Tiểu Luận Chủ quyền của Việt Nam trên Biển Đông – nhìn từ góc độ pháp lý, thực tiễn và lời giải cho bài toán G

Tóm tắt luận văn thạc sĩ năm 2012
Đề tài: Chủ quyền của Việt Nam trên Biển Đông – nhìn từ góc độ pháp lý, thực tiễn và lời giải cho bài toán Giải quyết tranh chấp Biển Đông


Abstract: Khái quát về Biển Đông; vị trí ; vai trò; lãnh thổ và chủ quyền quốc gia cũng
như việc tranh chấp Biển Đông. Tìm hiểu những quy định của pháp luật quốc tế trong
việc giải quyết tranh chấp quốc tế về biển. Nghiên cứu cơ sở pháp lý và thực tiễn xác lập
chủ quyền của Việt Nam trên Biển Đông. Tổng hợp tình hình tranh chấp trên Biển Đông
hiện nay, phân tích nguyên nhân làm phát sinh tranh chấp, tác động của tranh chấp tới các
bên và cộng đồng quốc tế. Đưa ra các nguyên t ắc, phương thức giải quyết tranh chấp
quốc tế nói chung và cơ chế giải quyết tranh chấp quốc tế về biển theo quy định của Công
ước Luật bi ển 1982 nói riêng. Trình bày cơ sở lịch sử, pháp lý xác l ập và thực hiện chủ
quyền của Việt Nam trên hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa đồng thời đề xuất bản
luận cứ chứng minh chủ quyền của Việt Nam trên hai quần đảo này. Kiến nghị việc hoàn
thi ện pháp luật Vi ệt Nam về bảo vệ chủ quyền quốc gia trên biển và lời giải cho bài toán
“Giải quyết tranh chấp Biển Đông”. Đề xuất việc bảo vệ chủ quyền từ pháp lý tới thực
ti ễn.
Keywords: Luật Quốc tế; Chủ quyền; Biển Đông; Tranh chấp Biển Đông; Pháp luật Vi ệt
Nam
Content
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Vấn đề Biển Đông luôn hun nóng các diễn đàn khu vực cũng như quốc tế, trở thành chủ đề
bàn luận chính trên các phương tiện truyền thông và là một trong những vấn đề mang tính cấp
thi ết quốc gia, thu hút nhiều sự quan tâm từ dư luận thế giới. Sóng Biển Đông tưởng chừng đã
được xoa dị u khi các bên cùng ngồi lại, đàm phán và nhất trí thông qua Quy tắc hướng dẫn thực
thi Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông. Thế nhưng, khi Bộ quy tắc ứng xử Biển Đông
chưa kịp hình thành thì hàng loạt sự kiện đáng tiếc đã di ễn ra khiến tình hình tranh chấp Biển
Đông thêm căng thẳng và việc giải quyết mâu thuẫn càng trở nên khó khăn.
Tranh chấp Biển Đông không phải là m ột vấn đề mới nhưng với diễn biến phức tạp mang
tính thời sự quốc tế cùng những thách thức và nguy cơ ẩn chứa thì Biển Đông đang nổi những
hồi chuông cảnh tỉnh, hối thúc những hành động khẩn trương, phù hợp nhằm bảo vệ toàn vẹn
lãnh thổ và chủ quyền quốc gia. Chính vì thế, “Chủ quyền của Việt Nam trên Biển Đông – nhìn
từ góc độ pháp lý, thực tiễn và lời giải cho bài toán “Giải quyết tranh chấp Biển Đông”” thực
sự là m ột đề tài cần được tìm hiểu, nghiên cứu và thảo luận nhiều hơn.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Có khá nhiều luận văn, luận án tiến sĩ, công trình nghiên cứu khoa học, đã tìm hiểu, khai
thác các vấn đề liên quan tới Biển Đông. Nhìn chung, các đề tài nghiên cứu đã góp phần chứng
minh chủ quyền của Việt Nam trên Biển Đông, đưa ra cách nhìn, cách giải quyết về vấn đề tranh
chấp biển, đảo cũng như khẳng định được Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam. Tuy nhiên,
việc nghiên cứu đó mới chỉ dừng lại và có giá trị về mặt khoa học lý luận nên việc áp dụng vào
thực tiễn chưa đạt hi ệu quả khiến bài toán về tranh chấp Biển Đông vẫn chưa tìm được lời giải
phù hợp.
3. Mục đích, đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề tài
- Mục đích nghiên cứu
Với đề tài luận văn này, tác giả hi vọng mình có thể đóng góp một phần tiếng nói cũng như
trí tuệ, giúp đặt thêm những viên gạch nhỏ xây nền tảng pháp lý vững chắc nhằm bảo vệ toàn vẹn
chủ quyền của Việt Nam trên biển. Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng nhằm mục đích tìm kiếm
những giải pháp hiệu quả cùng những chiến lược phù hợp nhất cho bài toán “giải quyết tranh
chấp Biển Đông” với mong muốn có thể vận dụng chúng vào việc nhanh chóng giải quyết bài
toán trong thực tế.
- Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Luận văn tập trung nghiên cứu một cách chung nhất, khái quát nhất về những tranh chấp
trên Bi ển Đông, cơ sở pháp lý và thực tiễn xác lập chủ quyền quốc gia trên biển cũng như quan
điểm và quy định của pháp luật quốc tế về giải quy ết tranh chấp liên quan tới biển, đảo. Từ cái
nhìn tổng quan, đưa ra cách nhìn cụ thể và toàn diện hơn đối với vấn đề tranh chấp Biển Đông
của Việt Nam mà đặc biệt là vấn đề Hoàng Sa, Trường Sa. Qua đó, kiến nghị hoàn thiện pháp
luật Vi ệt Nam về bảo vệ chủ quyền quốc gia trên biển và lời giải cho bài toán “giải quyết tranh
chấp Biển Đông”.
4. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
Đề tài được thực hiện trên cơ sở vận dụng các nguyên tắc, phương pháp duy vật biện
chứng và duy vật lịch sử của Chủ nghĩa Mác – Lê nin, của tư tưởng Hồ Chí Minh kết hợp với các
phương pháp nghiên cứu khoa học khác. Từ các phương pháp nghiên cứu đã được xác định và
lựa chọn, luận văn được tư duy và viết theo hướng kết hợp đồng thời hai phương pháp diễn dịch
và quy nạp nhằm tạo sự hài hòa, chặt chẽ và logic cho các luận điểm được trình bày.
5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
Luận văn đã góp phần làm phong phú hơn hệ thống tài liệu nghiên cứu về biển, đảo của
Việt Nam và trở thành nguồn tài liệu tham khảo cho các cá nhân mong muốn tìm hiểu, nghiên
cứu về vấn đề Biển Đông trên góc độ lý luận và khoa học.
Về thực tiễn, những kiến nghị hoàn thiện pháp luật Vi ệt Nam cùng các giải pháp giải quyết
tranh chấp Biển Đông, mặc dù chưa thể góp phần giúp quốc gia giải quyết tri ệt để vấn đề tranh
chấp nhưng nghiên cứu này cũng phần nào thu hút được sự quan tâm của nhiều độc giả đối với
vấn đề chung liên quan tới vận mệnh của đất nước.
6. Cơ cấu của luận văn
Theo yêu cầu chung của một nghiên cứu khoa học, luận văn có bố cục gồm ba phần chính
là: Mở đầu, Nội dung và Kết luận. Trong đó, phần nội dung được chia thành ba chương với các
mục lớn và mục nhỏ tương ứng với từng chương.
Chương 1:
TRANH CHẤP BIỂN ĐÔNG VÀ QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT QUỐC TẾ VỀ GIẢI
QUYẾT TRANH CHẤP CHỦ QUYỀN
QUỐC GIA TRÊN BIỂN