Thạc Sĩ Đánh giá hiện trạng sản xuất và đề xuất một số biện pháp kỹ thuật nhằm nâng cao năng suất khoai tây

Luận văn thạc sĩ
Đề tài: Đánh giá hiện trạng sản xuất và đề xuất một số biện pháp kỹ thuật nhằm nâng cao năng suất khoai tây tại Quảng Ninh
Mô tả bị lỗi font vài chữ, tài liệu thì bình thường

MỤC LỤC
Lời cam ñoan i
Lời cảm ơn ii
Mục lục iii
Danh mục viết tắt vi
Danh mục bảng vii
Danh mục hình x
1 MỞ ðẦU 1
1.1 ðặt vấn ñề 1
1.2 Mục ñích của ñềtài 3
1.3 Yêu cầu của ñềtài 3
1.4 Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của ñềtài 3
1.5 Giới hạn của ñềtài 4
2 TỔNG QUAN TÀI LIỆU 5
2.1 Cơsởlý luận 5
2.2 Cơsởthực tiễn 18
3 NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 34
3.1 ðịa ñiểm, ñối tượng và thời gian nghiên cứu 34
3.2 Nội dung nghiên cứu 35
3.3 Phương pháp nghiên cứu 36
4 KẾT QUẢNGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 41
4.1 ðiều kiện tựnhiên, kinh tế- xã hội của tỉnh ảnh hưởng tới sản
xuất khoai tây. 41
4.1.1 ðiều kiện tựnhiên 41
4.1.2 Tài nguyên thiên nhiên 47
4.1.3 ðiều kiện kinh tế- xã hội 51
4.1.3 Hiện trạng cơsởhạtầng 54
4.2 Hiện trạng sửdụng ñất tỉnh Quảng Ninh 56
4.2.1 Hiện trạng sửdụng ñất tựnhiên 56
4.2.2 Hiện trạng sửdụng ñất sản xuất nông nghiệp 57
4.3 Tình hình phát triển sản xuất nông nghiệp 59
4.3.1 Hiện trạng ngành trồng trọt 59
4.3.2 Hiện trạng ngành chăn nuôi 62
4.3.3 Hiện trạng sản xuất khoai tây tại Quảng Ninh 63
4.3.4 Hiện trạng sản xuất khoai tây giống ởQuảng Ninh 68
4.3.5 Thịtrường tiêu thụkhoai tây thương phẩm ởQuảng Ninh 70
4.4 Hiện trạng cây trồng hàng năm 71
4.4.1 Hiện trạng sửdụng giống và năng suất m ột sốcây trồng chính 71
4.4.2 Hiện trạng sửdụng phân bón cho một sốloại cây trồng chính 73
4.4.3 Khoai tây và hệthống cây trồng 75
4.4.4 Lịch thời vụcác công thức luân canh có cây khoai tây 76
4.4.5 ðánh giá hiệu quảkinh tếcác công thức luân canh với khoai tây 77
4.4.6 So sánh hiệu quảkinh tếcủa sản xuất khoai tây với một sốcây
trồng khác. 78
4.5 Những thuận lợi và khó khăn của sản xuất khoai tây tại Quảng Ninh 80
4.5.1 Thuận lợi 80
4.5.2 Những khó khăn, hạn chế 80
4.6 Kết quảthí nghiệm so sánh một sốgiống và các mức bón kali
trên cây khoai tây 82
4.6.1 Kết qu ả thí nghi ệm so sánh một s ốgi ống khoai tây trồng v ụ ñông 2009 82
4.6.2 Kết quảnghiên cứu ảnh hưởng của mức bón kali ñến một sốchỉ
tiêu năng suất khoai tây Diamant trồng vụ ñông 2009 93
4.6.3 Kết quảnghiên cứu cải tiến hệthống cây trồng 102
4.7 ðềxuất một sốbiện pháp kỹthuật góp phần nâng cao năng suất
trong sản xuất khoai tây tại Quảng Ninh 103
5 KẾT LUẬN VÀ ðỀNGHỊ 106
5.1 Kết luận 106
5.2 ðềnghị 107
TÀI LIỆU THAM KHẢO 108
PHỤLỤC 113

1. MỞ ðẦU
1.1 ðặt vấn ñề
Nông nghiệp Việt Nam ñang bước vào giai ñoạn chuyển dịch mạnh cơ
cấu theo hướng sản xuất hàng hoá chất lượng cao. ðối với lĩnh vực trồng trọt
ởmiền Bắc, vụ ñông có tầm quan trọng ñặc biệt với nhiều ñịa phương trong
tình hình hiện nay.
Nghiên cứu hiện trạng hệ thống cây trồng, ñánh giá tiềm năng ñất
ñai, xem xét mức ñộthích hợp của các hệthống cây trồng và tình hình sử
dụng ñất, làm cơsởcho việc ñềxuất một sốbiện pháp kỹthuật trồng trọt
hợp lý là vấn ñềcó tính chiến lược và cấp thiết của Quốc gia cũng nhưtừng
ñịa phương.
ðểnâng cao hiệu quảkinh tếtrong sản xuất nông nghiệp, góp phần xoá
ñói, giảm nghèo, nâng cao ñời sống nhân dân cần phải có sựthay ñổi trong cơ
cấu cây trồng, xác ñịnh trồng cây gì, nuôi con gì ñểcó hiệu quảkinh tếcao,
gắn với công tác quy hoạch thành vùng ñểsản xuất theo hướng chuyên môn
hoá và sản phẩm mang tính hàng hoá.
Khoai tây là cây trồng lý tưởng cho vụ ñông ở ñồng bằng Bắc Bộ. Nó
vừa là cây lương thực và cây thực phẩm quan trọng và ñược trồng chủy ếu ở
ñồng bằng sông Hồng 70%, trung du 18%, miền núi 5% và khu bốn cũ2 - 4%.
So với các cây trồng khác nhưngô, ñậu tương, cây khoai tây có các ưu thếhơn
hẳn vềthời vụ, năng suất và giá tr ịsửdụng .
Sản xuất khoai tây vụ ñông - xuân ñã góp phần làm tăng tổng giá trịsản
xuất nông nghiệp và tăng thu nhập của hộnông dân. Khoai tây có hiệu quả
kinh tếcao hơn so với lúa (gấp 3,8 lần so với khoai lang và 1,7 lần so với
ngô). Thu nhập từkhoai tây chiếm khoảng 42 - 87% thu nhập từvụ ñông; 4,5
- 34,5% thu nhập từtrồng trọt và 4,5 - 22,5% trong tổng thu nhập của hộ(ðỗ
Kim Chung, 2006) [5]. Ước tính với năng suất khoai tây ñạt 14 - 16 tấn/ha thì
giá trịsản xuất ñạt 40 - 50 triệu ñồng. ðiều này ñã tạo ñiều kiện cải thiện ñời
sống cho người dân.
Sản xuất khoai tây còn có ñóng góp to lớn vào tăng cường an ninh lương
thực cấp hộmột cách bền vững và cải thiện chế ñộdinh dưỡng cho người dân,
góp phần phát triển chăn nuôi, trồng trọt và công nghiệp chếbiến.
Cũng nhưcác tỉnh ñồng bằng Bắc Bộvà trung du, miền núi phía Bắc khác,
Quảng Ninh cũng có ñiều kiện ñất ñai và khí hậu vụ ñông thích hợp cho sản xuất
khoai tây. ðặc biệt t ỉnh còn có vùng khí hậu ven biển, là ñiều kiện cách ly rất tốt
cho sản xuất khoai tây giống sạch bệnh, tạo tiền ñềcho sản xuất khoai tây th ương
phẩm có năng suất cao và chất lượng tốt. Bên c ạnh ñó, Quảng Ninh còn là trung
tâm công nghiệp và du lịch phát triển m ạnh nên có tiềm năng thịtrường lớn ñể
tiêu th ụkhoai tây thương phẩm.
Diện tích ñất sản xuất nông nghiệp của Quảng Ninh năm 2009 là
62.848,63 ha, diện tích ñất trồng cây vụ ñông 4.940,5 ha (chiếm 7,8%). Trong
ñó, diện tích ñất trồng khoai tây còn rất khiêm tốn 332,6 ha. Nhưvậy, sản xuất
vụ ñông nói chung và sản xuất khoai tây nói riêng phát triển chưa tương xứng so
với tiềm năng sẵn có của tỉnh. Theo chúng tôi, có nhiều nguyên nhân: nông dân
chưa có truy ền thống trồng khoai tây, nguồn cung cấp giống tốt còn hạn chế, giá
giống ñắt, kỹ thuật canh tác còn thấp, lượng phân bón còn ít và mất cân ñối dẫn
tới năng suất thấp, hiệu quảkinh tếchưa cao.
Xuất phát từthực tếtrên chúng tôi tiến hành nghiên cứu ñềtài: “ðánh
giá hiện trạng sản xuất và ñềxuất một sốbiện pháp kỹthuật nhằm nâng
cao năng suất khoai tây tại Quảng Ninh”.
1.2 Mục ñích của ñềtài
Thông qua kết qu ả ñánh giá hiện trạng các nguồn tài nguyên, khí hậu, ñi ều
kiện kinh tế- xã hội, hiện trạng sửdụng ñất, các hệth ống cây trồng. Trong ñó, chú
tr ọng các hệth ống cây trồng có cây khoai tây trong vụ ñông, phân tích ñược những
thuận lợi và khó kh ăn của hệth ống cây trồng có cây khoai tây hiện tại. T ừ ñó, ñề
xuất m ột sốbiện pháp kỹ thuật h ợp lý nhằm nâng cao năng suất, góp ph ần xây
dựng hệth ống cây trồng m ới có cây khoai tây mang lại hi ệu quảcao và bền vững
cho ñịa phương.
1.3 Yêu cầu của ñềtài
- ðánh giá ñiều kiện tựnhiên, ñiều kiện kinh tế- xã hội của tỉnh.
- ðánh giá hiện trạng sửdụng ñất và ñất nông nghiệp.
- Phân tích hiện trạng các hệthống cây trồng có cây khoai tây.
- ðánh giá hiện trạng biện pháp kỹ thu ật canh tác với cây khoai tây
(giống, thâm canh).
- Thí nghiệm ñểtuy ển chọn giống và xác ñịnh lượng kali bón thích hợp cho
khoai tây.
- ðềxuất một sốbiện pháp kỹthuật nhằm tăng năng suất khoai tây tại
Quảng Ninh.
1.4 Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của ñềtài
1.4.1 Ý nghĩa khoa học
- Kết quảnghiên cứu của ñềtài góp phần bổsung phương pháp luận vềhệ
thống cây trồng, sửdụng tài nguyên theo quan ñiểm phát triển nông nghiệp bền
vững với từng ñiều kiện sinh thái khác nhau của Quảng Ninh.
- Góp phần ñịnh hướng cho việc xây dựng mô hình luân canh cây trồng theo
hướng hàng hóa phù hợp với ñiều kiện tựnhiên và ñiều kiện xã hội c ủa tỉnh.
1.4.2 Ý nghĩa thực tiễn
Kết quảnghiên cứu của ñềtài góp phần nâng cao hiệu quảkinh tếtrong
sản xuất nông nghiệp, phát triển kinh tế- xã hội, xoá ñói, giảm nghèo, nâng
cao mức sống của người dân nông thôn tỉnh Quảng Ninh.
- ðềxuất một sốbiện pháp kỹthuật trồng trọt hợp lý cho cây khoai tây
nhằm tăng năng suất, cải thiện hiệu quảsản xuất nông nghiệp.
- ðềxuất các giống và lượng bón kali thích hợp cho cây khoai tây ñể ñạt
năng suất cao với ñiều kiện 2 vùng sinh thái ñặc trưng của tỉnh.
1.5 Giới hạn của ñềtài
ðềtài chỉtập trung nghiên cứu hiện trạng các hệthống cây trồng hàng
năm có cây khoai tây trên ñịa bàn tỉnh.
Bốtrí thí nghiệm ñể ñánh giá hiệu quảmột sốgiống và xác ñịnh liều
lượng kali bón cho khoai tây mới tiến hành trong vụ ñông trên hai vùng
sinh thái ñặc trưng của tỉnh là vùng miền ðông (Móng Cái) và miền Tây
(Yên Hưng).

2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU
2.1 Cơsởlý luận
2.1.1 Khái niệm vềhệthống cây trồng
Hệ thống cây trồng (HTCT) là hoạt ñộng sản xuất cây trồng trong
nông trại bao gồm tất cảcác hợp phần cần có ñểsản xuất một tổhợp các cây
trồng và mối quan hệ giữa chúng với môi trường. Các hợp phần này bao
gồm tất cả các yếu tố vật lý, sinh học, kỹ thuật, lao ñộng và quản lý
(Zandstra và cs, (1981) [51].

TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tiếng Việt
1. HồHữu An, ðinh ThếLộc (2005), Cây có củvà kỹthuật thâm canh,
NXB Lao ñộng – xã hội, Hà Nội
2. Lê Trần Bình, Hồ Hữu Nhị, Lê Thị Diệu Muội (1997), Công nghệ
sinh học trong cải tiến giống cây trồng, NXB Nông nghiệp, Hà Nội.
Tr. 79 – 88
3. Nguyễn Văn Bộ(2004), Bón phân cân ñối và hợp lý cây trồng, NXB
Nông nghiệp, Hà Nội.
4. Bjorn Surborg, Micheal Apprecht, 2006. Sản xuất và tiêu thụ khoai
tây ởViệt Nam,
5. ðỗKim Chung (2003, 2006). Thịtrường khoai tây ởViệt Nam, NXB
Thanh Hoá
6. Tạ Thu Cúc, Hồ Hữu An, Nghiêm Bích Hà (2007), Giáo trình cây
rau, nxb Nông nghiệp, Hà Nội.
7. Nguyễn Công Chức (2006), “Một số ý kiến về phát triển sản xuất
khoai tây bền vững ởViệt Nam”, Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển
nông thônsố21/2006, tr 9-10
8. Cục thống kê Quảng Ninh
9. Cổng thông tin ñiện tửtỉnh Quảng Ninh
10. Nguyễn Mậu Dũng, VũChi Mai, Nguyễn Công Chức (2006). ðánh
giá tác ñộng Dựán Thúc ñẩy sản xuất khoai tây tại Việt Nam.
11. ðường Hồng Dật (2004), Cây khoai tây và kỹthuật thâm canh tăng
năng suất, NXB Lao ñộng - Xã hội
12. Lê Minh ðức, Nguyễn Hữu Vinh (1977), Cây khoai tây, Ban khoa
học kỹthuật Thanh Hoá, tr 5 - 9.
13. VũTuyên Hoàng, Phạm Xuân Liêm, Phạm Xuân Tùng, Trịnh Khắc
Quang, và cs (1998), Kết quảnghiên cứu công nghệsản xuất khoai
tây giống bằng hạt, Nghiên cứu cây lương thực và cây thực phẩm
(1995 – 1998), NXB Nông nghiệp, Hà Nội, tr 129 – 135.
14. Trương Văn Hộ, ðào Huy Chiên (2005). Sổ tay kỹ thuật sản xuất
khoai tây giống và khoai tây thương phẩm. NXB Nông nghiệp
15. Phạm Xuân Liêm và cs (2004), Kết quảkhảo nghiệm giống khoai tây
nhập nội Solara ởphía bắc năm 2001 – 2003, Kết quảKhảo nghiệm
và Kiểm nghiệm giống cây trồng năm 2003, NXB Nông nghiệp, tr
114 – 121
16. Lê SỹLợi, Nguy ễn ThịLân và cs (2006), “Nghiên cứu khảnăng sinh
trưởng, phát triển và năng suất của một sốgiống khoai tây Hà Lan
nhập nội trồng vụ xuân năm 2002 và 2003 tại Bắc Kạn”. Tạp chí
Nông nghiệp và Phát triển nông thôn số11/2006, tr 89
17. Nguyễn ThịLan, Phạm Tiến Dũng (2006). Giáo trình phương pháp
thí nghiệm. NXB Nông nghiệp
18. VũTriệu Mân (1993), “Sản xuất giống khoai tây sạch bệnh theo kiểu
cách ly ñịa hình ởvùng ñồng bằng sông Hồng miền Bắc Việt Nam”,
Tạp chí Bảo vệthực vật, số6/2003, tr 27 – 32
19. Lý Nhạc, Phùng ðăng Chinh, Dương Hữu Tuyền (1987), Canh tác
học, NXB Nông nghiệp, Hà Nội.
20. Nguyễn Trí Ngọc, 2008: Bài phát biểu tại Ngày hội khoai tây Việt
Nam
21. Mai ThịTân (1998), Nuôi cấy meristem và vấn ñềphục tráng, cải
lương giống khoai tây, Chuyên ñềtiến sỹ nông nghiệp ngành Nông
học, Trường ðại học Nông nghiệp I, Hà Nội.
22. Nguyễn ThịKim Thanh (1998), Nghiên cứu xây dựng quy trình sản
xuất củ giống khoai tây sạch bệnh có kích thước nhỏ bắt nguồn từ
nuôi cấy in vitro, Luận án Tiến sỹ Nông nghiệp, Trường ðại học
Nông nghiệp I, Hà Nội.