiểm và những yếu tố tác ñộng ñến công tác bồi thường, giải
phóng mặt bằng . 6
2.2. CƠ SỞ PHÁP LÝ VÀ NGUYÊN TẮC CHUNG CỦA BỒI THƯỜNG,
HỔ TRỢ KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ðẤT . 8
2.2.1. Cơ sở pháp lý của bồi thường, hỗ trợ và tái ñịnh cư khi Nhà nước thu
hồi ñất 8
2.2.2. Nguyên tắc bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng khi Nhà nước thu
hồi ñất 15
2.3. NHỮNG NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA CHÍNH SÁCH THU HỒI ðẤT,
BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ THEO PHÁP LUẬT HIỆN HÀNH . 18
2.3.1. Phạm vi ñiều chỉnh và ñối tượng áp dụng . 21
2.3.2. Bồi thường ñất . 21
2.3.3. Bồi thường, hỗ trợ về tài sản . 24
2.3.4. Một số kết quả trong việc thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng ở
Việt Nam . 28
2.4. NHỮNG KINH NGHIỆM RÚT RA TRONG QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN
BỒI THƯỜNG, GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG 30
2.4.1. Kinh nghiệm của một số nước trên thế giới 30
2.4.2. Kinh nghiệm từ thực tế công tác bồi thường, GPMB tại Việt Nam . 38
2.4.3. Nhận xét, ñánh giá 40
3. NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU . 42
3.1. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 42
3.1.1. ðiều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội của thị xã Từ Sơn 42
3.1.2. Tình hình quản lý và sử dụng ñất của thị xã Từ Sơn 42
3.1.3. ðánh giá công tác thu hồi ñất, bồi thường, GPMB của một số dự án 42
3.1.4. Ảnh hưởng của việc thu hồi ñất ñến người dânvà kế hoạch sử dụng tiền
bồi thường của họ 42
3.1.5. ðề xuất một số giải pháp nhằm ñẩy nhanh tốc ñộ thu hồi ñất phục vụ
cho mục tiêu phát triển chung của thị xã Từ Sơn. 42
3.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 42
3.2.1. Phương pháp thu thập, tài liệu, số liệu 42
3.2.2. Phương pháp ñiều tra phỏng vấn bằng phiếu ñiều tra . 43
3.2.3. Phương pháp thống kê, tổng hợp 44
3.2.4. Phương pháp chuyên gia . 44
4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 45
4.1. ðIỀU KIỆN TỰ NHIÊN - KINH TẾ - XÃ HỘI . 45
4.1.1. ðiều kiện tự nhiên . 45
4.1.2. ðiều kiện kinh tế - xã hội 46
4.2. HIỆN TRẠNG QUẢN LÝ VÀ SỬ DỤNG ðẤT . 50
4.2.1. Tình hình quản lý ñất ñai 50
4.2.2. Hiện trạng sử dụng ñất 51
4.2.3. Tình hình thu hồi ñất và GPMB . 52
4.3. ðÁNH GIÁ KẾT QUẢ THỰC HIỆN CÔNG TÁC THU HỒI ðẤT, BỒI
THƯỜNG THIỆT HẠI VÀ HỖ TRỢ HAI DỰ ÁN 53
4.3.1. Những căn cứ pháp lý liên quan ñến hai dự án . 53
4.3.2. Vị trí, quy mô, tính chất của hai dự án 55
4.3.3. Công tác bồi thường, hỗ trợ của hai dự án . 57
4.3.4. ðánh giá kết quả thực hiện bồi thường, hỗ trợ của hai dự án . 62
4.4. ẢNH HƯỞNG CỦA VIỆC THU HỒI ðẤT ðẾN NGƯỜI DÂN 73
4.5. NHỮNG GIẢI PHÁP GÓP PHẦN ðẨY NHANH TIẾN ðỘ BỒI
THƯỜNG, GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG 78
4.5.1. Hoàn thiện chính sách pháp luật về ñất ñai . 78
4.5.2. Kiện toàn nội dung chính sách về công tác bồi thường, hỗ trợ 79
4.5.3. Tăng cường vai trò cộng ñồng trong việc thamgia công tác GPMB . 80
4.5.4. Nâng cao năng lực cán bộ và hiệu quả làm việc của ban bồi thường, hỗ
trợ và tái ñịnh cư . 81
5.KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 83
5.1. KẾT LUẬN 83
5.2. KIẾN NGHỊ . 84
TÀI LIỆU THAM KHẢO . 85
PHỤ LỤC 88




1. MỞ ðẦU
1.1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ðỀ TÀI
ðất ñai ngoài chức năng vốn có của nó là tư liệu sản xuất ñặc biệt
không thể thay thế, thành phần quan trọng hàng ñầu của môi trường sống, là
ñịa bàn phân bố các khu dân cư, xây dựng các công trình kinh tế, văn hoá, xã
hội, an ninh và quốc phòng thì trong thời kỳ phát triển kinh tế mới, ñất ñai
còn có thêm chức năng tạo nguồn vốn và thu hút cho ñầu tư phát triển mang ý
nghĩa rất quan trọng. Trong những năm qua, Nhà nướcñã thực hiện mạnh mẽ
chủ trương công nghiệp hoá, hiện ñại hoá ñất nước và thực tế ñã cho thấy nền
kinh tế ñã có những bước phát triển vượt bậc, ñời sống nhân dân ñã và ñang
từng bước ñược cải thiện, hạ tầng xã hội cũng như hạ tầng kỹ thuật ñược thay
ñổi tạo ra bộ mặt mới cho ñất nước và thu hẹp dần khoảng cách ñối với các
nước phát triển.
Trên con ñường công nghiệp hoá, hiện ñại hoá ñất nước, ñể ñưa ñất ñai
thực sự trở thành nguồn vốn, nguồn thu hút cho các nhà ñầu tư phát triển thì
việc thu hồi ñất chuyển mục ñích sử dụng ñất ñể xâydựng các khu, cụm công
nghiệp, khu ñô thị tập trung nhằm nâng cao hiệu quảsử dụng ñất, xây dựng
cơ cấu ñất ñai hợp lý thực sự cần thiết. Tuy nhiên,qua thực tế việc thu hồi ñất
ñể thực hiện các dự án cho thấy công tác bồi thườngñất ñai, giải póng mặt
bằng (GPMB), hỗ trợ và tái ñịnh cư ñang là một vấn ñề rất nhạy cảm và phức
tạp, ảnh hưởng ñến mọi mặt của ñời sống kinh tế - chính trị - xã hội.
ðể nâng cao năng lực thể chế trong công tác bồi thường, hỗ trợ và tái
ñịnh cư, Luật ñất ñai 2003 có nhiều nội dung mới ñược sửa ñổi, bổ sung phù
hợp với thực tế nhằm ñiều chỉnh các mối quan hệ pháp luật ñối với các chủ
thể quản lý, sử dụng ñất khi Nhà nước thu hồi ñất, sử dụng ñất thu hồi phục
vụ phát triển kinh tế xã hội quy ñịnh tại ñiều 86 -Luật ñất ñai 2003, ñiều 36 –
Nghị ñịnh 181/Nð-CP ngày 29/10/2004 của Chính phủ quy ñịnh về thi hành
Luật ñất ñai, Nghị ñịnh 197/2004/Nð-CP của Chính phủ ngày 03/12/2004 về
bồi thường, hỗ trợ và tái ñịnh cư khi nhà nước thu hồi ñất ñược ban hành thay
thế Nghị ñịnh 22/1998/Nð-CP trước ñây, Nghị ñịnh 84/2007/Nð-CP ngày
25/5/2007 của Chính phủ quy ñịnh bổ sung về việc cấp giấy chứng nhận
quyền sử dụng ñất, thu hồi ñất, thực hiện quyền sử dụng ñất, trình tự, thủ tục
bồi thường, hỗ trợ, tái ñịnh cư khi Nhà nước thu hồi ñất và giải quyết khiếu
nại về ñất ñai, Nghị ñịnh 69/2009/Nð-CP ngày 13/08/2009 của Chính phủ
quy ñịnh bổ sung về quy hoạch sử dụng ñất, giá ñất,thu hồi ñất, bồi thường,
hỗ trợ và tái ñịnh cư.
Từ Sơn là một thị xã mới thành lập nằm ở phía Tây của tỉnh Bắc Ninh
với 5 phường nội thị và 6 xã. Từ Sơn cách trung tâmthành phố Bắc Ninh 13
km về phía Tây Nam và từ Hà Nội có thể ñi theo quốclộ 1A về hướng Bắc.
Do có vị trí ñịa lý thuận lợi và môi trường ñầu tư thông thoáng nên nền kinh
tế của thị xã trong những năm qua ñạt mức tăng trưởng khá, ngành nghề
truyền thống ñược khôi phục và phát triển góp phần giải quyết lao ñộng nông
nhàn ở nông thôn. Những năm gần ñây, với tốc ñộ ñô thị hoá nhanh, ñất ñai ở
Từ Sơn ñược chuyển mục ñích sử dụng khá nhiều, ñồng nghĩa với việc áp
dụng những chính sách của Nhà nước trong việc thu hồi, bồi thường GPMB
và hỗ trợ ñối với những nông dân mất ñất sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên
công tác này còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, hiệu quả thấp, kể cả việc
thu hồi ñất ñể xây dựng CSHT phục vụ cho chính cộngñồng dân cư bị thu
hồi. ðiều chỉnh quy hoạch sử dụng ñất, sửa ñổi thiết kế dự án, chờ ñợi do
không giải phóng ñươợc mặt bằng hoặc do CSHT không ñảm bảo là những
nguyên nhân làm ảnh hưởng ñến tiến ñộ các dự án, gây thiệt hại lớn về kinh tế
của các doanh nghiệp, các nhà ñầu tư và nhà nước, làm mất ổn ñịnh chính trị
xã hội ở ñịa phương. Xuất phát từ thực tiễn nói trên, chúng tôi tiến hành thực
hiện ñề tài: “ðánh giá thực trạng công tác thu hồi, bồi thường, giải phóng
mặt bằng của một số dự án trên ñịa bàn thị xã Từ Sơn - Tỉnh Bắc Ninh”.
1.2. MỤC TIÊU
ðánh giá việc thực hiện chính sách thu hồi ñất xây dựng cơ sở hạ tầng,
khu công nghiệp trong giai ñoạn hiện nay ở thị xã Từ Sơn thông qua hai dự
án, cụ thể là dự án xây dựng khu công nghiệp ñô thị- dịch vụ ðồng Nguyên
(DA1) và dự án xây dựng tuyến ñường nối ñường HN2 qua Nhà máy quy chế
Từ Sơn ñến TL 287 (DA2).
ðưa ra các giải pháp nhằm góp phần hoàn thiện chínhsách bồi thường, hỗ
trợ và ñẩy nhanh tiến ñộ thu hồi ñất phục vụ cho tiến trình công nghiệp hóa -
hiện ñại hóa , nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụngñất.
1.3. YÊU CẦU
- Các số liệu thu thập ñược phân tích, ñánh giá mộtcách khách quan.
- Các giải pháp nhằm góp phần hoàn thiện việc thực hiện chính sách bồi
thường, hỗ trợ thiệt hại khi Nhà nước thu hồi ñất và nâng cao ñời sống và việc
làm của người dân có ñất bị thu hồi ñất phải có tính khả thi.




TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Tài chính (2004), Thông tư 114/2004/TT-BTC ngày 26/11/2004 quy
ñịnh về việc hướng dẫn thực hiện nghị ñịnh số 188/2004/ Nð-CP ngày
16/11/2004 của chính phủ về phương pháp xác ñịnh giá ñất và khung giá các
loại ñất, Hà Nội.
2. Bộ Tài chính (2004), Thông tư số 116/2004/TT-BTC hướng dẫn thực hiện
Nghị ñịnh số 197/2004/Nð-CP ngày 03 tháng 12 năm 2004 của Chính Phủ về
bồi thường, hỗ trợ và tái ñịnh cư khi Nhà nước thu hồi ñất, Hà Nội.
3. Chính phủ (1994), Nghị ñịnh 90/1994/ Nð-CP quy ñịnh về việc ñền bù
thiệt hại khi nhà nước thu hồi ñất ñể sử dụng vào mục ñích quốc phòng, an
ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng, Hà Nội
4. Chính phủ (1998), Nghị ñịnh số 22/1998/Nð-CP ngày 24/4/1998 quy ñịnh
về việc ñền bù thiệt hại khi Nhà nước thu hồi ñất ñể phục vụ vào lợi ích quốc
phòng, an ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng, Hà Nội.
5. Chính phủ (2004), Nghị ñịnh 188/2004/Nð-CP ngày 16/11/2004 của chính
phủ về phương pháp xác ñịnh giá ñất và khung giá các loại ñất, Hà Nội.
6. Chính phủ (2004),Nghị ñịnh 197/2004/ Nð-CP ngày 03/12/2004 của chính
phủ quy ñịnh về bồi thường, hỗ trợ tái ñịnh cư khi nhà nước thu hồi ñất, Hà
Nội
7. Chính phủ (2007), Nghị ñịnh số 84/2007/Nð-CP ngày 25/05/2007 quy ñịnh
bổ sung về việc cấp GCNQSDð, thu hồi ñất, thực hiệnquyền sử dụng ñất,
trình tự, thủ tục bồi thường, hỗ trợ, tái ñịnh cư khi Nhà nước thu hồi ñất và
giải quyết khiếu nại về ñất ñai, Hà Nội.
8. Chính phủ (2009), Nghị ñịnh số 69/2009/Nð-CP ngày 13/8/2009 quy ñịnh
bổ sung về quy hoạch sử dụng ñất, giá ñất, thu hồi ñất, bồi thường, hỗ trợ và
tái ñịnh cư, Hà Nội.
9. Hội Khoa học ñất Việt Nam - Dự án ENABLE (5/2009), Hội thảo “Chính
sách pháp luật ñất ñai liên quan ñến nông nghiệp, nông dân, nông thôn”, Hà
Nội.
10. Luật ñất ñai 2001, 2003, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội.
11. Ngân hàng Phát triển Châu Á, Cẩm nang về tái ñịnh cư (HD thực hành).
12. Sở Tài nguyên và Môi trường Bắc Ninh (2009), Các văn bản chính sách
liên quan ñến công tác GPMB trên ñịa bàn tỉnh Bắc Ninh, Bắc Ninh.
13. Nguyễn Thanh Trà, Nguyễn ðình Bồng (2006), Giáo trình thị trường bất
ñộng sản,ðH Nông Ngiệp Hà Nội.
14. Từ ñiển tiếng Việt (1995), NXB ðà Nẵng, ðà Nẵng.
15. Tôn Gia Huyên (2009), Thu hồi, ñền bù, tổ chức tái ñịnh cư ñối với ñất
nông nghiệp và nông dân,, Hội thảo “Chính sách pháp luật ñất ñai liên quan
ñến nông nghiệp, nông dân, nông thôn”, Hà Nội.
16. UBND tỉnh Bắc Ninh, Quyết ñịnh số 26/2007/Qð-UBND ngày
14/05/2007 Về việc ban hành quy ñịnh về bồi thường cây trồng, vật nuôi khi
Nhà nước thu hồi ñất.
17. UBND tỉnh Bắc Ninh, Quyết ñịnh số 07/2008/Qð.UBND ngày
21/01/2008 Về việc sửa ñổi ñơn giá bồi thường cây trồng, vật nuôi khi Nhà
nước thu hồi ñất.
18. UBND tỉnh Bắc Ninh, Quyết ñịnh số 1132/Qð-UBNDngày 28/8/2008
của Về việc ban hành bảng ñơn giá nhà cửa, vật kiến trúc áp dụng cho công
tác bồi thường giải phóng mặt bằng trên ñịa bàn tỉnh Bắc Ninh.
19. UBND tỉnh Bắc Ninh, Quyết ñịnh số 172/2008/Qð-UBND ngày
23/12/2008 Về việc quy ñịnh khung giá các loại ñất trên ñịa bàn tỉnh Bắc
Ninh năm 2009.
20. UBND tỉnh Bắc Ninh, Quyết ñịnh số 171/2009/Qð-UBND ngày
18/12/2009 Về việc ban hành Quy ñịnh một số nội dung thực hiệncác Nghị