Tiểu Luận Chế độ BHXH của người lao động giải quyết chưa thoả đáng, trách nhiệm thuộc về ai

Lời mở đầu

Bảo hiểm xã hội là chính sách lớn của Đảng và Nhà nước, là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, thất nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết trên cơ sở đóng và được thụ hưởng. Chính vì đây là một chính sách mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, đảm bảo an sinh xã hội nên Đảng và Nhà nước ta đã hết sức quan tâm thực hiện ngay từ những ngày đầu thành lập. Sau khi hoà bình được lập lại ở miền Bắc, thực hiện Hiến pháp năm 1959, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 218/CP ngày 27/12/1961 quy định Điều lệ tạm thời về các chế độ BHXH. Hơn mấy chục năm qua, các chế độ, chính sách về Bảo hiểm xã hội đã thực sự là nguồn cổ vũ, động viên đội ngũ cán bộ, công nhân, viên chức và lực lượng vũ trang yên tâm phấn khởi lao động sản xuất, dũng cảm chiến đấu góp phần xây dựng Chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.Tuy nhiên, cùng với sự phát triển đi lên của đất nước, bước vào thời kỳ đổi mới kinh tế - xã hội, các chế độ, chính sách, phương thức quản lý về BHXH theo các quy định trước đó đã trở nên bất cập, bộc lộ nhiều điểm không còn phù hợp với tiến trình đổi mới theo đường lối và các Nghị quyết của Đảng. Quỹ BHXH ngày càng mất cân đối nghiêm trọng, số thu quá ít so với tổng số phải chi, vì vậy chi trả các chế độ BHXH đã trở thành gánh nặng cho Ngân sách Nhà nước; Đối tượng tham gia BHXH còn bó hẹp trong lực lượng cán bộ công nhân viên chức Nhà nước và lực lượng vũ trang, chưa được mở rộng đến người lao động ở các thành phần kinh tế khác, chưa tạo được sự công bằng xã hội và làm giảm tính ưu việt của Chủ nghĩa xã hội đối với người lao động.
Để khắc phục những bất cập ấy, tất yếu phải đổi mới các chế độ, chính sách, phương thức quản lý BHXH cho phù hợp với sự đổi mới nền kinh tế - xã hội. Thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ VIII cùng với việc cải cách chế độ tiền lương, các chế độ chính sách về BHXH cũng được cải cách một bước cơ bản. Sau ngày Bộ luật lao động có hiệu lực thi hành, Chính phủ đã có Nghị định số 12/CP ngày 26/1/1995 và số 45/CP ngày 15/7/1995 ban hành Điều lệ BHXH áp dụng đối với cán bộ, công chức, viên chức Nhà nước, người lao động ở các thành phần kinh tế và lực lượng vũ trang. Đồng thời cũng đã ban hành Nghị định số 19/CP ngày 16/2/1995 thành lập BHXH Việt nam để giúp Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo công tác quản lý Quỹ BHXH và thực hiện các chế độ BHXH theo quy định của Pháp luật. BHXH Việt nam được hình thành theo một hệ thống dọc từ trung ương đến tỉnh, Thành phố và quận, huyện, bắt đầu đi vào hoạt động từ ngày 01/10/1995 trên phạm vi cả nước.
Kể từ đó đến nay, ngành Bảo hiểm xã hội không ngừng xây dựng, phát triển và trường thành về mặt tổ chức cán bộ, các chế độ chính sách về Bảo hiểm xã hội ngày càng được xây dựng, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện để đáp ứng kịp thời với xu thế phát triển của thời đại.
. Xuất phát từ điều kiện thực tiễn Quốc Hội nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Vịêt nam đã ban hành Luật Bảo hiểm xã hội số 71/2006/QH11 ngày 29 tháng 6 năm 2006 có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2007; riêng đối với bảo hiểm xã hội tự nguyện thì có hiệụ lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2008, đối với Bảo hiểm thất nghiệp có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2009. Gần đây, Quốc Hội đã ban hành Luật bảo hiểm y tế số 25/2008/QH12 ngày 14 tháng 11 năm 2008 có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01 tháng 7 năm 2009.
Trong những năm qua, ngành Bảo hiểm xã hội đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng góp phần bảo đảm ổn định đời sống cho cán bộ, công chức, quân nhân và người lao động, ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, thúc đẩy sự nghiệp xây dựng đất nước, bảo vệ Tổ quốc. Hoạt động hệ thống Bảo hiểm xã hội Việt Nam từng bước được củng cố, hoàn thiện và không ngừng phát triển. Công tác thu, chi, quản lý Quỹ Bảo hiểm xã hội và giải quyết chế độ chính sách BHXH cho các đối tượng theo Luật định đã đi vào nề nếp tạo điều kiện thuận lợi cho những người tham gia và hưởng các chế độ Bảo hiểm xã hội.
Đặc biệt, việc thực hiện cải cách hành chính theo qui trình giao dịch một cửa, chuyển đối tác phong làm việc hành chính sang tác phong phục vụ thực sự đã đem lại những chuyển biến tích cực trong việc giải quyết các chế độ BHXH cho người lao động. Hệ thống BHXH đi vào hoạt động theo một thể thống nhất , các chế độ BHXH đến với người lao động tham gia và thụ hưởng thuận lợi hơn rất nhiều. Các chế độ được giải quyết nhanh hơn, kịp thời hơn giúp cho các chủ sử dụng lao động và người lao động an tâm đầu tư lao động sản xuất.
Tuy nhiên, trên thực tế trong quá trình thực hiện chính sách Bảo hiểm xã hội vẫn còn nhiều tồn tại và bất cập. Trong đó, vấn đề quan trọng là chế độ Bảo hiểm xã hội của người lao động chưa được giải quyết thoả đáng dẫn đến khiếu nại, đòi hỏi trách nhiệm của cơ quan Bảo hiểm xã hội phải xem xét giải quyết.
Qua thời gian học lớp Quản lý Nhà nước ngạch chuyên viên khoá 27 tại Trường Chính trị Trần Phú Hà Tĩnh nhằm để áp dụng kiến thức Quản lý nhà nước vào thực tiễn công việc hàng ngày và nâng cao kỹ năng viết của bản thân nên tôi mạnh dạn chọn đề tài về thực hiện công tác Bảo hiểm xã hội với đề tài: “ Chế độ BHXH của người lao động giải quyết chưa thoả đáng, trách nhiệm thuộc về ai?”
Trong khuôn khổ tiểu luận, kiến thức và kỹ năng trình bày của bản thân có hạn nên không tránh khỏi thiếu sót. Hy vọng qua tình huống phát sinh trong thực tế sẽ giải đáp và trả lời được một số thắc mắc còn vướng phải trong việc thực hiện các chế độ chính sách về BHXH và quan điểm nhân văn về an sinh xã hội mà Đảng và Nhà nước đang ngày một hoàn thiện sữa đổi góp phần thực hiện mục tiêu dân giàu nước mạnh xã hội công bằng dân chủ văn minh .