Thạc Sĩ Đánh giá hiện trạng nguồn lợi tôm hùm giống vùng biển ven bờ bán đảo Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng và đ

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC
NĂM 2013


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Tôm hùm là thực phẩm cao cấp, phổ biến được nhiều người trên thế giới ưa chuộng. Tôm hùm là nguồn lợi quan trọng, mang lại nguồn thu lớn trong nghề cá, nguồn nguyên liệu quý cho y học và được dùng làm đồ mỹ nghệ [15].
Nhu cầu tiêu thụ cao đã thúc đẩy nghề khai thác tôm hùm phát triển mạnh, do khai thác tôm hùm thương phẩm quá mức, nhiều nước trên thế giới đã bắt đầu chuyển sang nuôi, trong đó có nuôi lồng.
Dưới sức ép nhu cầu của thị trường, trong khi việc sinh sản nhân tạo tôm hùm hiện nay chưa được thực hiện theo quy trình kép kín, nguồn giống phục vụ nuôi thương phẩm phụ thuộc hoàn toàn vào tự nhiên nên số lượng tôm hùm giống ngày càng bị khai thác triệt để. Nguy cơ đe dọa, ảnh hưởng đến nguồn lợi tôm hùm cũng như môi trường sống của chúng và ảnh hưởng đến các mắt xích trong chuỗi thức ăn trong môi trường biển là điều không thể tránh khỏi, do đó việc nghiên cứu nhằm sử dụng bền vững nguồn lợi tôm hùm giống tự nhiên đang là những yêu cầu mang tính cấp thiết từ thực tiễn.
Ở Việt Nam đã có một số công trình nghiên cứu về tôm hùm giống tự nhiên, ở Đà Nẵng hiện nay chưa được nghiên cứu nhiều về tôm hùm giống, trong khi đó nhiều năm qua nghề khai thác tôm hùm giống đã diễn ra ở vùng biển ven bờ bán đảo Sơn Trà một cách tự phát, không theo quy hoạch, thiếu bền vững. Cơ quan quản lý đã có nhiều nổ lực trong việc bảo vệ các hệ sinh thái như rạn san hô nhằm phát triển du lịch theo định hướng của thành phố, nhưng đối với nguồn lợi tôm hùm giống thì hiện nay vẫn chưa có những giải pháp hữu hiệu để quản lý do thiếu các thông tin cụ thể.
Xuất phát từ tình hình thực tế và nhằm giải quyết những tồn tại nêu trên, chúng tôi thực hiện đề tài “Đánh giá hiện trạng nguồn lợi tôm hùm giống vùng biển ven bờ bán đảo Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng và đề xuất các giải pháp khai thác hợp lý” nhằm cung cấp cơ sở khoa học và đề xuất các giải pháp quản lý phù hợp, góp phần bảo vệ và khai thác bền vững nguồn lợi quan trọng này ở vùng biển ven bờ Đà Nẵng.

2. Mục tiêu đề tài
- Góp phần quản lý bền vững nguồn lợi tôm hùm giống ở vùng biển ven bờ Việt Nam.
- Cung cấp các tư liệu về hiện trạng tôm hùm giống vùng biển ven bờ bán đảo Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng và đề xuất các giải pháp khai thác bền vững.

3. Nội dung nghiên cứu
3.1. Điều tra đặc điểm và cơ cấu ngành nghề khai thác nguồn lợi tôm hùm giống.
3.2. Xác định thành phần loài, khu vực phân bố và mùa vụ xuất hiện, năng suất và sản lượng khai thác các loài tôm hùm giống.
3.3. Đánh giá mức độ ảnh hưởng của nghề khai thác tôm hùm giống đối với các nhóm nguồn lợi thủy sản khác do khai thác không chủ đích (bycatch).
3.4. Đề xuất các giải pháp khai thác bền vững nguồn lợi tôm hùm giống.