Thạc Sĩ Chiến tranh du kích ở đăk lăk giai đoạn 1965 - 1968

1
MỞ ĐẦU
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Chiến tranh du kích là một trong những phương thức tiến hành
chiến tranh chủ yếu của nhân dân Việt Nam trong hai cuộc kháng
chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược. Bằng các hoạt
động tác chiến mưu trí, linh hoạt, sáng tạo, đánh địch rộng khắp, liên
tục mọi lúc, mọi nơi với mọi loại vũ khí có trong tay, chiến tranh du
kích khiến cho kẻ thù không phân định rõ đâu là tiền tuyến, đâu là hậu
phương. Chiến tranh du kích thực hiện tiêu hao, tiêu diệt quân địch,
làm cho kẻ thù không phát huy được ưu thế của vũ khí hiện đại mà
phải bị động đối phó.
Trong tư tưởng quân sự Hồ Chí Minh, chiến tranh du kích và xây
dựng dân quân du kích, tự vệ là một nội dung quan trọng, có giá trị lý
luận và thực tiễn. Thông qua các tác phẩm bàn về chiến tranh du kích
như Kinh nghiệm du kích Tàu, Kinh nghiệm du kích Pháp, Tỉnh uỷ bí
mật, Người cho rằng du kích là cách đánh giặc của dân tộc bị áp bức
chống đế quốc. Quán triệt tư tưởng đó, cùng với việc kế thừa và phát
triển kinh nghiệm của tổ tiên, trong 30 năm chiến tranh giải phóng, đặc
biệt là trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Đảng ta đã lãnh đạo nhân
dân xây dựng lực lượng du kích và tiến hành chiến tranh du kích, góp
phần đánh thắng chiến tranh xâm lược của kẻ địch có tiềm lực kinh tế và
quân sự mạnh hơn hẳn. Đánh giá về vai trò của chiến tranh du kích,
Đảng ta khẳng định: “Khả năng của chiến tranh du kích vừa tiêu hao vừa
tiêu diệt cả nguỵ lẫn Mỹ là rất lớn, rộng và liên tục” [36, tr. 384].
Chiến tranh du kích hoàn toàn phù hợp với đặc điểm địa hình Việt
Nam; đặc biệt là với những địa bàn nhiều núi rừng, chiến trường dễ bị
chia cắt như Tây Nguyên thì chiến tranh du kích càng có điều kiện để
phát huy tối đa ưu thế.
Là một địa bàn chiến lược của Tây Nguyên, trong kháng chiến
chống Mỹ, Đảng bộ, quân và dân Đăk Lăk đã biết lợi dụng tối đa các
yếu tố “thiên thời, địa lợi, nhân hoà”, phát huy sức mạnh đại đoàn kết
dân tộc, tiến hành chiến tranh du kích đánh thắng chiến tranh xâm lược 2
của quân Mỹ và quân đội Sài Gòn trên địa bàn. Nhân dân các dân tộc
Đăk Lăk nhận thức được rằng: “Để chống địch, thắng địch thì phải phát
động chiến tranh du kích toàn dân, toàn diện và lâu dài” [29, tr. 63].
Trong kháng chiến chống Mỹ, đặc biệt là trong giai đoạn chống chiến
lược “chiến tranh cục bộ”, chiến tranh du kích ở Đăk Lăk được xây dựng
và tiến hành trên từng thôn, buôn để củng cố thế trận chiến tranh nhân
dân, tiêu hao, tiêu diệt sinh lực và phương tiện chiến tranh của quân viễn
chinh Mỹ và quân đội Sài Gòn. Chiến tranh du kích là “linh hồn” của thế
trận chiến tranh nhân dân ở Đăk Lăk, nó góp phần không nhỏ tạo nên
trang sử vẻ vang của quân dân Đăk Lăk trong cuộc kháng chiến chống
Mỹ, cứu nước (1954 - 1975).
Bởi những lẽ đó, nghiên cứu chiến tranh du kích ở Đăk Lăk là
vấn đề hấp dẫn và là một việc làm có ý nghĩa khoa học và thực tiễn.
Về khoa học, đề tài góp phần làm rõ đóng góp của chiến tranh
du kích ở Đăk Lăk trong việc đánh bại chiến lược “chiến tranh cục
bộ”. Bên cạnh đó, đề tài còn khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng
trong việc định ra đường lối, chủ trương cho cách mạng miền Nam và
việc vận dụng sáng tạo, linh hoạt đường lối và chủ trương đó của Đảng
bộ Đăk Lăk thông qua thực tiễn đấu tranh. Mặt khác, tìm hiểu chiến
tranh du kích ở Đăk Lăk sẽ góp phần làm phong phú thêm kho tàng
nghệ thuật tiến hành chiến tranh nhân dân của dân tộc Việt Nam.
Về thực tiễn, đề tài góp thêm những cứ liệu cho việc giáo dục
truyền thống cách mạng cho nhân dân Đăk Lăk, nhất là cho thế hệ trẻ
của các dân tộc trong tỉnh, góp phần động viên nhân dân xây dựng nền
quốc phòng toàn dân trong giai đoạn hiện nay. Mặt khác, những bài học
kinh nghiệm đúc rút từ thực tiễn phong trào chiến tranh du kích sẽ có ý
nghĩa lớn trong việc xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân dưới sự lãnh
đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, nhất là trong bối cảnh hiện nay ở
Đăk Lăk nói riêng, Tây Nguyên nói chung các thế lực thù địch đang rắp
tâm chống phá nhằm chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc. Kết quả nghiên
cứu đề tài còn là cơ sở để biên soạn bài giảng lịch sử địa phương theo
quy định của chương trình lịch sử do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành.
Từ cách tiếp cận vấn đề như vậy, chúng tôi chọn vấn đề 3
“Chiến tranh du kích ở Đăk Lăk giai đoạn 1965 - 1968” làm đề tài
luận văn thạc sĩ chuyên ngành lịch sử Việt Nam.
2. LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ
Liên quan đến đề tài đã có một số công trình sau:
Năm 1994, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Đăk Lăk biên soạn công
trình “Đăk Lăk 30 năm chiến tranh giải phóng”, phản ánh cuộc chiến
đấu của nhân dân các dân tộc Đăk Lăk thời kỳ 1945 - 1975. Công
trình đề cập đến một số hoạt động của phong trào chiến tranh du kích
của quân và dân Đăk Lăk trong kháng chiến chống thực dân Pháp và
đế quốc Mỹ.
Với công trình “Tổng kết chiến tranh du kích trên chiến trường
Đăk Lăk (1945 - 1975)” xuất bản năm 1998, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh
Đăk Lăk đã đề cập đến các hoạt động đấu tranh của dân quân, du kích
Đăk Lăk và một số bài học kinh nghiệm từ quá trình thực hiện du kích
chiến tranh trên chiến trường miền núi, vùng đồng bào các dân tộc Đăk
Lăk trong 30 năm kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.
Năm 1999, Bộ Tư lệnh Quân khu V - Viện Lịch sử quân sự
cho xuất bản cuốn “Một số kinh nghiệm chỉ đạo chiến tranh nhân
dân địa phương ở Khu V trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước”.
Công trình đã tổng hợp một số kinh nghiệm trong chỉ đạo chiến tranh
nhân dân địa phương ở các tỉnh thuộc Quân khu V trong kháng chiến
chống Mỹ, cứu nước.
Bộ Tổng tham mưu năm 2000 đã xuất bản công trình “Tổng
kết cách đánh của lực lượng dân quân du kích - tự vệ trong hai cuộc
chiến tranh chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ (1945 - 1975)”.
Công trình hệ thống, phân loại các hình thức, cách đánh độc đáo,
sáng tạo của lực lượng dân quân, du kích - tự vệ, rút ra những bài học
kinh nghiệm chỉ đạo lực lượng dân quân du kích trong cả nước ta.
Năm 2002, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Đăk Lăk phối hợp
nhà xuất bản Chính trị quốc gia ra mắt cuốn “Lịch sử Đảng bộ tỉnh
Đăk Lăk (1954 - 1975)”, trong đó làm rõ vai trò lãnh đạo của Đảng
bộ và tinh thần đấu tranh anh dũng của nhân dân Đăk Lăk trong suốt
cuộc KCCM, cứu nước; phân tích một số chủ trương của Đảng, Khu 4
ủy V và đề cập những chỉ đạo của Tỉnh ủy về phát triển chiến tranh
du kích trên chiến trường Đăk Lăk trong cuộc KCCM, cứu nước.
Liên quan đến đề tài còn có một số công trình lịch sử địa
phương như: “Lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc của Đảng bộ và
nhân dân thị xã Buôn Ma Thuột”; “Lịch sử Đảng bộ huyện Krông
Bông trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1954 - 1975)”;
“Lịch sử Đảng bộ huyện Krông Năng (1954 - 2005)”; “Lịch sử đấu
tranh của Đảng bộ và nhân dân huyện Lăk (1945 - 1975)”; “Lịch sử
đấu tranh của Đảng bộ và nhân dân các dân tộc huyện M’Đrăk
(1945 - 1975)”; “Lịch sử đấu tranh của Đảng bộ và nhân dân các
dân tộc huyện Chư M’gar”v.v
Những công trình trên đều có đề cập đến chiến tranh du kích của
quân và dân tỉnh Đăk Lăk trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Tuy
nhiên, nhìn chung các công trình trên chưa đi sâu vào phân tích từng
khía cạnh của chiến tranh du kích ở Đăk Lăk như về xây dựng lực
lượng dân quân, du kích và trang bị vũ khí, huấn luyện quân sự. Bên
cạnh đó, các công trình trên chưa khai thác nguồn tư liệu lưu trữ của
CQSG hiện đang lưu trữ tại TTLTQGII, Tp HCM để nhìn nhận, đánh
giá chiến tranh du kích Đăk Lăk một cách đầy đủ hơn.
Tóm lại, các công trình trên đây tuy mức độ nghiên cứu có
khác nhau nhưng là nguồn tài liệu phong phú và quan trọng để chúng
tôi hoàn thành luận văn này.
3. MỤC ĐÍCH VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
3.1. Mục đích nghiên cứu
Luận văn góp phần nhận thức rõ hơn chiến tranh du kích ở
Đăk Lăk trong KCCM, cứu nước giai đoạn 1965 - 1968 trên cơ sở
phân tích sự lãnh đạo đúng đắn, sáng tạo của Đảng bộ Đăk Lăk,
quyết tâm đánh Mỹ và thắng Mỹ của quân và dân các dân tộc Đăk
Lăk trong giai đoạn này.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Đề tài nhằm tập trung nghiên cứu những vấn đề sau:
- Âm mưu, biện pháp của Mỹ trong chiến lược “chiến tranh cục
bộ” ở Đăk Lăk.
25
Thắng lợi về mặt quân sự ở Đăk Lăk trước chiến lược “chiến tranh
cục bộ” đã chứng minh nghệ thuật chiến tranh cách mạng là phải biết
tổ chức các đội du kích cùng với các lực lượng vũ trang khác để
giành chiến thắng.
Đăk Lăk là một tỉnh có sự đa dạng về thành phần tộc người (42
dân tộc anh em sinh sống trên địa bàn). Trong KCCM vai trò của các
già làng, trưởng bản đã được phát huy triệt để. Đảng ta đã thành công
trong việc tăng cường khối đoàn kết toàn dân, phát huy sức mạnh của
tất cả thành phần dân tộc trong cuộc chiến đấu chống giặc ngoại xâm.
Ngày nay, trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, vấn đề đoàn
kết các dân tộc, nhất là các dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên là vô cùng
quan trọng nhằm hướng đến xây dựng dân giàu, nước mạnh, xã hội
công bằng, dân chủ văn minh. Trong bối cảnh các thế lực thù địch
luôn luôn tìm cách chia rẽ Kinh - Thượng, phá vỡ khối đoàn kết các
dân tộc ở Đăk Lăk nói riêng, Tây Nguyên nói chung, nhất là sau một
số sự kiện diễn ra năm 2000 và 2004, bài học về xây dựng cơ sở
chính trị vững mạnh ở các địa bàn thôn, buôn đến nay vẫn còn
nguyên giá trị.
Chiến tranh đã đi qua hơn 1/3 thế kỷ song nhiều vấn đề liên
quan đến cuộc kháng chiến chống Mỹ ở Đăk Lăk và Tây Nguyên cần
tiếp tục được nghiên cứu. Hiện nay, đi cùng với việc nghiên cứu, vấn
đề bảo vệ, bảo tồn hệ thống di tích lịch sử đang được đặt ra. Cần phải
có kế hoạch khảo sát những địa điểm tiêu biểu trong kháng chiến
chống Mỹ để từ đó có kế hoạch khoanh vùng bảo vệ. Qua đó, khôi
phục và tôn tạo lại những di tích điển hình nhằm mục đích khai thác,
phát huy giá trị giáo dục truyền thống lịch sử đối với các tầng lớp nhân
dân, đặc biệt là thế hệ trẻ. Bên cạnh đó, phải có những chủ trương,
chính sách phát triển vùng căn cứ, vùng đặc biệt khó khăn, hỗ trợ cho
đồng bào vùng sâu, vùng xa phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời có
những giải pháp thích hợp nhằm xây dựng thế trận quốc phòng an ninh
vững chắc ở Đăk Lăk nói chung và Tây Nguyên nói riêng. 24
Dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng, Khu ủy V, trực tiếp là
Mặt trận Tây Nguyên và Tỉnh ủy Đăk Lăk, phong trào chiến tranh du
kích được triển khai rộng rãi trên cả ba vùng chiến lược, tạo thành thế
trận “thiên la địa võng” để tiêu hao và tiêu diệt sinh lực địch. Chiến tranh
du kích Đăk Lăk giai đoạn chống chiến lược “chiến tranh cục bộ” diễn
ra với nhiều quy mô khác nhau; từ từng người, từng tổ, tiểu đội, đến
nhiều trung đội phối hợp với nhau trên nhiều địa bàn, trên mọi địa hình,
đánh địch bằng mọi loại vũ khí, phương tiện có trong tay, bằng cả sức
mạnh quân sự và chính trị. Sức mạnh của lối đánh du kích được ví như
những mũi kim sắc nhọn châm vào cơ thể của đội quân xâm lược và tay
sai, làm cho quân địch lúng túng, hoang mang, nhức nhối, bị động đối
phó mà không gỡ ra được. Cách đánh đó thể hiện tính tích cực, chủ động
tiến công địch. Đó là lý do giải thích vì sao “trên chiến trường, chiến
tranh du kích miền Nam thực sự và thường xuyên là nỗi kinh hoàng của
bộ đội xâm lược Mỹ và tay sai” [9, tr. 166].
Chiến tranh du kích giai đoạn 1965 - 1968 ở Đăk Lăk thực hiện
được nhiệm vụ tiêu hao quân địch, tiêu diệt từng bộ phận nhỏ sinh lực
địch và phương tiện chiến tranh của chúng, đồng thời đánh phá cơ sở
hậu phương của địch. Hậu phương địch không ổn định, quân Mỹ và
QĐSG ở Đăk Lăk “ăn không ngon, ngủ không yên” bởi những vụ
quấy rối, phục kích. Cuộc đấu tranh của đồng bào các dân tộc thiểu số
Đăk Lăk buộc chúng phải thường xuyên thay đổi kế hoạch càn quét,
xúc tát dân ở vùng giải phóng và vùng tranh chấp. Chiến tranh du kích
hỗ trợ quần chúng đấu tranh chính trị và binh vận, tiêu hao quân đội
VNCH ở Đăk Lăk, làm suy yếu nguỵ quyền.
Chiến tranh du kích ở Đăk Lăk thể hiện rõ tính chất toàn dân
đánh giặc. Chiến trường Đăk Lăk giai đoạn chống chiến lược “chiến
tranh cục bộ” có sự tham gia rộng rãi của các tầng lớp nhân dân,
không phân tôn giáo, dân tộc, già trẻ, trai gái, không phân biệt miền
núi hay thành thị. Bất kỳ người nào có ý thức căm thù giặc đều đứng
lên cầm vũ khí giết giặc lập công. Tinh thần anh dũng và trí thông
minh của nhân dân đã sáng tạo ra nhiều cách đánh phong phú, đạt
hiệu quả cao trong việc tiêu hao, tiêu diệt sinh lực địch. Từ đó, tạo
thế trận thuận lợi cho bộ đội chủ lực thực hiện đánh tiêu diệt lớn.
5
- Chủ trương của Trung ương Đảng, Khu ủy V, Đảng bộ Đăk
Lăk; chiến tranh du kích góp phần đánh bại chiến lược “chiến tranh
cục bộ” (1965 - 1968) của đế quốc Mỹ ở Đăk Lăk.
- Đặc điểm, ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm rút ra từ
quá trình thực hiện chiến tranh du kích trên địa bàn Đăk Lăk giai
đoạn 1965 - 1968.
4. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Luận văn nghiên cứu chiến tranh du kích ở Đăk Lăk trong
KCCM, cứu nước giai đoạn 1965 - 1968.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Về không gian: Luận văn nghiên cứu chiến tranh du kích tập
trung chủ yếu trên địa bàn Đăk Lăk theo phân định địa giới hành
chính hiện nay.
Về thời gian: Luận văn nghiên cứu chiến tranh du kích ở Đăk
Lăk trong KCCM, cứu nước giai đoạn 1965 - 1968, những năm nhân
dân Đăk Lăk chống chiến lược “chiến tranh cục bộ” của đế quốc Mỹ
và chính quyền Sài Gòn.
5. NGUỒN TÀI LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
5.1. Nguồn tài liệu
- Nguồn tài liệu đã xuất bản
Nguồn tài liệu để thực hiện luận văn bao gồm các tác phẩm
kinh điển của chủ nghĩa Mác - Lênin về chiến tranh cách mạng, chiến
tranh nhân dân, những tác phẩm của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Trường
Chinh, Võ Nguyên Giáp, Lê Duẩn; Văn kiện Đảng Toàn tập; các tác
phẩm, các công trình đã in thành sách và các bài viết đăng trên tạp
chí, mạng internet . đặc biệt là các tác phẩm của các nhà sử học, các
nhà nghiên cứu về cuộc KCCM, cứu nước của nhân dân Đăk Lăk.
- Nguồn tài liệu lưu trữ
Để hoàn thành nhiệm vụ của luận văn, chúng tôi đã tiến hành
thu thập tài liệu lưu trữ tại Ban Nghiên cứu lịch sử Đảng Tỉnh ủy Đăk
Lăk, Trung tâm lưu trữ của Bộ Tư lệnh Quân khu V thành phố Đà 6
Nẵng, Ban Khoa học lịch sử quân sự Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Đăk
Lăk, Bảo tàng tỉnh Đăk Lăk, đặc biệt là tại TTLTQG II Tp HCM.
- Nguồn tài liệu khảo sát, điền dã
Tác giả luận văn khảo sát điền dã, đi thực tế tại một số căn cứ
địa cách mạng, căn cứ du kích, đồng thời gặp gỡ các nhân chứng đã
tham gia lực lượng dân quân du kích ở địa bàn các xã, huyện. Việc
làm đó nhằm làm tăng độ chính xác cũng như làm phong phú thêm
những thông tin, nhận định đưa ra trong luận văn.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
Để thực hiện đề tài, chúng tôi sử dụng các phương pháp nghiên
cứu khác nhau và kết hợp các phương pháp ấy trên cơ sở phương
pháp luận sử học Mác - xít: Phương pháp lịch sử và phương pháp
lôgic, phương pháp khảo sát điền dã, phương pháp đối chiếu, so sánh,
phân tích, tổng hợp
6. ĐÓNG GÓP CỦA LUẬN VĂN
Một là, luận văn trình bày có hệ thống và tương đối toàn diện
về chiến tranh du kích ở Đăk Lăk trong cuộc KCCM, cứu nước giai
đoạn 1965-1968.
Hai là, luận văn cung cấp một số tư liệu lưu trữ về cuộc
KCCM, cứu nước của nhân dân Đăk Lăk, phục vụ cho việc nghiên
cứu lịch sử đấu tranh của nhân dân Đăk Lăk nói riêng và nhân dân
Việt Nam nói chung.
Ba là, luận văn góp phần phục vụ công tác nghiên cứu, giảng
dạy, học tập lịch sử địa phương thời kỳ KCCM. Bên cạnh đó, luận
văn còn góp phần giáo dục truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân
tộc của đồng bào các dân tộc tỉnh Đăk Lăk, nhất là đối với thế hệ trẻ.
7. BỐ CỤC LUẬN VĂN
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục,
luận văn gồm có 3 chương:
Chương 1: Tình hình Đăk Lăk trước năm 1965.
Chương 2: Chiến tranh du kích ở Đăk Lăk (1965 - 1968).
Chương 3: Đặc điểm, ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm.
23
chiến của quân dân Đăk Lăk luôn gắn chặt với nhiệm vụ bảo vệ dân,
bảo vệ cơ sở. Ngày nay, Chính phủ Việt Nam có nhiều dự án khai
thác nguồn tài nguyên thiên nhiên ở Tây Nguyên, cũng như có nhiều
khu công nghiệp đặt cơ sở ở đây. Để được nhân dân ủng hộ, Chính
phủ cần kết hợp khai thác kinh tế với việc chăm lo, đảm bảo sức
khoẻ, đời sống vật chất cũng như tinh thần của đồng bào các dân tộc.
3.3.3. Tận dụng triệt để địa hình để lựa chọn phương thức
tấn công địch một cách linh hoạt, hiệu quả
Quân dân Đăk Lăk khôn khéo phát huy thế hiểm yếu của núi
rừng, lợi dụng địa hình bày sẵn thế trận, vận dụng sáng tạo phương
châm chỉ đạo tác chiến của Đảng, buộc địch phải đánh theo cách đánh
của ta ở nơi ta đã lựa chọn. Chiến thắng trước chiến lược “chiến tranh
cục bộ” của đế quốc Mỹ chứng minh tính ưu việt của thế trận chiến
tranh du kích. Chỉ trong một thời gian không dài, quân và dân Đăk Lăk
đã làm thay đổi cơ bản về thế trận, làm chuyển biến nhanh chóng
tương quan lực lượng giữa ta và địch trên chiến trường Đăk Lăk.
KẾT LUẬN
Trong 21 năm kháng chiến chống Mỹ xâm lược gian khổ, ác
liệt, giai đoạn chống “chiến tranh cục bộ” là đỉnh cao của cuộc đụng
đầu lịch sử giữa nhân dân Việt Nam với đế quốc Mỹ. Đây là giai
đoạn quân dân Đăk Lăk cũng như quân dân cả nước ta phải trực tiếp
đương đầu với đội quân viễn chinh Mỹ - một đội quân hùng mạnh
chưa từng bị thua trận trong các cuộc chiến tranh trước đó. Đi cùng
đạo quân đông đảo và thiện chiến đó, một khối lượng khổng lồ các
loại vũ khí và phương tiện chiến tranh hiện đại nhất của Mỹ (trừ vũ
khí hạt nhân) đã được đưa ra sử dụng. Mặc dù đến tháng 2 - 1966, Lữ
đoàn dù 173 - đơn vị lính Mỹ đầu tiên mới có mặt ở Đăk Lăk nhưng
ngay từ đầu năm 1965, quân đội địch đã tiến hành hàng trăm cuộc
càn quét vào các vùng giải phóng, khu căn cứ địa của ta nhằm tiêu
diệt lực lượng cách mạng. Kết hợp với hành quân đánh phá, địch còn
đẩy mạnh các hoạt động gián điệp, chiến tranh tâm lý, đặc biệt là lợi
dụng tổ chức FULRO để gây sự chia rẽ trong các dân tộc anh em sinh
sống trên địa bàn Đăk Lăk. thấy Việt cộng thu thập được nhiều tin tức xác thực hơn ta nhờ chúng
biết dùng người địa phương để cung cấp tin tức” [102, tr. 10].
3.3. BÀI HỌC KINH NGHIỆM
3.3.1. Phát huy vai trò và sức mạnh tổng hợp của các già
làng, trưởng bản, chức sắc tôn giáo có uy tín trong việc xây dựng
thế trận chiến tranh du kích ở địa phương
Ngay từ những ngày đầu của cuộc KCCM, cứu nước, để xây
dựng cơ sở cách mạng, Đảng bộ Đăk Lăk đã xây dựng đội ngũ cán bộ
trung kiên tại các buôn làng để tuyên truyền đường lối cách mạng của
Đảng đến với đồng bào. Ban đầu, cán bộ cách mạng phải cải trang, học
tiếng nói, cách sinh hoạt và hiểu phong tục, tập quán của đồng bào,
“nhiều cán bộ cải trang đóng khố, cà răng căng tai, cùng nhân dân phát
rẫy làm nương, nên được nhân dân yêu mến, che chở bảo vệ” [54, tr.
5]. Đối tượng vận động cách mạng trước tiên là các chủ làng, chủ
buôn, già làng, những người có uy tín trong làng. Để từ đó, họ trở
thành nòng cốt xây dựng cơ sở cách mạng, trở thành những “tuyên
truyền viên” hiệu quả nhất trong thế trận chiến tranh nhân dân.
Mạnh dạn tranh thủ, phát huy vai trò tầng lớp trên để tạo điều
kiện đi sâu vào quần chúng, qua đó nhanh chóng phát triển lực lượng
là việc làm phù hợp với đặc điểm kinh tế - xã hội của Đăk Lăk. Tuy
nhiên, sau khi tranh thủ được tầng lớp trên, cần phải dựa chắc vào quần
chúng thì phong trào du kích chiến tranh mới có hiệu quả, vững chắc.
Làm được như vậy cũng tức là thực hiện tốt Nghị quyết Hội nghị cán
bộ miền núi tháng 8 - 1966: “Vấn đề đoàn kết với lớp trên người dân
tộc có một ý nghĩa lớn trong sách lược của Đảng” [59, tr. 16].
3.3.2. Xây dựng cơ sở chính trị vững mạnh để làm nòng cốt
cho chiến tranh du kích phát triển
Trong quá trình xây dựng và tiến hành chiến tranh du kích,
Đảng bộ Đăk Lăk luôn quán triệt phương châm tin dân và dựa vào dân,
dựa vào thực lực cách mạng tại chỗ, qua đó tập hợp và thu hút đông
đảo đồng bào các dân tộc thiểu số Đăk Lăk tham gia kháng chiến.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng dạy: “Du kích muốn thắng phải
có nhân dân ủng hộ. Muốn nhân dân ủng hộ phải tốt với nhân dân”
[77, tr. 70 ]. Nhận thức sâu sắc lời dạy của Bác Hồ, hoạt động tác