Thạc Sĩ Chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp cấp huyện - Thực trạng và giải pháp (Luận văn 110 trang)

MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG I 4
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG 4
1.1. Những vấn đề chung về nông nghiệp. 4
1.1.1. Vai trò của nông nghiệp trong nền kinh tế quốc dân. 4
1.1.2. Những đặc thù của sản xuất nông nghiệp. 5
1.1.3. Sự cần thiết phải chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp nước ta gắn với thị trường và điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của từng vùng và của cả nước 6
1.2. Những vấn đề chung về cơ cấu kinh tế, cơ cấu kinh tế nông nghiệp và sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp. 8
1.2.1. Cơ cấu kinh tế. 8
1.2.2. Cơ cấu kinh tế nông nghiệp. 11
1.2.3. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp. 14
1.3. Vai trò và nội dung quản lý nhà nước đối với quá trình phát triển và chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp. 15
1.3.1. Vai trò quản lý của Nhà nước. 15
1.3.2. Nội dung quản lý Nhà nước về phát triển và chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp. 16
1.4. Kinh nghiệp quản lý nhà nước về chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp của một số nước trên thế giới 19
1.4.1. Kinh nghiệm của Thái Lan [9] 19
1.4.2. Kinh nghiệm của Nhật Bản. 20
1.4.3. Kinh nghiệm của Trung Quốc. 22
1.4.4. Những bài học chung rút ra từ các nước. 24

CHƯƠNG II THỰC TRẠNG CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ NÔNG NGHIỆP HUYỆN YÊN HƯNG TỈNH QUẢNG NINH 27
2.1. Đặc điểm tự nhiên – xã hội huyện Yên Hương, tỉnh Quảng Ninh. 27
2.1.1. Đặc điểm tự nhiên. 27
2.1.1.1. Vị trí địa lý. 27
2.1.1.2. Địa hình. 27
2.1.1.3. Các nguồn tài nguyên. 28
2.1.2. Điều kiện kinh tế – xã hội 31
2.1.2.1. Dân số. 31
2.1.2.2. Tình hình phát triển kinh tế huyện Yên Hưng. 32
2.1.2.3. Tình hình phát triển văn hoá - xã hội của huyện. 33
2.1.3. So sánh các lợi thế và hạn chế của huyện Yên Hưng. 33
2.1.3.1. Các lợi thế so sánh. 34
2.1.3.2. Những hạn chế chủ yếu. 34
2.2. Thực trạng chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp huyện Yên Hưng 34
2.2.1. Tình hình chuyển dịch cơ cấu kinh tế của huyện. 34
2.2.2. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong nội bộ ngành nông nghiệp huyện Yên Hưng 41
2.2.2.1. Chuyển dịch cơ cấu ngành trong sản xuất nông – lâm – thuỷ sản 41
2.2.2.2. Tình hình chuyển dịch cơ cấu vùng trong sản xuất nông – lâm – thuỷ sản của huyện Yên Hưng. 62
2.2.2.3. Tình hình phát triển và hoạt động của các thành phần kinh tế trong nông nghiệp. 69
2.3. Đánh giá chung về tình hình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp huyện Yên Hưng. 72
2.3.1. Ưu điểm 72
2.3.2. Tồn tại 73
2.3.3. Nguyên nhân của những tồn tại 73

CHƯƠNG III QUAN ĐIỂM, MỤC TIÊU VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU THÚC ĐẨY QUÁ TRÌNH CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ NÔNG NGHIỆP HUYỆN YÊN HƯNG TỈNH QUẢNG NINH 75
3.1. Quan điểm phát triển và chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp của huyện Yên Hưng. 75
3.2. Mục tiêu chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp của huyện Yên Hưng 76
3.2.1. Mục tiêu tổng quát 76
3.2.2. Các chỉ tiêu chủ yếu. 78
3.2.3. Phương hướng phát triển và chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp huyện Yên Hưng đến năm 2010. 78
3.2.3.1. Cây lương thực. 79
3.2.3.2. Ngành chăn nuôi 81
3.2.3.3. Ngành thuỷ sản. 82
3.2.3.4. Ngành lâm nghiệp. 84
3.3. Một số giải pháp chủ yếu thúcddaayr chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp huyện Yên Hưng. 85
3.3.1. Từng bước hoàn thiện cơ cấu tổ chức và nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống cơ quan quản lý Nhà nước. 85
3.3.2. Nâng cao năng lực, tinh thần trách nhiệm và chất lượng hoạt động của đội ngũ cán bộ, công chức. 85
3.3.3. Quy hoạch phát triển và chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hoá, nâng cao chất lượng, hiệu quả và khă năng cạnh tranh 87
3.3.4. Đẩy mạnh chuyển giao ứng dựng tiến bộ kỹ thuật, các thành tựu khoa học công nghệ và công tác khuyến nông. 88
3.3.5. Đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng. 90
3.3.6. Phát triển các thành phần kinh tế. 91
3.3.7. Thực hiện kịp thời, linh hoạt các chính sách phát triển nông nghiệp, nông thôn của Đảng và Nhà nước. 91
3.3.7.1. Chính sách đất đai 91
3.3.7.2. Chính sách đầu tư và tín dụng. 93
3.3.7.3. Chính sách về thị trường tiêu thụ nông sản hàng hoá. 94
3.3.7.4. Về lao động và việc làm 95
KẾT LUẬN 97
PHỤ LỤC 99
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 102
BẢNG KÝ HIỆU NHỮNG CHỮ VIẾT TẮT 104
1. Tính cấp thiết của đề tài
Nông nghiệp là ngành sản xuất vật chất cơ bản của xã hội cung cấp nhiều loại sản phẩm thiết yếu cho đời sống xã hội, là thị trường rộng lớn của nền kinh tế, cung cấp nguồn nhân lực và tạo nên tích luỹ ban đầu cho sự ngiệp phát triển của đất nước. Lý luận và thực tiễn đã chứng minh rằng, nông nghịêp đóng vai trò to lớn trong sự phát triển kinh tế. Hầu hết các nước phải dựa vào sản xuất nông nghiệp để tạo sản lượng lương thực, thực phẩm cần thiết đủ để nuôi sống dân tộc mình và tạo nền tảng cho các ngành, các hoạt động kinh tế khác phát triển.
Việt Nam là một nước nông nghiệp với điểm xuất phát thấp, trên 70% dân số sống ở nông thôn và 56% lao động xã hội làm việc trong lĩnh vực nông nghiệp, sáng tạo ra 68% tổng giá trị kinh tế nông thôn, năng suất khai thác ruộng đất và năng suất lao động còn thấp Để giải quyết những vấn đề này thì thực hiện chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp có ý nghĩa vô cùng quan trọng với nước ta.
Chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp nhằm tạo dựng một ngành nông nghiệp có cơ cấu kinh tế hợp lý, qua đó phát huy mọi tiềm năng sản xuất, phát triển nền nông nghiệp sản xuất hàng hoá lớn, giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập và cải thiện mức sống cho người nông dân. Do đó, thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp trên phạm vi cả nước cũng như với từng địa phương là rất cần thiết.
Yên Hưng là một huyện thuần nông thuộc tỉnh Quảng Ninh với trên 89% dân cư sống ở nông thôn và 75,7% lao động nông nghiệp. Đời sống của nông dân còn khó khăn, thu nhập thấp, tỷ lệ hộ nghèo còn trên 6%. Trong những năm qua, vấn đề tăng cường quản lý Nhà nước để phục vụ chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp tại huyện luôn được quan tâm và từng bước hoàn thiện. Tuy nhiên, thực trạng chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp tại huyện Yên Hưng còn chậm, cơ cấu nông nghiệp còn bất hợp lý, trồng trọt vẫn chiếm tỷ trọng cao, tình trạng độc canh cây lương thực vẫn tồn tại trong khi đó nhiều tiềm năng phát triển chăn nuôi và thuỷ sản chưa được khai thác tốt. Thực trạng này đòi hỏi phải có giải pháp thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp tại huyện Yên Hưng một cách hợp lý.
Từ những vấn đề cấp thiết nêu trên, tác giả đã chọn đề tài “Chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp huyện Yên Hưng tỉnh Quảng Ninh, thực trạng và giải pháp” làm khoá luận tốt nghiệp của mình.

2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở tổng hợp một cách có hệ thống quan điểm lý luận về vai trò, nội dung quản lý Nhà nước đối với nông nghiệp, đi sâu phân tích đánh giá trung thực, khách quan thực trạng chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp tại huyện Yên Hưng trong thời gian qua. Từ đó đề xuất các giải pháp cụ thể để thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp tại huyện một cách hiệu quả.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: là một số chính sách kinh tế, pháp luật tác động trực tiếp đến quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp tại huyện.
- Phạm vi nghiên cứu: Trong khuôn khổ luận văn tốt nghiệp, tác giả đề cập và nghiên cứu vai trò quản lý nhà nước đối với quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp tại địa phương.
4. Phương pháp nghiên cứu
Để hoàn thành khoá luận của mình, tác giả sử dụng một số phương pháp chủ yếu sau:
- Phương pháp so sánh;
- Phương pháp phân tích tổng hợp số liệu thống kê;
- Phương pháp hệ thống hoá.
Ngoài ra, tác giả còn sử dụng phương pháp lấy ý kiến của một số cán bộ hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp tại huyện Yên Hưng.
5. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu và kết luận, mục lục và tài liệu tham khảo, khoá luận bao gồm 3 chương:
Chương I: Những vấn đề lý luận chung.
Chương II: Thực trạng chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp huyện Yên Hưng tỉnh Quảng Ninh.
Chương III: Quan điểm, mục tiêu và một số giải pháp chủ yếu thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp huyện Yên Hưng tỉnh Quảng Ninh.

BẢNG KÝ HIỆU NHỮNG CHỮ VIẾT TẮT
XHCN : Xã hội chủ nghĩa
KT – XH : Kinh tế – xã hội
HĐND : Hội đồng nhân dân
UBND : Uỷ ban nhân dân
TW : Trung ương
CP : Chính phủ
NĐ : Nghị định
TNHH : Trách nhiệm hữu hạn
KT : Kỹ thuật
ĐX : Đông xuân
CNH, HĐH : Công nghiệp hoá, hiện đại hoá
GDP : Tổng sản phẩm quốc nội
HTX : Hợp tác xã
KHCN : Khoa học công nghệ
KHKT : Khoa học kỹ thuật
THCN : Trung học chuyên nghiệp
N – L – TS : Nông – lâm – thuỷ sản
CN – XD : Công nghiệp – xây dựng
TM – DV – DL : Thương mại – dịch vụ – du lịch.