Thạc Sĩ Đánh giá tác động của việc thực hiện phương án quy hoạch sử dụng đất đến phát triển kinh tế, xã hội

Luận văn thạc sĩ
Đề tài: Đánh giá tác động của việc thực hiện phương án quy hoạch sử dụng đất đến phát triển kinh tế, xã hội và môi trường trên địa bàn huyện Bình Giang tỉnh Hải Dương
Mô tả bị lỗi font vài chữ, tài liệu thì bình thường

MỤC LỤC
Lời cam ñoan i
Lời cảm ơn ii
Mục lục iii
Danh mục các chữ viết tắt v
Danh mục bảng vi
Danh mục hình vii
1. MỞ ðẦU 1
1.1. Tính cấp thiết của ñề tài 1
1.2. Mục ñích nghiên cứu 2
1.3. Yêu cầu của ñề tài 3
2. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU CỦA ðỀ TÀI 4
2.1. Tổng quan về công tác quy hoạch sử dụng ñất 4
2.2. Tổng quan về ñánh giá tác ñộng kinh tế, xã hội và môi trường 12
2.3. Những nghiên cứu về ñánh giá tác ñộng kinh tế- xã hội, môi trường
trong các phương án quy hoạch phát triển 34
3. ðỐI TƯỢNG, PHẠM VI; NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU 40
3.1. ðối tượng và phạm vi nghiên cứu 40
3.2. Nội dung nghiên cứu 40
3.3. Phương pháp nghiên cứu 41
4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 43
4.1. Khái quát ñiều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Bình Giang 43
4.1.1. ðiều kiện tự nhiên 43
4.1.2. Thực trạng phát triển kinh tế - xã hội 46
4.2. ðánh giá tác ñộng của việc thực hiện phương án quy hoạch sử dụng
ñất ñến phát triển kinh tế, xã hội và môi trường 53
4.2.1. Kết quả thực hiện các chỉ tiêu quy hoạch sửdụng ñất 53
4.2.2. ðánh giá tác ñộng của việc thực hiện phươngán quy hoạch sử
dụng ñất ñến phát triển kinh tế, xã hội của huyện 57
4.2.3. ðánh giá tác ñộng của việc thực hiện phươngán quy hoạch sử
dụng ñất ñến môi trường. 78
4.3. ðề xuất một số giải pháp giảm thiểu những tácñộng bất lợi ñến phát
triển kinh tế, xã hội và môi trường 83
4.3.1. Những giải pháp nhằm giảm thiểu tác ñộng tiêu cực ñến vấn ñề
kinh tế, xã hội 83
4.3.2. Những giải pháp ñể hạn chế ô nhiễm môi trường 86
5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 89
5.1. Kết luận 89
5.2. Kiến nghị 91
TÀI LIỆU THAM KHẢO 92

1. MỞ ðẦU
1.1. Tính cấp thiết của ñề tài
ðất ñai là ñiều kiện chung (khoảng không gian lãnh thổ cần thiết) ñối với
mọi quá trình sản xuất trong các ngành kinh tế quốcdân và mọi hoạt ñộng của
con người. ðất ñai còn là một lĩnh vực hết sức nhạycảm, trực tiếp tác ñộng
ñến phát triển KTXH của ñất nước, từng ñịa phương, cơ quan, ñơn vị, cộng
ñồng dân cư và người dân. Do ñó triển khai thực hiện tốt công tác quản lý, sử
dụng ñất ñai theo quy ñịnh của pháp luật là vấn ñề hết sức quan trọng của các
cấp chính quyền, các cơ quan, tổ chức và người dân.
Chính sách ñất ñai tác ñộng mạnh mẽ ñến quyền lợi của người sử dụng
ñất và ñến kết quả thực hiện kế hoạch phát triển KTXH, nên cần ñược nhìn
nhận một cách ñầy ñủ hơn thông qua việc ñánh giá ñúng những thành tựu ñạt
ñược, những mặt yếu kém và tồn tại; từ ñó ñề ra cácchủ trương, chính sách,
giải pháp tích cực nhằm phát huy mạnh mẽ nguồn lực to lớn của ñất nước.
Quy hoạch sử dụng ñất là một trong những nội dung quan trọng ñể thực
hiện chức năng quản lý nhà nước về ñất ñai. Thông qua việc thực hiện
PAQHSDð sẽ ñáp ứng nhu cầu ñất cho các ngành, lĩnh vực phục vụ mục tiêu
phát triển KTXH. Chuyển ñổi cơ cấu sử dụng ñất theophương án quy hoạch
góp phần tác ñộng mạnh ñến tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ
cấu lao ñộng, giải quyết việc làm, tăng năng suất lao ñộng và tạo nguồn thu
ñáng kể cho ngân sách;
Bên cạnh những thành quả ñã ñạt ñược, QHSDð trong thời gian qua
cũng còn một số tồn tại như chất lượng của PAQHSDð chưa theo kịp với tốc
ñộ phát triển KTXH, tính ổn ñịnh chưa cao; từ ñó thường xuyên phải ñiều
chỉnh, bổ sung. Nguyên nhân chính là do quá trình thực hiện công tác
QHSDð chưa có những cuộc ñiều tra ñầy ñủ, chi tiết;công tác dự báo phát
triển chưa tốt, chưa có tầm nhìn chiến lược,
Bình Giang là huyện nằm ở phía Tây Nam tỉnh Hải Dương, có diện tích
tự nhiên là 104,7 km
2
, với 108 nghìn người. Thực hiện Luật ñất ñai, huyện ñã
tiến hành lập QHSDð giai ñoạn 1998 - 2010 và ñiều chỉnh QHSDð giai ñoạn
2006 - 2010 ñã ñược cấp có thẩm quyền phê duyệt. ðây là cơ sở quan trọng
ñể thực hiện công tác quản lý nhà nước về ñất ñai như: thu hồi ñất, giao ñất,
cho thuê ñất, cho phép chuyển mục ñích sử dụng ñất . góp phần thúc ñẩy phát
triển KTXH và bảo vệ môi trường sinh thái trên ñịa bàn huyện.
Việc chuyển mục ñích sử dụng ñất trong thời gian qua góp phần tăng
trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế trên ñịa bàn huyện. Tuy nhiên cũng gây
tác ñộng không nhỏ ñến ñời sống người dân có ñất bịthu hồi, ñến vấn ñề an
ninh lương thực, ñến môi trường sống và tính bền vững trong quá trình phát
triển, Vì vậy, cần có cách nhìn tổng quát về tác ñộng của việc thực hiện
PAQHSDð ñến phát triển KTXH và môi trường giai ñoạn1998 - 2010, từ ñó
ñưa ra những giải pháp nhằm phát huy những mặt tíchcực và hạn chế những
ảnh hưởng bất lợi của việc thực hiện PAQHSDð; góp phần nâng cao hiệu quả
và tính khả thi của PAQHSDð cho giai ñoạn tiếp theo.
Xuất phát từ những vấn ñề nêu trên, việc tiến hành nghiên cứu ñề tài
“ðánh giá tác ñộng của việc thực hiện phương án quy hoạch sử dụng ñất
ñến phát triển kinh tế, xã hội và môi trường trên ñịa bàn huyện Bình Giang
- tỉnh Hải Dương” là cần thiết.
1.2. Mục ñích nghiên cứu
- ðánh giá tình hình quản lý, sử dụng ñất ñai; chuy ển dịch cơ cấu sử
dụng ñất theo phương án quy hoạch tác ñộng ñến pháttriển KTXH. Từ ñó
phát hiện những tác ñộng có lợi cũng như những ảnh hưởng bất lợi ñến người
sử dụng ñất ñể có giải pháp khắc phục, góp phần nâng cao hiệu quả và tính
khả thi của PAQHSDð.
- ðánh giá mức ñộ ảnh hưởng ñến môi trường khi chuyển mục ñích sử
dụng ñất ñể hình thành các dự án xây dựng khu công nghiệp, tiểu thủ công
nghiệp, làng nghề, Từ ñó ñưa ra các giải pháp giảm thiểu ô nhiễm môi
trường khi triển khai thực hiện PAQHSDð góp phần phát triển bền vững trên
ñịa bàn huyện.
1.3. Yêu cầu của ñề tài
- Phải nắm vững chính sách, pháp luật ñất ñai về QHSDð và các văn
bản có liên quan.
- Nguồn số liệu, tài liệu ñiều tra thu thập phải cóñộ tin cậy, chính xác,
trung thực và khách quan; phản ánh ñúng thực trạng phát triển KTXH, môi
trường và tình hình thực hiện PAQHSDð.
- ðưa ra ñược những tác ñộng có lợi cũng như những ảnh hưởng bất lợi
của việc thực hiện phương án QHSDð ñể có giải pháp khắc phục, góp phần
nâng cao hiệu quả và tính khả thi của PAQHSDð ñể phát triển bền vững.

2. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU CỦA ðỀ TÀI
2.1. Tổng quan về công tác quy hoạch sử dụng ñất
2.1.1. Vai trò của Quy hoạch sử dụng ñất ñối với phát triển kinh tế, xã hội
và bảo vệ môi trường
Trong xã hội, ñất ñai có nhiều chức năng sử dụng vìthế luôn luôn tồn
tại mâu thuẫn giữa một bên là lợi ích kinh tế, xã hội và một bên là môi trường
cần sử dụng ñúng và bền vững. Ngay trong việc sử dụng ñất vì lợi ích kinh tế,
xã hội cũng tồn tại nhiều mâu thuẫn; giữa mục ñích sử dụng này với mục ñích
sử dụng khác, giữa lợi ích của giai cấp này với lợiích của giai cấp khác, giữa
các chủ sử dụng ñất với nhau ðể ñiều hoà các lợi ích và giải quyết các mâu
thuẫn giữa chúng cần phải có một công cụ ñiều chỉnhmang tính chất quốc
gia, ñó là QHSDð.
Quy hoạch sử dụng ñất là hệ thống các biện pháp củaNhà nước về tổ
chức, quản lý nhằm mục ñích sử dụng hiệu quả tối ñatài nguyên ñất, với các
nguồn tài nguyên thiên nhiên khác, bảo vệ môi trường ñể phát triển bền vững
trên cơ sở phân bố quỹ ñất vào các mục ñích phát triển kinh tế, xã hội, an ninh
quốc phòng theo ñơn vị hành chính các cấp [11].
Từ những phân tích nêu trên cho thấy việc lập QHKHSDð có ý nghĩa
ñặc biệt quan trọng không chỉ cho trước mắt mà cả lâu dài. Căn cứ vào ñặc
ñiểm ñiều kiện tự nhiên, phương hướng, nhiệm vụ và mục tiêu phát triển
KTXH của mỗi vùng lãnh thổ, QHSDð ñược tiến hành nhằm ñịnh hướng cho
các cấp, các ngành trên ñịa bàn; xác lập sự ổn ñịnhvề mặt pháp lý cho công
tác quản lý Nhà nước về ñất ñai; làm cơ sở ñể tiến hành giao ñất và ñầu tư ñể
phát triển sản xuất, ñảm bảo an ninh lương thực, phục vụ các nhu cầu dân
sinh, văn hoá - xã hội.
Mặt khác, QHSDð còn là biện pháp hữu hiệu của Nhà nước nhằm tổ
chức lại việc sử dụng ñất ñai theo ñúng mục ñích, hạn chế sự chồng chéo
gây lãng phí ñất ñai, tránh tình trạng chuyển mục ñích tuỳ tiện, làm giảm
sút nghiêm trọng quỹ ñất nông, lâm nghiệp (ñặc biệt là diện tích trồng
lúa và ñất lâm nghiệp có rừng ); ngăn chặn các hiện tượng tiêu cực, tranh
chấp, lấn chiếm huỷ hoại ñất, phá vỡ cân bằng sinh thái, gây ô nhiễm
môi trường dẫn ñến những tổn thất hoặc kìm hãm sản xuất, phát triển
KTXH và các hậu quả khó lường về tình hình bất ổn ñịnh chính trị, an
ninh quốc phòng ở từng ñịa phương; ñặc biệt là trong giai ñoạn chuyển
sang nền kinh tế thị trường.
2.1.2. Tình hình triển khai quy hoạch sử dụng ñất qua các thời kỳ
Tuỳ thuộc vào nhận thức cũng như ñặc ñiểm và nhiệm vụ phát triển
KTXH của ñất nước trong từng thời kỳ và giai ñoạn khác nhau; công tác
QHSDð cũng có những bước ñi và nội dung khác nhau:
-Thời kỳ trước Luật ðất ñai 1987: trước khi có Luật ðất ñai năm 1987,
QHSDð chưa ñược quan tâm ñúng mức; vấn ñề “quy hoạch sử dụng ñất ñai”
chỉ ñược ñề cập ñến trong “Tổng sơ ñồ phát triển vàphân bố lực lượng sản
xuất của Việt Nam thời kỳ 1986 - 2000”, cũng như trong hầu hết các sơ ñồ
bằng những tính toán cân ñối có hệ thống từ nhu cầu sử dụng ñất của các
ngành, các cấp.
- Thời kỳ từ năm 1987 ñến trước khi có Luật ðất ñai1993:
Năm 1987 Luật ðất ñai ñầu tiên của nước ta ñược banhành, trong ñó có
quy ñịnh về việc lập và thực hiện QHKHSDð (ðiều 9 - quy hoạch và kế hoạch
hoá việc sử dụng ñất ñai là một trong 7 nội dung quản lý Nhà nước ñối với ñất
ñai). Trong giai ñoạn này, công tác lập QHSDð cấp xã ñã rõ nét hơn với 02
văn bản hướng dẫn của Tổng cục Quản lý ruộng ñất là Thông tư số
106/QHKH/Rð ngày 15/4/1991 hướng dẫn về công tác quy hoạch phân bố

TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tiếng Việt
1. Lê ðức An, Lê Thạc Cán, Luc Hens, Nguyễn Ngọc Sinh (2000), Sổ tay
hướng dẫn ñánh giá tác ñộng môi trường chung các dựán phát triển, Hà Nội.
2. Bộ Công Thương phối hợp với Uỷ ban Châu Âu (2008), ðánh giá
tác ñộng tổng thể khi Việt Nam trở thành thành viêncủa WTO ñến thay ñổi
xuất nhập khẩu và thể chế, Dự án hỗ trợ chính sách thương mại ña biên giai
ñoạn II (MUTRAP II), Hà Nội.
3. Bộ Kế hoạch và ðầu tư (2008), Giáo trình ðào tạoQuản lý Dự án
ODA, Hà Nội.
4. Bộ Kế hoạch và ðầu tư (2005), Quan hệ giữa tăng trưởng và chuyển
dịch cơ cấu kinh tế của Việt Nam trong 10 năm tới (2006 - 2015), Viện Chiến
lược phát triển.
5. Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (2010), Dự thảo “Quy
hoạch tổng thể sử dụng ñất lúa toàn quốc ñến năm 2020, tầm nhìn 2030”.
6. Bộ Tài nguyên và Môi trường (2010), Báo cáo ñánhgiá môi trường
chiến lược quy hoạch sử dụng ñất ñến năm 2010 và ñịnh hướng ñến năm 2020
vùng kinh tế trọng ñiểm Bắc bộ.
7. Bộ Tài nguyên và Môi trường (2006), Báo cáo về tình hình sử dụng
ñất nông nghiệp xây dựng các khu công nghiệp, khu ñô thị mới và ñời sống
của người có ñất bị thu hồi, Hà Nội.
8. Bộ Tài nguyên và Môi trường, Kết quả kiểm kê ñấtñai năm 2000,
2005, 2010
9. Bộ Tài nguyên và Môi trường (2004), Quy hoạch sửdụng ñất ñến
năm 2010 và kế hoạch sử dụng ñất ñến năm 2005 của cả nước.
10. Bộ Tài nguyên và Môi trường (2005), Quyết ñịnh số 04/2005/QðBTNMT, Ban hành Quy trình lập và ñiều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng ñất.
11. Nguyễn ðình Bồng (2007), Quy hoạch sử dụng ñất ở nước ta trong
giai ñoạn hiện nay - thực trạng và giải pháp, Hội Khoa học ðất Việt Nam.
12. Trung Chính - Trần Khâm (2005), ðời sống và việc làm của người
nông dân những vùng bị thu hồi ñất, báo Nhân Dân sốra các ngày 10, 11, 12
tháng 5/2005.
13. Võ Hùng Dũng (2008), Cần hiểu an ninh lương thực theo nghĩa
rộng hơn, báo VietNamNet. http://www.vietnamnet.vn
14. Nguyễn Mạnh Hà, Vũ Văn Dũng, Nguyễn Văn Song, Hoàng Văn
Thắng, Nguyễn Hữu Dũng, Phạm Ngọc Tuấn, Trần Thị Hoa và ðoàn Cảnh
(2008), Báo cáo về ñánh giá một số tác ñộng về môi trường, kinh tế và xã hội
của các chính sách quốc gia về buôn bán ñộng vật, thực vật hoang dã ở Việt
Nam, CRES/FPD/UNEP/CITES/IUED, Hà Nội, Việt Nam.
15. Nguyễn ðức Hiệp (2009), Quy trình ñánh giá tác ñộng môi trường
và dự án bauxite Tây Nguyên. httphttp://vietsciences.free.fr/vietnam.
16. Phạm Ngọc Hồ, Hoàng Xuân Cơ (2004), ðánh giá tác ñộng môi
trường, NXB ðại học Quốc gia, Hà Nội.
17. Mạnh Hùng (2006), Ô nhiễm tại khu công nghiệp, cụm công nghiệp
Hải Dương. http://ca.cand.com.vn/vi-VN/anninhkinhte.
18. Nguyễn Thị Xuân Hương (2008), Nghiên cứu vấn ñềchuyển mục
ñích sử dụng ñất trong quá trình chuyển dịch cơ cấukinh tế ở Việt Nam.
19. Huyền Ngân (2005), Chất lượng lao ñộng nông thôn thấp, Thời báo
kinh tế Việt Nam, số ra ngày 23/3/2005.
20. Lê Du Phong (2007), Thu nhập, ñời sống, việc làm của người có
ñất bị thu hồi ñể xây dựng các khu công nghiệp, khuñô thị kết cấu hạ tầng
kinh tế- xã hội các công trình công cộng phục vụ lợi ích quốc gia, NXB Chính
trị quốc gia, Hà Nội.