Tiến Sĩ Đa dạng hóa dịch vụ tại ngân hàng thương mại Việt Nam

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ
NĂM 2012

MỤC LỤC
Lời cam đoan

Danh mục các chữ viết tắt
Danh mục bảng biểu

Danh mục biểu đồ
PHẦN MỞ ĐẦU 1

CHƯƠNG I NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ DỊCH VỤ VÀ ĐA DẠNG HOÁ DỊCH VỤ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 9
1.1. HOẠT ĐỘNG CUNG ỨNG DỊCH VỤ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 9
1.1.1. Khái quát về Ngân hàng thương mại .9
1.1.2. Chức năng và vai trò của ngân hàng thương mại: 10
1.1.3. Khái niệm và đặc trưng dịch vụ của ngân hàng thương mại 12
1.1.4. Các loại hình dịch vụ của ngân hàng thương mại 17
1.2. ĐA DẠNG HOÁ DỊCH VỤ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 26
1.2.1. Khái niệm về đa dạng hoá dịch vụ .26
1.2.2. Ý nghĩa của đa dạng hoá dịch vụ của ngân hàng .27
1.2.3. Phương thức đa dạng hoá dịch vụ của ngân hàng 31
1.2.4. Các chỉ tiêu đánh giá kết quả thực hiện đa dạng hoá dịch vụ của ngân hàng .34
1.3. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN ĐA DẠNG HÓA DỊCH VỤ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 37
1.3.1. Các nhân tố bên ngoài ngân hàng .37
1.3.2. Các nhân tố chủ quan ảnh hưởng đến đa dạng hoá dịch vụ ngân hàng .41
1.4. KINH NGHIỆM ĐA DẠNG HÓA DỊCH VỤ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TRÊN THẾ GIỚI VÀ BÀI HỌC RÚT RA CHO NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM 45
1.4.1. Kinh nghiệm đa dạng hoá dịch vụ của một số ngân hàng thương mại
trên thế giới 45
1.4.2. Kinh nghiệm của Chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Việt nam trong việc đa dạng hoá dịch vụ 49
1.4.3. Bài học kinh nghiệm đa dạng hoá dịch vụ của các ngân hàng thương mại đối với Việt Nam .51
Tóm tắt chương I: . 53

CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG ĐA DẠNG HOÁ DỊCH VỤ TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM . 54
2.1. TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM 54
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của ngân hàng thương mại Việt nam . 54
2.1.2. Những khó khăn và thuận lợi trong hoạt động của Ngân hàng thương mại Việt nam trong thời gian qua 56
2.1.3. Mạng lưới hoạt động và thị phần của ngân hàng thương mại Việt nam 69
2.1.4. Một số chỉ tiêu tài chính quan trọng của NHTMVN từ 2005-2010 .71
2.1.5. Xu hướng thay đổi trong hoạt động của ngân hàng thương mại Việt nam . 72
2.2. THỰC TRẠNG ĐA DẠNG HÓA DỊCH VỤ TẠI NHTMVN . 75
2.2.1. Phạm vi, phương pháp tiếp cận và các chỉ tiêu đánh giá .75
2.2.2. Phân tích thực trạng đa dạng hoá dịch vụ tại ngân hàng thương mại Việt nam 78
2.3. KẾT LUẬN CHUNG VỀ THỰC TRẠNG ĐA DẠNG HÓA DỊCH VỤ TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM 103
2.3.1. Những kết quả đạt được .103
2.3.2. Hạn chế .108
Tóm tắt chương 2 . 117

CHƯƠNG 3 PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP THỰC HIỆN ĐA DẠNG HOÁ DỊCH VỤ TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM . 119
3.1. XU HƯỚNG VÀ TRIỂN VỌNG THỰC HIỆN ĐA DẠNG HÓA DỊCH VỤ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM . 119
3.1.1. Cơ hội thực hiện đa dạng hóa dịch vụ 119
3.1.2. Yêu cầu của hội nhập kinh tế quốc tế phải thực hiện đa dạng hóa dịch vụ 123
3.2. QUAN ĐIỂM VÀ PHƯƠNG HƯỚNG PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NGÂN HÀNG CỦA VIỆT NAM . 124
3.2.1 Chiến lược phát triển NHTMVN đến năm 2010 và định hướng đến năm2020 .124
3.2.2. Chiến lược phát triển dịch vụ ngân hàng giai đoạn 2006-2010 và định hướng tới 2020 124
3.3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM THỰC HIỆN THÀNH CÔNG ĐA DẠNG HÓA DỊCH VỤ TẠI NHTMVN . 126
3.3.1. Mục tiêu của các giải pháp .126
3.3.2. Các giải pháp nhằm thực hiện thành công đa dạng hóa dịch vụ tại ngân hàng thương mại Việt nam 129
3.4. KIẾN NGHỊ 157
3.4.1. Về phía nhà nước .157
3.4. 2. Về phía NHNNVN 159
3.5. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN THÀNH CÔNG ĐA DẠNG HÓA DV CỦA NHTMVN . 163
3.5.1. Nâng cao trình độ của cán bộ và tuyển dụng những cán bộ có trình độ 163
3.5.2. Hiện đại hoá công nghệ ngân hàng .164
3.5.3. Lành mạnh hoá và nâng cao năng lực tài chính, cơ cấu lại nguồn thu nhập, nâng cao vốn tự có 165
Tóm tắt chương 3 . 165

KẾT LUẬN 167
TÀI LIỆU THAM KHẢO 169



Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận:

Vận dụng Ma trận Ansoff trong việc nghiên cứu các khả năng đa dạng hoá dịch vụ tại ngân hàng thương mại, luận án đã chỉ ra ba phương thức thực hiện đa dạng hoá dịch vụ tại ngân hàng thương mại Việt Nam, bao gồm: phát triển dịch vụ hiện có vào thị trường mới, phát triển dịch vụ mới vào thị trường hiện tại và phát triển sản phẩm mới và thị trường mới.
Luận án đã đề xuất một hệ thống mới các chỉ tiêu để đánh giá mức độ thực hiện đa dạng hoá dịch vụ tại các ngân hàng thương mại Việt Nam bao gồm:
(1) Chỉ tiêu định lượng như số lượng dịch vụ và kênh phân phối, thị phần và số lượng khách hàng, lợi nhuận, tỷ lệ thu nhập ngoài lãi tiền vay gia tăng hàng năm, an toàn trong hoạt động Ngân hàng;
(2) Chỉ tiêu định tính như tính toàn diện về dịch vụ kết hợp với các tiện ích gia tăng, khả năng cạnh tranh của ngân hàng.
Luận án cũng tập trung làm rõ những nhân tố ảnh hưởng đến việc đa dạng hoá dịch vụ tại ngân hàng thương mại bao gồm:
(1) Các nhân tố bên ngoài như môi trường kinh tế, phát luật, văn hóa xã hội, công nghệ, các đối thủ cạnh tranh, nhu cầu của khách hàng, rào cản tham gia vào ngành;
(2) Các yếu tố chủ quan của ngân hàng thương mại như quy mô và năng lực tài chính, mô hình hoạt động, uy tín và thương hiệu, sự thay đổi trong việc cung cấp dịch vụ.
Những phát hiện, đề xuất mới rút ra được từ kết quả nghiên cứu, khảo sát của luận án:
Trên cơ sở nguồn số liệu thứ cấp và kết quả điều tra thực trạng, luận án đã chứng minh được việc đa dạng hoá dịch vụ là yêu cầu cấp bách của ngân hàng thương mại Việt Nam hiện nay. Trên cơ sở đó, luận án đã đề xuất bốn nhóm giải pháp, hướng đến
(1) Sự thay đối trong nhận thức và định hướng chiến lược đa dạng hoá dịch vụ tại ngân hàng thương mại Việt Nam;
(2) Mô hình tổ chức và quản trị điều hành đổi mới phù hợp với thông lệ quốc tế và yêu cầu kiểm soát rủi ro trong hoạt động;
(3) Việc xây dựng và vận hành hệ thống quản lý quan hệ khách hàng và thông tin quản lý nhằm xác định giá cả dịch vụ của ngân hàng thương mại Việt Nam;
(4) Các cách thức đa dạng hoá dịch vụ cho ngân hàng thương mại Việt Nam theo hướng phát triển dịch vụ và phát triển thị trường.

Trong môi trường hoạt động hiện nay, tuỳ thuộc vào nguồn lực và chiến lược hoạt động, từng ngân hàng thương mại tại Việt Nam hoàn toàn có thể áp dụng các đề xuất theo lộ trình cụ thể đã được trình bày trong luận án.