Tài liệu chương trình vật lý cơ bản lớp 12 phần 2

I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
- Nêu được những nguyên tắc cơ bản của việc thông tin liên lạc bằng sóng vô tuyến.
- Vẽ được sơ đồ khối của một máy phát và một máy thu sóng vô tuyến đơn giản.
- Nêu rõ được chức năng của mỗi khối trong sơ đồ của một máy phát và một máy thu sóng vô tuyến đơn giản.
2. Kĩ năng:
3. Thái độ:
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên:
- Chuẩn bị thí nghiệm về máy phát và máy thu đơn giản (nếu có).
2. Học sinh:
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
Hoạt động 1 ( phút): Kiểm tra bài cũ.
[TABLE]
[TR]
[TD]Hoạt động của GV
[/TD]
[TD]Hoạt động của HS
[/TD]
[TD]Kiến thức cơ bản
[/TD]
[/TR]
[TR]
[TD]
[/TD]
[TD]
[/TD]
[TD]
[/TD]
[/TR]
[/TABLE]
Hoạt động 2 ( phút): Tìm hiểu nguyên tắc chung của việc thông tin liên lạc bằng sóng vô tuyến
[TABLE]
[TR]
[TD]Hoạt động của GV
[/TD]
[TD]Hoạt động của HS
[/TD]
[TD]Kiến thức cơ bản
[/TD]
[/TR]
[TR]
[TD]- Ta chỉ xét chủ yếu sự truyền thanh vô tuyến.
- Tại sao phải dùng các sóng ngắn?



- Hãy nêu tên các sóng này và cho biết khoảng tần số của chúng?





- Âm nghe được có tần số từ 16Hz đến 20kHz. Sóng mang có tần số từ 500kHz đến 900MHz ® làm thế nào để sóng mang truyền tải được thông tin có tần số âm.

[TABLE="width: 100%"]
[TR]
[TD]E

[/TD]
[/TR]
[/TABLE]
[TABLE="width: 100%"]
[TR]
[TD]t

[/TD]
[/TR]
[/TABLE]
- Sóng mang đã được biến điệu sẽ truyền từ đài phát ® máy thu.







(Đồ thị E(t) của sóng mang chưa bị biến điệu)

[TABLE="width: 100%"]
[TR]
[TD]E

[/TD]
[/TR]
[/TABLE]
[TABLE="width: 100%"]
[TR]
[TD]t

[/TD]
[/TR]
[/TABLE]








(Đồ thị E(t) của sóng âm tần)





[TABLE="width: 100%"]
[TR]
[TD]E

[/TD]
[/TR]
[/TABLE]
[TABLE="width: 100%"]
[TR]
[TD]t

[/TD]
[/TR]
[/TABLE]








(Đồ thị E(t) của sóng mang đã được biến điệu về biên độ)
[/TD]
[TD]

- Nó ít bị không khí hấp thụ. Mặt khác, nó phản xạ tốt trên mặt đất và tầng điện li, nên có thể truyền đi xa.
+ Dài: l = 10[SUP]3[/SUP]m, f = 3.10[SUP]5[/SUP]Hz.
+ Trung: l = 10[SUP]2[/SUP]m,
f = 3.10[SUP]6[/SUP]Hz (3MHz).
+ Ngắn: l = 10[SUP]1[/SUP]m,
f = 3.10[SUP]7[/SUP]Hz (30MHz).
+ Cực ngắn: vài mét,
f = 3.10[SUP]8[/SUP]Hz (300MHz).
- HS ghi nhận cách biến điện các sóng mang.



- Trong cách biến điệu biên độ, người ta làm cho biên độ của sóng mang biến thiên theo thời gian với tần số bằng tần số của sóng âm.
- Cách biến điệu biên độ được dùng trong việc truyền thanh bằng các sóng dài, trung và ngắn.




















[/TD]
[TD]I. Nguyên tắc chung của việc thông tin liên lạc bằng sóng vô tuyến
1. Phải dùng các sóng vô tuyến có bước sóng ngắn nằm trong vùng các dải sóng vô tuyến.
- Những sóng vô tuyến dùng để tải các thông tin gọi là các sóng mang. Đó là các sóng điện từ cao tần có bước sóng từ vài m đến vài trăm m.
2. Phải biến điệu các sóng mang.
- Dùng micrô để biến dao động âm thành dao động điện: sóng âm tần.
- Dùng mạch biến điệu để “trộn” sóng âm tần với sóng mang: biến điện sóng điện từ.

3. Ở nơi thu, dùng mạch tách sóng để tách sóng âm tần ra khỏi sóng cao tần để đưa ra loa.

4. Khi tín hiệu thu được có cường độ nhỏ, ta phải khuyếch đại chúng bằng các mạch khuyếch đại.












[/TD]
[/TR]
[/TABLE]