Báo Cáo Công tác thanh toán bù trừ tại NHCT Hai Bà Trưng

Tên đề tài
Công tác thanh toán bù trừ tại NHCT Hai Bà Trưng
​
CHƯƠNG I
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT


I. SỰ CẦN THIẾT KHÁCH QUAN VÀ VAI TRÒ CỦA THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT (TTKDTM)


1. Sự cần thiết khách quan của TTKDTM.
Thanh toán trong nền kinh tế diễn ra dưới hai hình thức là thanh toán bằng tiền mặt và thanh toán không dùng tiền mặt. Nền kinh tế càng phát triển thì thanh toán và chu chuyển hàng hoá càng được mở rộng từ đó sẽ tác động tích cực trở lại đối với quá trình sản xuất và lưu thông hàng hoá. Hơn nữa, nó còn là khâu đầu và cũng là khâu cuối của chu kỳ sản xuất kinh doanh. Vì vậy, có thể khẳng định rằng, thanh toán là điều kiện quan trọng để đảm bảo sự tuần hoàn bình thường của quá trình chu chuyển vốn trong từng doanh nghiệp, từng đơn vị kinh tế, từng cá nhân cũng như nền kinh tế quốc dân. Do đó, khi nền kinh tế phát triển cao hơn thì hình thức thanh toán bằng tiền mặt đã bộc lộ những nhược điểm của nó.


Nền kinh tế phát triển, lưu lượng thanh toán sẽ tăng cả về số lần thanh toán và doanh số mỗi lần thanh toán. Nếu dùng tiền mặt thì không đáp ứng được nhu cầu thanh toán đó, làm cho quá trình luân chuyển vốn chậm.


Với sự gia tăng này, nếu ta duy trì hình thức thanh toán bằng tiền mặt sẽ làm cho khối lượng tiền mặt trong lưu thông tăng lên, gây sức ép đối với nền kinh tế, có tác động xấu đến giá cả hàng hoá và làm cho lạm phát gia tăng, đồng tiền mất giá, đời sống nhân dân không ổn định.


Thanh toán bằng tiền mặt không những làm cho chi phí xã hội, chi phí lưu thông tăng lên mà còn không đảm bảo được sự an toàn, không đáp ứng được linh hoạt, kịp thời, đầy đủ mọi nhu cầu trong quá trình thanh toán. Hơn nữa, tình trạng sử dụng tiền mặt một cách tuỳ tiện sẽ có sự tác động ngược lại qua trình tăng trưởng kinh tế và sự lành mạnh của trật tự xã hội.
Đây là một thách thức lớn đối với nền kinh tế Việt Nam nói riêng và các nước phát triển nói chung. Vì thế, cần phải có hình thức thanh toán mới khắc phục được những nhược điểm của hình thức thanh toán cũ, đáp ứng theo kịp được với nhu cầu phát triển của nền kinh tế, đố là hình thức “thanh toán không dùng tiền mặt”.


Sự ra đời của thanh toán không dùng tiền mặt là một bước tiến quan trọng trong hoạt động của Ngân hàng và nền kinh tế làm thay đổi bộ mặt nền kinh tế, mang lại sự văn minh hiện đại cho toàn xã hội. Đây là hình thức thanh toán không có sự xuất hiện của tiền mặt, được thực hiện thông qua trung gian thanh toán là Ngân hàng. Do vậy, nó không những mang lại rất nhiều tiện ích cho các chủ thể tham gia mà nó còn tiết kiệm được rất nhiều chi phí cho khách hàng, Ngân hàng và xã hội. Đã tạo điều kiện cho các Ngân hàng mở rộng nguồn vốn huy động từ đó có cơ hội tăng khả năng cho vay, góp phần tăng lợi nhuận cho Ngân hàng.


Như vậy, thanh toán bằng tiền mặt và thanh toán không dùng tiền mặt là hai hình thức thanh toán có vị trí, vai trò riêng đối với từng thời kỳ của nền kinh tế. Tuy nhiên thanh toán không dùng tiền mặt là cách thức thanh toán mang lại hiệu quả kinh tế lớn nhất, phù hợp với sự phát triển của lưu thông hàng hoá hiên nay. Chính vì thế mà sự ra đời của nó là một tất yếu khách quan của quá trình phát triển kinh tế.