Luận Văn Chính sách tiền tệ và kiểm soát lạm phát trong nền kinh tế tại Việt Nam

CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ
VÀ LẠM PHÁT TRONG NỀN KINH TẾ
1.1 TỔNG QUAN VỀ CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ:
1.1.1 Khái Niệm Chính Sách Tiền Tệ:
Chính sách lưu thông tiền tệ hay chính sách tiền tệ là phương pháp mà chính phủ,
Ngân hàng Trung ương, hay chuyên gia tiền tệ dùng để quản lý cung tiền, hay kinh
doanh trên thị trường ngoại hối. Học thuyết tiền tệ đưa ra cái nhìn sâu sắc về chính
sách tiền tệ tối ưu được lập ra như thế nào.
Phân Loại Chính Sách Tiền Tệ:
Chính sách tiền tệ thường là chính sách mở rộng, hoặc là chính sách thắt chặt, một
chính sách mở rộng làm gia tăng tổng cung tiền trong nền kinh tế, và một chính sách
thắt chặt làm giảm tổng cung tiền. Theo truyền thống chính sách mở rộng được dùng
để chống nạn thất nghiệp trong tình trạng suy thoái bằng cách hạ thấp lãi suất, trong
khi chính sách thắt chặt nhằm mục tiêu tăng lãi suất để chống lạm phát (hoặc làm
nguội nền kinh tế quá nóng khác). Chính sách tiền tệ có thể được đối chiếu để phân
biệt với chính sách tài khóa, chính sách tài khóa thì có liên quan tới vay mượn, chi
tiêu của Chính phủ và thuế phải đóng.
Chính sách tiền tệ dựa trên mối quan hệ giữa lãi suất trong một nền kinh tế, tại mức
lãi suất đó người ta có thể mượn được tiền, và tổng cung tiền. Chính sách tiền tệ sử
dụng những công cụ đa dạng để kiểm soát một hay cả hai nhân tố đó để chi phối
những tác động như sự phát triển của nền kinh tế, lạm phát, tỷ lệ trao đổi với các loại
tiền tệ khác và nạn thất nghiệp. Tiền tệ ở nơi dưới mức phát hành độc quyền hoặc ở
nơi có hệ thống được quy định phát hành tiền tệ thông qua Ngân hàng thì bị ràng buộc
bởi Ngân hàng Trung ương, chuyên gia tiền tệ có khả năng để thay đổi cung tiền và
do đó tác động tới lãi suất (để đạt được mục tiêu của chính sách). Căn nguyên của
chính sách tiền tệ được bắt nguồn từ cuối thế kỷ 19, lúc đó nó được sử dụng để duy trì
bản vị vàng.
Một chính sách được ám chỉ là thắt chặt nếu nó làm giảm quy mô cung tiền hoặc gia
tăng lãi suất. Một chính sách mở rộng làm gia tăng quy mô cung tiền, hoặc làm giảm
lãi suất. Chính sách tiền tệ trong tương lai được coi là thích hợp nếu chuyên gia tiền tệ

CHƯƠNG II
TÌNH HÌNH LẠM PHÁT VÀ THỰC THI
CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ TẠI VIỆT NAM
NHẰM MỤC TIÊU KIỂM SOÁT LẠM PHÁT
TRONG THỜI GIAN QUA
2.1 THỰC TRẠNG LẠM PHÁT Ở VIỆT NAM TỪ NĂM 2003 TỚI NAY:
2.1.1 Các Nguyên Nhân Dẫn Đến Lạm Phát Ở Việt Nam:
Báo cáo của ADB đã cho thấy lạm phát ở Việt Nam đang có xu hướng tăng cao trong
những năm gần đây. Lạm phát trung bình chung năm 2005 là 8,3%, 2006 là 7,5% và
7,3% tại thời điểm năm 2007 là 12.6%. Chỉ số tăng giá tiêu dùng hai tháng đầu năm
2008 lên đến 6.02%, đã đi được 2/3 so với chỉ tiêu Quốc hội đề ra, trong khi vẫn còn
10 tháng ở phía trước. Điều này đã gây xôn xao dư luận trong thời gian gần đây. Có
rất nhiều ý kiến khác nhau từ phía các chuyên gia về tình hình lạm phát của Việt Nam
nhưng nhìn chung có thể tổng hợp từ một số các nguyên nhân sau:
1. Ảnh hưởng của giá thế giới đến Việt Nam:
Việt Nam ngày càng hội nhập sâu vào nền kinh tế thế giới nên ảnh hưởng từ giá thế
giới đến Việt Nam cũng nhanh và rất rõ nét. Việt Nam đang nhập khẩu nhiều nguyên
liệu đầu vào cho sản xuất như 100% xăng dầu, 70% nguyên liệu dệt may, nhiều vật tư
cơ bản khác như phôi thép, phân bón . Đây là những mặt hàng tăng giá mạnh trong
thời gian qua. Trong điều kiện nước ta phụ thuộc rất lớn vào nhập khẩu (nhập khẩu
chiếm 90%GDP) giá nguyên liệu nhập tăng làm tăng giá trị thị trường trong nước.
2. Tăng giá của lương thực, thực phẩm:
Theo Tổng cục Thống kê dẫn đầu về tốc độ tăng giá trong 2 tháng đầu năm là nhóm
hàng lương thực, thực phẩm (tăng 11.56%), kế đó là dịch vụ ăn uống (tăng 10.21%),
lương thực (tăng 6.71%).
Tình trạng dịch bệnh gia súc, gia cầm và vàng lùn (lúa) nghiêm trọng, cộng với thời
tiết không thuận lợi, trong khi việc nhập khẩu các mặt hàng này bị hạn chế, đã làm
giảm mạnh nguồn cung lương thực, thực phẩm, đẩy giá lương thực thực phẩm tăng
cao. Và thêm cái rét lịch sử đã gây ra thiệt hại nghiêm trọng: tính đến ngày 18/2 toàn


CHƯƠNG 3
MỘT SỐ ĐỀ XUẤT CHO CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ
CÓ HIỆU QUẢ TRONG MỤC TIÊU KIỀM CHẾ LẠM
PHÁT ĐỐI VỚI NỀN KINH TẾ VIỆT NAM
Việt Nam là nền kinh tế có tốc độ tăng trưởng nhanh ở châu Á, chỉ sau Trung Quốc và
Ấn Độ. Tuy nhiên, so với hai nước này thì Việt Nam vẫn là nền kinh tế nhỏ nhưng
năng động. Nếu nhìn vào lịch sử phát triển kinh tế châu Á, đặc biệt Đông Á, chúng ta
thấy nhiều nền kinh tế đã theo đuổi chính sách hướng ra xuất khẩu. Trong đó có Nhật
Bản, Trung Quốc, Ấn Độ, các nước ASEAN như Malaysia, Thái Lan và nay là Việt
Nam. Các nước này đều có chiến lược kinh tế rõ ràng là hướng về xuất khẩu chứ
không phải thay thế nhập khẩu hiện đang được nhiều nước châu Phi áp dụng. Kinh tế
Việt Nam đang tăng trưởng nhanh nhưng sức ép lạm phát cũng tăng nhanh trong bối
cảnh môi trường kinh tế toàn cầu không được tốt lắm. Vì thế việc quản lý kinh tế vĩ
mô một cách thận trọng là then chốt để phát triển kinh tế bền vững.
Tuy nhiên, với những nước lạm phát cao như Việt Nam, việc kiểm soát áp lực lạm
phát không phải là việc đơn giản vì có nhiều nhân tố nằm ngoài khả năng kiềm chế
của Việt Nam, chẳng hạn như giá dầu, giá thực phẩm, luôn bị ảnh hưởng bởi giá
thế giới. Đó chính là những tác nhân gây ra sức ép lạm phát. Và chính sách tiền tệ
đóng một vai trò hết sức quan trọng trong việc hạn chế ảnh hưởng của các sức ép.
3.1.CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ THẮT CHẶT:
Tiền tệ luôn là một trong những nguyên nhân chính dẫn tới lạm phát. Mức cung tiền
trong lưu thông và dư nợ tín dụng tăng liên tục từ năm 2004 qua các năm và tăng cao
trong năm 2007 là nguyên nhân quan trọng gây ra lạm phát. Nhận thức được tình hình
đó, Chính phủ chủ trương kiểm soát chặt chẽ tổng phương tiện thanh toán và tổng dư
nợ tín dụng ngay từ đầu năm. Ngân hàng Nhà nước (NHNN), thông qua việc chủ
động, linh hoạt sử dụng hợp lý các công cụ chính sách tiền tệ theo nguyên tắc thị
trường để thực hiện bằng được yêu cầu này.