Thạc Sĩ Đánh giá hiệu quả kinh doanh tại Tổng Công ty Cổ phần Bảo hiểm Bưu điện

Luận văn thạc sĩ năm 2011
Đề tài: Đánh giá hiệu quả kinh doanh tại Tổng Công ty Cổ phần Bảo hiểm Bưu điện

MỤC LỤC
Lời cam ñoan i
Lời cám ơn ii
Mục lục iii
Danh mục các ký hiệu, chữ viết tắt v
Danh mục bảng vi
Danh mục ñồ thị viii
1 MỞ ðẦU 1
1.1 Tính cấp thiết của ñề tài 1
1.2 Mục tiêu nghiên cứu 3
1.3 ðối tượng và phạm vi nghiên cứu 3
2 LÝ LUẬN CHUNG VỀ HIỆU QUẢ KINH DOANH VÀ PHÂN
TÍCH HIỆU QUẢ KINH DOANH 4
2.1 Các khái niệm có liên quan 4
2.2 Các nội dung chủ yếu về hiệu quả kinh doanh bảohiểm 10
2.3 Các yếu tố cơ bản tác ñộng ñến kinh doanh bảo hiểm 24
3 ðẶC ðIỂM ðỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU VÀ PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU 29
3.1 Giới thiệu tổng quát về Tổng Công ty Cổ phần Bảo hiểm Bưu
ñiện 29
3.2 Phương pháp nghiên cứu 48
3.3 Một số chỉ tiêu ñánh giá hiệu quả kinh doanh bảo hiểm 49
4 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 53
4.1 Phân tích, ñánh giá kết quả hoạt ñộng kinh doanh của Tổng công
ty Cổ phần Bảo hiểm Bưu ñiện giai ñoạn 2008 - 2010 53
4.1.1 Phân tích, ñánh giá chỉ tiêu khả năng thanh toán nhanh 53
4.1.2 Phân tích, ñánh giá chỉ tiêu về sử dụng vốn 55
4.1.3 Phân tích, ñánh giá chỉ tiêu về hiệu quả hoạt ñộng 56
4.1.4 Phân tích, dánh giá chỉ tiêu về khả năng sinh lợi 57
4.1.5 Phân tích, ñánh giá khả năng thanh toán 59
4.1.6 ðánh giá rủi ro và lợi nhuận của tập danh mục nghiệp vụ 59
4.2 Các yếu tố cơ bản tác ñộng ñến hiệu quả kinh doanh của Tổng
Công ty Cổ phần Bảo hiểm Bưu ñiện 66
4.2.1 Các yếu tố thuộc môi trường bên trong 66
4.2.2 Các Yếu tố thuộc môi trường bên ngoài 67
4.3 Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh tại Tổng
công ty Cổ phần Bảo Hiểm Bưu ðiện trong ñịnh hướng phát
triển ñến năm 2015 73
4.3.1 Mục tiêu và sứ mạng của Tổng công ty Cổ phầnBảo Hiểm Bưu
ðiện ñến năm 2015 73
4.3.2 Một số giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh của Tổng công ty
Cổ phần Bảo Hiểm Bưu ðiện trong ñịnh hướng phát triển ñến
năm 2015 76
5 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 95
5.1 Kết luận 95
5.2 Kiến nghị 96
TÀI LIỆU THAM KHẢO 97

1. MỞ ðẦU
1.1. Tính cấp thiết của ñề tài
Bảo hiểm ra ñời từ lâu và nhanh chóng trở thành mộtlĩnh vực quan
trọng trong sự phát triển của nền kinh tế xã hội. Với một nền kinh tế ñang
phát triển như Việt Nam, bảo hiểm càng ñóng vai tròquan trọng trong việc
xây dựng một nền tài chính vững mạnh, phục vụ cho công cuộc công
nghiệp hóa, hiện ñại hóa ñất nước. Ngành bảo hiểm Việt nam ñã ñóng góp
tích cực vào việc ổn ñịnh nền kinh tế xã hội và ñờisống nhân dân, giúp
giảm bớt gánh nặng cho ngân sách nhà nước.
Hoạt ñộng của bảo hiểm là hỗ trợ về mặt tài chính thông qua công tác bồi
thường cho các ñơn vị và cá nhân tham gia bảo hiểm khi có những tổn thất,
hoặc thiệt hại hay thương tật bản thân phát sinh từnhững rủi ro ñược bảo
hiểm. Ngoài ra bảo hiểm còn ñóng vai trò ñặc biệt quan trọng trong sự phát
triển của thị trường tài chính thông qua hoạt ñộng ñầu tư vốn và các quỹ nhàn
rỗi ñược hình thành từ phí bảo hiểm.
Trước nhu cầu phát triển của nền kinh tế thị trường, Chính Phủ Việt Nam
ñã ban hành Nghị ðịnh 100/Nð-CP ngày 18 tháng 12 năm 1993 nhằm mở
rộng nhiều loại hình kinh doanh bảo hiểm với nhiều tổ chức trong và ngoài
quốc doanh ñể nâng cao chất lượng hoạt ñộng của ngành bảo hiểm. Từ ñịnh
chế này có nhiều công ty bảo hiểm thuộc nhiều thànhphần kinh tế khác nhau
ñã ñược thành lập. Chính Phủ cũng mở cửa cho các công ty bảo hiểm nước
ngoài mở chi nhánh, văn phòng ñại diện ñể ñầu tư kinh doanh bảo hiểm tại
Việt Nam. Sự xuất hiện của nhiều công ty bảo hiểm trong và ngoài nước tạo
nên sự cạnh tranh mạnh mẽ trong hoạt ñộng kinh doanh bảo hiểm, cùng với
sự tăng trưởng cao và ổn ñịnh của nền kinh tế Việt Nam trong những năm
qua, mức sống của người dân ngày càng ñược nâng cao, ñó chính là những
nguyên nhân thúc ñẩy ngành bảo hiểm Việt Nam có những bước phát triển
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế .
2
vượt bậc trong 10 năm qua.
Việt Nam ñang thực hiện lộ trình hội nhập với nền kinh tế khu vực và
thế giới, kinh tế tăng trưởng sẽ tạo nhiều cơ hội ñể thị trường bảo hiểm
phát triển, ñồng thời, việc hội nhập kinh tế quốc tế cũng ñặt ra những thách
thức rất lớn ñó là nâng cao hiệu quả kinh doanh. Các doanh nghiệp kinh
doanh bảo hiểm cần ñịnh hướng chiến lược phát triểnthị trường bảo hiểm
toàn diện, an toàn và hiệu quả.
Công ty Cổ phần Bảo hiểm Bưu ñiện (PTI) ñược thành lập từ năm 1998
với 7 cổ ñông pháp nhân sáng lập. Cổ ñông chính là Tập ñoàn Bưu chính
Viễn thông Việt Nam và các cổ ñông lớn hoạt ñộng trong nhiều lĩnh vực khác
nhau như: ngân hàng, bảo hiểm, xuất nhập khẩu, xây dựng. Trong ñó Tập
ñoàn Bưu chính Viễn thông là cổ ñông và cũng là khách hàng lớn nhất của
Công ty Cổ phần Bảo hiểm Bưu ñiện. Ngày 30/06/2010,Bảo hiểm Bưu ñiện
ñược phép thay ñổi tên từ Công ty Cổ phần Bảo hiểm Bưu ñiện thành Tổng
Công ty Cổ phần Bảo hiểm Bưu ñiện.
Tổng Công ty Cổ phần Bảo hiểm Bưu ñiện ñã khẳng ñịnh ñược vị trí của
mình trên thị trường bảo hiểm Việt Nam và quốc tế và là một trong 5 doanh
nghiệp bảo hiểm hàng ñầu trong lĩnh vực bảo hiểm phi nhân thọ trên thị
trường bảo hiểm Việt Nam.
Tổng Công ty Cổ phần Bảo hiểm Bưu ñiện xác ñịnh cạnh tranh với triết lý
kinh doanh lấy khách hàng là trung tâm, liên tục ñổi mới, không ngừng sáng
tạo. Giai ñoạn 2010 - 2015, với ñịnh hướng kinh doanh: “Tăng trưởng - Hiệu
quả - Phát triển bền vững”, trở thành doanh nghiệp bảo hiểm có kênh phân
phối dịch vụ lớn nhất thị trường bảo hiểm phi nhân thọ, tập trung khả năng
sinh lời và tối ưu hóa cổ tức, ñảm bảo quyền lợi của cổ ñông, thực hiện nhiệm
vụ một doanh nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm cộng ñồng, trên cơ sở tạo ra sự
khác biệt với ñối thủ cạnh tranh bằng chất lượng phục vụ khách hàng.
Là một cán bộ của công ty với tâm huyết ñược phục vụ lâu dài cho công
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế .
3
ty, nhất là sau giai ñoạn phát triển nóng, cần ñề ra chiến lược hướng tới phát
triển bền vững. Vì vậy tôi chọn nghiên cứu ñề tài: “ðánh giá hiệu quả kinh
doanh tại Tổng Công ty Cổ phần Bảo hiểm Bưu ñiện”.
1.2. Mục tiêu nghiên cứu
- Góp phần hệ thống hóa những lý luận cơ bản về hiệuquả kinh doanh;
- Phân tích, ñánh giá thực trạng kinh doanh tại Tổng Công ty Cổ phần
Bảo hiểm Bưu ñiện;
- ðề xuất giải pháp ñể nâng cao hiệu quả kinh doanh tại Tổng Công ty
Cổ phần Bảo hiểm Bưu ñiện.
1.3. ðối tượng và phạm vi nghiên cứu
1.3.1 ðối tượng nghiên cứu:
- Tổng Công ty Cổ phần Bảo hiểm Bưu ñiện
- Các doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm phi nhân thọ thị trường Việt nam
- Các khách hàng doanh nghiệp và cá nhân tham gia bảohiểm phi nhân thọ
1.3.2 Phạm vi nghiên cứu
ðề tài nghiên cứu về hiệu quả kinh doanh tại Tổng Công ty Cổ phần
Bảo hiểm Bưu ñiện.
1.3.3 Thời gian thu thập số liệu:
Tất cả nội dung thuộc ñề tài nghiên cứu tập trung thời gian 3 năm, từ
năm 2008 ñến năm 2010.
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế .
4
2. LÝ LUẬN CHUNG VỀ HIỆU QUẢ KINH DOANH VÀ PHÂN
TÍCH HIỆU QUẢ KINH DOANH
2.1. Các khái niệm có liên quan
2.1.1 Hiệu quả kinh doanh
Khái niệm về hiệu quả kinh doanh:
Hiệu quả theo ý nghĩa chung nhất ñược hiểu là các lợi ích kinh tế, xã hội
ñạt ñược từ quá trình hoạt ñộng kinh doanh mang lại. Hiệu quả kinh doanh
bao gồm hai mặt là hiệu quả kinh tế và hiệu quả xã hội, trong ñó hiệu quả
kinh tế có ý nghĩa quyết ñịnh.
- Hiệu quả kinh tế: Là một phạm trù kinh tế phản ánh trình ñộ sử dụng
các nguồn lực mà doanh nghiệp có ñược ñể ñạt kết quả cao nhất với chi phí
thấp nhất.
- Hiệu quả xã hội: phản ánh những lợi ích về mặt xãhội ñạt ñược từ quá
trình hoạt ñộng kinh doanh.
Nâng cao hiệu quả kinh doanh là ñiều kiện cơ bản ñể doanh nghiệp có thể
tái ñầu tư mở rộng quy mô, trình ñộ công nghệ, cơ sở vật chất, nguồn nhân
lực, nâng cao ñời sống vật chất, tinh thần của người lao ñộng, nâng cao vị trí
xã hội và uy tín của doanh nghiệp trên thị trường.
Khái niệm phân tích hiệu quả kinh doanh:
Phân tích hoạt ñộng kinh doanh mang nhiều tính chấtkhác nhau và phụ
thuộc vào ñối tượng cũng như giải pháp quản lý mà mỗi công ty áp dụng.
Phân tích hoạt ñộng kinh doanh là quá trình nghiên cứu, ñể ñánh giá toàn bộ
quá trình và kết quả hoạt ñộng kinh doanh của doanhnghiệp, nhằm làm rõ
chất lượng hoạt ñộng kinh doanh và các nguồn tiềm năng cần ñược khai thác,
trên cơ sở ñó ñề ra các phương án và giải pháp nhằmnâng cao hiệu quả hoạt
ñộng kinh doanh của doanh nghiệp.
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế .
5
Phân tích là một hoạt ñộng thực tiễn, vì phân tích hoạt ñộng kinh doanh
luôn ñi trước quyết ñịnh và là cơ sở cho việc ra các quyết ñịnh kinh doanh.
Phân tích hoạt ñộng kinh doanh như là một ngành khoa học, nó nghiên cứu
các phương pháp phân tích có hệ thống và tìm ra những giải pháp áp dụng
chúng ở mỗi doanh nghiệp.
Như vậy phân tích hoạt ñộng kinh doanh là quá trìnhnhận thức và cải tạo
hoạt ñộng kinh doanh một cách tự giác và có ý thức,phù hợp với ñiều kiện cụ
thể và với yêu cầu của các quy luật kinh tế khách quan, nhằm ñem lại hiệu
quả kinh doanh cao hơn cho doanh nghiệp.
- Phân tích hoạt ñộng kinh doanh là công cụ ñể pháthiện những khả năng
tiềm tàng trong hoạt ñộng kinh doanh, hơn nữa còn là công cụ cải tiến cơ chế
quản lý trong kinh doanh.
Bất kỳ hoạt ñộng kinh doanh trong các ñiều kiện hoạt ñộng khác nhau
như thế nào ñi nữa, cũng còn những tiềm ẩn, khả năng tiềm tàng chưa ñược
phát hiện, chỉ thông qua phân tích hiệu quả hoạt ñộng của doanh nghiệp mới
có thể phát hiện ñược, và khai thác chúng ñể mang lại hiệu quả kinh tế cao
hơn. Thông qua phân tích hoạt ñộng kinh doanh mới thấy rõ nguyên nhân
cùng nguồn gốc của các vấn ñề còn tồn tại và có giải pháp cụ thể ñể cải tiến
quản lý.
- Phân tích hoạt ñộng kinh doanh cho phép các nhà quản lý doanh nghiệp
nhìn nhận ñúng ñắn về khả năng, thế mạnh cũng như những hạn chế trong
doanh nghiệp mình. Chính trên cơ sở này doanh nghiệp sẽ xác ñịnh ñúng ñắn
mục tiêu cùng các chiến lược kinh doanh có hiệu quả.
- Phân tích hoạt ñộng kinh doanh là cơ sở quan trọng ñể ra các quyết ñịnh
kinh doanh.
- Phân tích hoạt ñộng kinh doanh là công cụ quan trọng trong những chức
năng quản trị có hiệu quả ở doanh nghiệp.
Phân tích là quá trình nhận thức hiệu quả hoạt ñộngkinh doanh, là cơ sở
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế .
6
cho việc ra các quyết ñịnh ñúng ñắn trong chức năngquản lý, nhất là các chức
năng kiểm tra, ñánh giá và ñiều hành hoạt ñộng kinhdoanh ñể ñạt các mục
tiêu kinh doanh.
- Phân tích hoạt ñộng kinh doanh thường xuyên là biện pháp quan trọng
ñể phòng ngừa rủi ro.
ðể kinh doanh ñạt hiệu quả mong muốn, hạn chế rủi ro xảy ra, doanh
nghiệp cần tiến hành thường xuyên phân tích hiệu quả hoạt ñộng kinh doanh
của mình, ñồng thời dự ñoán các ñiều kiện kinh doanh trong thời gian tới ñể
vạch ra chiến lược kinh doanh cho phù hợp. Ngoài việc phân tích các ñiều
kiện bên trong doanh nghiệp về tài chính, lao ñộng,vật tư Doanh nghiệp
còn phải quan tâm phân tích tác ñộng ở bên ngoài như thị trường, khách hàng,
ñối thủ cạnh tranh Trên cơ sở phân tích trên, doanh nghiệp dự ñoán các rủi
ro có thể xảy ra và có kế hoạch phòng ngừa trước khi xảy ra.
- Tài liệu phân tích hoạt ñộng kinh doanh không chỉcần thiết cho các nhà
quản trị ở bên trong doanh nghiệp mà còn cần thiết cho các ñối tượng bên
ngoài khác, khi họ có mối quan hệ về nguồn lợi với doanh nghiệp, vì thông
qua phân tích họ mới có thể có quyết ñịnh ñúng ñắn trong việc hợp tác ñầu tư,
cho vay với doanh nghiệp, ñặc biệt những doanh nghiệp ñang hoặc sẽ niêm
yết trên thị trường chứng khoán.
2.1.2 Bảo hiểm và hiệu quả kinh doanh bảo hiểm
Trong cuộc sống sinh hoạt cũng như trong hoạt ñộng sản xuất kinh doanh
hàng ngày, dù ñã luôn chú ý ngăn ngừa và ñề phòng nhưng con người vẫn có
nguy cơ gặp phải những rủi ro bất ngờ xảy ra, khôngthể lường trước ñược
như: thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn, bệnh tật Những rủi ro ñó thường làm cho:
mất hoặc giảm thu nhập, phá hoại nhiều tài sản, làmngưng trệ sản xuất kinh
doanh của các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân Từ ñógây ảnh hưởng xấu
ñến ñời sống kinh tế xã hội nói chung. ðể ñối phó và khắc phục những hậu
quả rủi ro gây ra, từ trước ñến nay người ta ñã ñưara nhiều biện pháp khác

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Tài chính; Thị trường bảo hiểm Việt Nam năm 2008, 2009, 2010 – Nhà
xuất bản Tài chính năm 2008, 2009, 2010.
2. Các bản tin của Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam từ năm 2008 ñến 2010.
3. Các bản tin và chuyên ñề ñược khai thác từ các trang web:
www.baohiem.pro.vn;www.vineconomy.com.vn; www.botaichinh.com.vn
4. Dương Ngọc Dũng; Chiến lược cạnh tranh theo lý thuyết Michael E.
Porter – Nhà xuất bản Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh 2006.
5. Phạm Văn ðược – ðặng Kim Cương; Phân tích hoạt ñộng kinh doanh–
Nhà xuất bản Thống kê 2003.
6. Ngô Quang Huân – Trần Văn Chánh; Quản trị tài chính doanh nghiệp–
Nhà xuất bản ðại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh 2000.
7. Hồ ðức Hùng; Phương pháp quản lý doanh nghiệp– Trường ðại học
Kinh tế TP. Hồ Chí Minh 2005.
8. Nguyễn Hải Sản; Quản trị doanh nghiệp– Nhà xuất bản Thống Kê 2006.
9. Nguyễn Quang Thu; Quản trị Tài chính căn bản– Nhà xuất bản Thống kê
2005.