Tiến Sĩ Đảm bảo tài chính cho bảo hiểm xã hội Việt Nam

Đề tài luận án: Đảm bảo tài chính cho bảo hiểm xã hội Việt Nam
Chuyên ngành: Kinh tế chính trị Mã số:62.31.01.01
Nghiên cứu sinh: Nguyễn Thị Hào
Người hướng dẫn: 1. PGS.TS Trần Việt Tiến 2. TS. Đỗ Thị Kim Hoa

Những đóng góp mới về mặt học thuật.

1. Luận án đã đưa ra khái niệm đảm bảo tài chính cho bảo hiểm xã hội (BHXH) dưới góc độ kinh tế chính trị học và luận giải nội dung đảm bảo tài chính cho BHXH bao gồm các vấn đề: đảm bảo thu; đảm bảo chi; đảm bảo duy trì sự cân đối và ốn định quỹ BHXH trong dài hạn; đảm bảo sự công bằng đối với các đối tượng tham gia BHXH

2. Luận án đã đưa ra hệ thống các tiêu chí đánh giá đảm bảo tài chính cho BHXH bao gồm: mức độ bao phủ của hệ thống; mức độ tuân thủ BHXH; mức độ thụ hưởng của người lao động phân theo chế độ BHXH, khu vực kinh tế và giới tính; mức độ bền vững về tài chính BHXH.

3. Luận án cũng đưa ra những điều kiện để đảm bảo tài chính cho BHXH bao gồm: vai trò của Nhà nước đối với BHXH; lựa chọn mô hình BHXH phù hợp; giải quyết mối quan hệ giữa tài chính BHXH với ngân sách nhà nước, tài chính doanh nghiệp, tài chính hộ gia đình và các tài chính trung gian.

Những đề xuất mới rút ra từ kết quả nghiên cứu.

1. Trên cơ sở những tiêu chí đánh giá đảm bảo tài chính cho BHXH, Luận án đã làm rõ những kết quả và những hạn chế về đảm bảo tài chính cho BHXH Việt Nam, nguyên nhân của những kết quả, hạn chế.

2. Để đảm bảo tài chính cho BHXH Việt Nam, luận án đề xuất 8 giải pháp, trong đó các giải pháp mới tập trung vào.

- Tăng cường vai trò của Nhà nước đối với BHXH. (1) xây dựng hệ thống pháp luật về bảo hiểm xã hội; (2) định hướng cơ bản cho các hoạt động tài chính BHXH;(3) thực hiện việc thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động tài chính BHXH; (4) bảo hộ, bảo trợ cho các hoạt động BHXH nhằm đảm bảo cho BHXH không bị ảnh hưởng trước những biến động về kinh tế - xã hội, đặc biệt là những biến động về tài chính.

- Phát triển rộng rãi loại hình BHXH tự nguyện, tạo điều kiện để mọi người dân thuộc mọi thành phần kinh tế đều được tham gia.

- Thực hiện cải cách trong chính sách BHXH như: quy định lại căn cứ đóng, mức đóng, mức hưởng, điều kiện hưởng các chế độ BHXH; cải cách cách tính lương hưu; tăng tuổi nghỉ hưu; xây dựng chế độ bảo hiểm hưu trí bổ sung bằng tài khoản cá nhân.

- Luận án cũng cho rằng BHXH theo mô hình kinh tế thị trường thị trường có đóng, có hưởng và có sự tham gia của Nhà nước là mô hình BHXH phù hợp với nước ta, trong thời gian tới cần nghiên cứu và chuyển dần mô hình đóng hưởng với mức hưởng xác định (PAYG -Pay as you go) sang hệ thống BHXH theo chương trình tài khoản cá nhân danh nghĩa dựa trên mức đóng xác định (NDC - Notional Defined Contribution).
- Giải quyết tốt mối quan hệ giữa tài chính BHXH với ngân sách nhà nước, tài chính doanh nghiệp, tài chính hộ gia đình và các tài chính trung gian.