Luận Văn Đặc điểm phân bố trường tốc độ âm vùng biển thềm lục địa Nam Bộ Việt Nam

Đồ án tốt nghiệp
Đề tài: Đặc điểm phân bố trường tốc độ âm vùng biển thềm lục địa Nam Bộ Việt Nam
Mô tả bị lỗi font vài chữ chứ tài liệu không bị lỗi nhé

LỜI NÓI ĐẦU
ĐạiDương thế giới đãgắn liềnvớinền kinhtế, chính trị, khoahọc, vàvăn
hóa nhân loại. Biển và ĐạiDương lànơi cungcấp chủy ếu các nguồnlợi sinhvật,
đặc biệt là cácsản phẩm có chứa nhiều chất đạm chiếm một phầnlớn để nuôisống
nhân lo ại trên trái đất. Việt Nam là quốc gia venbờ phía tây của Biển Đông, cóbờ
biển dài 3260 km, tính trung bìnhcứ 100 km
2
đất liền có 1 km độ dàibờ biển, tính
trung bình thế giớicứ 600km
2
diện tíchlục địamới có 1km độ dàibờ biển vìvậy
ViệtNam làmột quốc giarất thuậnlợivề biển.
Biển Đông quan trọngvề chiếnlược, giàu tài nguy ên và đadạngvề sinhhọc,
có diện tích khoảng 3587000km
2
trải dàitừvĩ tuy ến3
0
namtới 23
0
vĩ tuy ếnbắc và
109
0
kinh độ đôngtới 121
0
kinh độ đông, địa hình đáy biển khá phứctạp có nhiều
núi ngầm và các đảo nguy hiểm. Vìvậy để có th ểtậndụng đượchết các tiềmnăng
do biển và đạidương manglại thì đòihỏi các nhàHảiDươnghọc th ực hiện các đề
tài nghiêncứu khoahọc để ápdụng được những tiềmnăng kinhtế, sinhvật khoáng
sảncủa biển và đạidương vào thực tiễn đờisốngcủa con người.
Với đặc điểmcủa môi trườngnước biển có khảnăng ngăncản việc truy ền
sóng điệntừcũng như sóng ánh sángvới nhữngbước sóng khác nhau. Vìvậy người
ta dùng sóng âm để thông tin liênlạc, phát hiện cácmục tiêu, xây dựngbản đồ đáy ,
theo dõisựdịch chuy ểncủa tàu ngầm đối phương, theo dõisựtấn côngcủa thuỷ lôi,
tìm ra vùng “tối âm” làmnơi trú ẩn an toàn cho tàu ngầm đẵ được thực hiệntừ
nhữngnăm đầucủa th ếkỷ XX, nhưng chỉ vài chụcnăm trởlại đây hiệu quảcũng
như độ chính xáccủa các phương pháp này mới được nâng cao, cộngvới việc hoàn
thiệncủa các thiếtbị nghiêncứu đã được nâng lên. Ngày nay việc nghiêncứu thủy
âm làrấtcần thiết, nghiêncứu và chếtạo các thiếtbị, máy móc th ủy âmsửdụng
trongmôi trườngnước.
Việc nghiêncứu đặc điểm phânbố trườngtốc độ âm vùng biển th ềm lục
địa NamBộ Việt Nam, nhằmmục đích đóng góp vào những kiến thức chungvề
khoahọc biển đông, cũng như việc giải quy ết nhữngvấn đề thiếty ếu do những y êu
cầu trongnước đang đặt ra. Nhưvậy việc nghiêncứu phânbố trườngtốc độ âm có
ý nghĩarấtlớn, nhằm phụcvụ cho cácmục đích trên. Hiện nay các công trình
nghiêncứuvề trườngtốc độ âm ở vùng biển ViệtNam nói chung và vùng biển Nam
Bộ nói riêng cònrấthạn chế, nhiềuvấn đề khoahọc biển nói chung liên quan đến
trườngvậntốc âmhầu như còn chưa được nghiêncứu, tổngkết đánh giámột cách
đầy đủ.
Vìvậy , tôi được khoa Khai Thác HàngHải – Trường ĐạiHọc Thủy Sản,
cùng thầy Ts.Nguy ễn Bá Xuân giao cho thực hiện đề tài:“Đặc điểm phânbố
trườngtốc độ âm vùng biển thềmlục địaNamBộ ViệtNam”
Nội dung thực hiệngồm V phần :
I.Tổng quan tình hình và phương pháp nghiêncứu
II. Đặc điểm phânbố trường nhiệt độ, độ muối vùng biển nghiêncứu trongbốn mùa
III.Đặc điểm phânbốcấu trúc th ẳng đứngcủa trườngtốc độ âm
IV. Đánh giá khảnăng truy ền âm thanh trong vùng biển nghiêncứu
V. Nghiêncứu khảnăngtồntại kênh âmtạitầnglớp đột biếnmật độ
Đề tài nhằm tìm ra xu thế phânbốtốc độ âm trong khuvực biển th ềm lục địa
NamBộ Việt Nam, nhằm phụcvụ cho cáclĩnhvực nghiêncứu khoahọc có liên
quan, cholĩnhvực quânsự, khai thác tài nguy ên thiên nhiên và đánhbắt
hảisản
Đây làmộtlĩnhvực khoahọc còn chưa được nghiêncứu nhiều ở Việt Nam,
nên cáckết quả nghiêncứubước đầu khó tránh khỏi sai sót.


CHƯƠNG I:TỔNGQUAN TÌNHHÌNH VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN
CỨU TRƯỜNG THỦY ÂM VÙNG BIỂN NAMBỘ VIỆT NAM
I:TỔNG QUAN TÌNHHÌNH NGHIÊNCỨU TRƯỜNGTỐC ĐỘÂM
VÙNG BIỂN NAMBỘ
Vùng biển NamBộ là vùng biển giàu tiềmnăngvề các điều kiệntự nhiên,
nguồnlợi sinhvật biển, là vùng biển có địa hình đáy tương đối thoải ở vùng thềm
lục địa, là vùng biển có nhiều tài nguy ên khoángsản, lànơi giao thông quan trọng,
là đốitượng nghiêncứucủa nhiều nghành khoahọc.
Vậntốc sóng âm trongmôi trườngnước biển làmột trong những thôngsốcơ
bảncủavật lýhảidương, nó khácvới các thôngsố khác ở chỗvớitừng giá trịvận
tốc riênglẻ không cho biết thông tin gì nhiều nhưngvớicảmộttậphợptừ trên
xuốngdưới hay còngọi là látcắtvậntốc sóng âmsẽ cho biết đường truy ềncủa tia
sóng âm, đồng th ờitạo ra các vùng đặc biệt như kênhdẫn sóng, các vùngtối (vùng
tối âm) lànơi sóng âm không thể đi qua và đượcsửdụng nhiều trong th ựctế thông
tin liênlạc và quốc phòng.Vậntốc trruy ền dao động trong chấtlỏng phụ thuộc vào
mật độ và độ nhớtcủa chấtlỏng, tức là phụ thuộc vào các đặc trưngcơbảncủavật
lý th ủy văn trongnước biển chủy ếu là nhiệt độ, độ muối và áplực thuỷ tĩnh, những
giá trị này luôn luôn thay đổi theovị trí, độ sâu và thời gian khảo sát. Qua thựctế
cho thấy giá trịvậntốc âm trongnước biển thay đổi trong khoảngtừ 1400 m/s đến
1550 m/s tuỳ theo đặc điểmcủatừng vùng,từng mùa trongnăm, thời tiết và phụ
thuộcrấtlớn vào nhiệt độ, độmuối.
Tốc độ âm trongnước được đolần đầu tiên vàonăm 1827 và thấy rằngtốc
độ truy ền sóng âm trongnướclớnhơn vàilần sovới trong không khí,nếutốc độ âm
trong không khí là 300 m/s thì trongnước là 1500 m/s. Trong môi trườngnước biển
tốc độ âm phụ thuộc vào nhiệt độnước biển, độ muối và độ sâu truy ền âm.
Người ta đã đưa ra những công thức th ực nghiệm liênhệ giữa nhiệt độ, độ
muối, độ sâuvớitốc độ truy ền âm trongnươc.Sựtăng nhiệt độ, độ muối, và áp suất
sẽ làmtăngtốc độ truy ền âm trong biển:
- Khi nhiệt độnước biển là 10
0
c,tốc độ âmsẽtăng lên 3,5 m/s khi nhiệt
độtăng lên1
0
c
- Khi nhiệt độnước biển là 20
0
c,tốc độ âmsẽtăng lên 2,7 m/s khi nhiệt
độtăng lên1
0
c.
-Khi độ muối thay đổi 1‰ thìtốc độ âmsẽ thay đổi 1,14 m/s.
-Khi thay đổi độ sâu 100 m thìtốc độ âmsẽ thay đổi 1,8m/s.
Trong thựctế ởrất nhiều biển thìtốc độ âm chủy ếu phụ thuộc vào nhiệt độ
nước biển.Sự thay đổicủa áp suất không nhiều,của độ muối thìrất nhỏ cho nên
ảnhhưởng đếntốc độ âmrất nhỏ. Tuy nhiên đốivới các vùngcửa sônglớn donước
sông đổ ra nhiều, nêntốc độ âmsẽ phụ thuộc phầnlớn vào độ muối.
Sự thay đổi nhiệt độnướctầngmặt ảnhhưởngrấtlớn đếnsự thay đổitốc độ
âm, vì nhiệt độnước biển ở cáclớpnướctầngmặt thay đổirất nhiều do tác động
của sóng, dòng chảy , th ời gian trongnăm, thậm chí th ời gian trong ngày .Tại các độ


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Nguy ễn Kim Vinh, VõVăn Lành (2001), “ Biến đổi mùacủacấu trúc nhiệt
muốinước biển venbờ biển Việt Nam”,Tạp chí khoahọc và công nghệ biển,
tập 4 (số 4) trang 1-17.
2.PhạmVăn Thục ( 2004 ), “Trườngvậntốc sóng âmtại khuvựcnước trồi Nam
TrungBộ”, Tạp chí khoahọc công nghệ biển,Tập 1 (số 1), trang 23-34.
3.Nguy ễn Bá Xuân ( 2003 ), “ Đặc điểm phânbố và biến độngcủa cácy ếutố
nhiệt độ, độ muối ở vùng biển miền Trung thờikỳ giómùa tây nam”, Tuy ểntập
nghiêncứu biểntậpXIII, trang 47-54.
4.Nguy ễn Bá Xuân (1979 ), “ Phân tích khốinướctầngmặt theo các đặc trưng
nhiệtmuối”, Tuy ểntập nghiêncứu biểntập IV, trang 20-25.
5. Các công trình nghiêncứu địa chất và địavật lý biển, (1999)Tập 4.
6. Các công trình điều tra nghiêncứu biểncấp nhànước KHCN-06 (1996-2000). Biển
đông, phần II: Khítượng thủy văn độnglực biển, NXB Đạihọc quốc gia HàNội, trang
233-246.
7. Nguy ễn BáXuân :Hảidươnghọc đạicương ( giáo trình giảngdạy )