Thạc Sĩ Đánh giá kết quả điều trị hỗ trợ bệnh tiêu chảy cấp bằng thuốc kháng tiết đường ruột Hidrasec tại Kh

LUẬN VĂN THẠC SỸ Y HỌC
NĂM 2010

MỤC LỤC
Lời cảm ơn . i
Lời cam đoan ii
Danh mục chữ viết tắt . iii
Mục lục iv
Danh mục bảng . vi
Danh mục biểu đồ vii
Đặt vấn đề
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN . 3
1.1. Định nghĩa và phân loại tiêu chảy 3
1.2. Dịch tễ học . 3
1.3. Bệnh sinh học tiêu chảy . 4
1.4. Triệu chứng lâm sàng bệnh tiêu chảy cấp . 8
1.5. Triệu chứng cận lâm sàng . 11
1.6. Phác đồ điều trị tiêu chảy cấp và các thuốc hỗ trợ điều trị 12
1.7. Một số nghiên cứu trên thực nghiệm và lâm sàng . 21
CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU . 23
2.1. Đối tượng và thời gian nghiên cứu . 23
2.1.1. Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân 23
2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ . 23
2.2. Phương pháp nghiên cứu 23
2.2.1. Thiết kế nghiên cứu 23
2.2.2. Mẫu nghiên cứu 23
2.2.3. Chỉ tiêu nghiên cứu . 24
2.2.4. Kỹ thuật thu thập số liệu và vật liệu nghiên cứu 25
2.2.5. Xử lý số liệu 27
2.2.6. Đạo đức trong nghiên cứu 27
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 28
3.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu . 28
3.1.1. Đặc điểm chung 28
3.1.2. Đặc điểm lâm sàng . 30
3.1.3. Đặc điểm cận lâm sàng . 32
3.2. Kết quả điều trị . 33
CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN 41
4.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu . 41
4.2. Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng . 43
4.3. Hiệu quả hỗ trợ điều trị bằng thuốc giảm tiết đường ruột Hidrasec . 45
Kết luận 52
Khuyến nghị . 53
Tài liệu tham khảo . 54
Bệnh án nghiên cứu
Danh sách bệnh nhân
ĐẶT VẤN ĐỀ
Tiêu chảy cấp là bệnh thường gặp ở trẻ em, tỉ lệ mắc bệnh chỉ đứng hàng thứ hai sau nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, hàng năm trên thế giới có khoảng một tỉ đợt tiêu chảy ở trẻ dưới 5 tuổi, với hơn hai triệu trẻ tử vong, trong đó 80% xảy ra ở trẻ dưới 2 tuổi [29], [60]. Tiêu chảy cấp không những gây tử vong do mất nước và điện giải, mà còn là nguyên nhân quan trọng gây suy dinh dưỡng ở trẻ em. Tại Việt Nam, trung bình mỗi trẻ dưới 5 tuổi mắc 0,8-2,2 đợt tiêu chảy [2], [24], [25]. Do đó tiêu chảy là gánh nặng với nền kinh tế xã hội, không chỉ ở các nước đang phát triển mà cả ở các nước phát triển.
Ở Việt Nam, được sự giúp đỡ của Tổ chức Y tế thế giới (World Health Organization - WHO) và Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF), Chương trình phòng chống bệnh tiêu chảy Quốc gia bắt đầu thực hiện từ năm 1982, tới nay chương trình đã được triển khai rộng khắp và bảo vệ được hơn 90% tổng số trẻ em trong toàn quốc nhưng tỉ lệ mắc còn cao và đứng thứ hai sau các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp. Điều trị tiêu chảy cấp bằng biện pháp bù dung dịch Oresol theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới đã thực sự có hiệu quả vì làm giảm tỉ lệ tử vong do tiêu chảy từ 3 triệu trên năm xuống còn 1,3 triệu trên năm [2], [38], [50]. Nhờ có Oresol mà hơn 25 năm qua đã cứu được hàng triệu trẻ em mắc tiêu chảy, tuy nhiên Oresol chỉ an toàn và có hiệu lực khi bù nước và điện giải ở bệnh nhân tiêu chảy chứ không ngăn chặn hay loại trừ được sự tăng tiết trong lòng ruột nên số lần đi ngoài, tốc độ đào thải phân và đặc biệt thời gian điều trị cho một trẻ bị tiêu chảy cấp còn khá dài đôi khi làm giảm lòng tin và thiếu sự kiên trì hợp tác điều trị của gia đình bệnh nhi. Hiện nay, ngoài việc bù dịch cho trẻ Hội Nhi khoa Việt Nam cũng khuyến cáo các cơ sở y tế cập nhật và sử dụng thêm các thuốc hỗ trợ điều trị Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học
bệnh tiêu chảy cấp như bổ xung kẽm, chất hấp phụ và thuốc tạo phân, men tiêu hóa và thuốc kháng tiết đường ruột.
Hidrasec (Racecadotril) được giới thiệu đầu tiên vào năm 1992 và năm 2003 được đưa vào sử dụng rộng rãi tại Châu Âu, Nam Mỹ, các nước Đông Nam Á. Hidrasec có tác dụng giảm tiết dịch ruột khi trẻ tiêu chảy, do đó làm giảm lượng nước trong phân [28], [47]. Nghiên cứu của các tác giả Cézard và Salazar-Lindo cho thấy việc sử dụng Hidrasec có tác dụng làm giảm lượng nước trong phân và rút ngắn thời gian tiêu chảy [dẫn từ 16]. Tại Việt Nam, Hidrasec được đưa vào sử dụng hỗ trợ điều trị tiêu chảy từ năm 2007 nhưng chưa có nghiên cứu nào đánh giá hiệu quả của thuốc, để góp phần vào việc nghiên cứu đánh giá hiệu quả của thuốc Hidrasec, chúng tôi tiến hành thực hiện đề tài “Đánh giá kết quả điều trị hỗ trợ bệnh tiêu chảy cấp bằng thuốc kháng tiết đường ruột Hidrasec tại Khoa Nhi Bệnh viện Đa khoa Trung ương Thái Nguyên”, nhằm mục tiêu:
1. Mô tả đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của bệnh tiêu chảy cấp tại khoa Nhi Bệnh viện Đa khoa Trung ương Thái Nguyên.
2. Đánh giá kết quả điều trị hỗ trợ bệnh tiêu chảy cấp ở trẻ em bằng thuốc kháng tiết đường ruột Hidrasec.