Các nhân tố ảnh hưởng đến xu hướng thay đổi thái độ sử dụng thương mại điện tử ở Việt Nam 1.1 SỰ CẦN THIẾT CỦA ĐỀ TÀI - Thương mạiluận văn - báo cáo - tiểu luận chuyên ngành thương mại điện tử mới ra đời đã nhanh chóng gây sự chú ý đối với công chúng cũng như cộng đồng kinh doanhluận văn - báo cáo - tiểu luận - tài liệu - sách về kinh doanh và các nhà nghiên cứu. Sau đó, cũng nhanh như lúc xuất hiện, thương mại điện tử tự thất bại nhanh chóng và trở nên mờ nhạt trong nền kinh tếluận văn báo cáo chuyên ngành kinh tế. Tuy tăng trưởng vô cùng chậm chạp nhưng trong những năm gần đây, thương mại điện tử vẫn là lĩnh vực đầy tiềm năng đối với sự mở rộng và phát triển của nền kinh tế. - thương mại điện tử chính là một nguồn tài nguyên khổng lồ, không những nó không bị cạn kiệt khi được khai thác như các loại tài nguyên thiên nhiên, mà hơn nữa, trong kỷ nguyên công nghệluận văn - báo cáo - tiểu luận - tài liệu chuyên ngành Công nghệ thông tin và viễn thôngluận văn - báo cáo - tiểu luận chuyên ngành viễn thông phát triển như vũ bão, nó ngày càng phong phú và đa dạng hơn. - Đối với Việt namThư Viện Điện Tử Trực Tuyến Việt Nam, thương mại điện tử đã bắt đầu nổi lên trong những năm gần đây. Tuy nhiên, sự tăng trưởng của nó vẫn còn khiêm tốn. Vấn đề đặt ra là tại sao tính “sẵn sàng” và ứng dụng thương mại điện tử trong các doanh nghiệp ở Việt nam lại chậm trong thời đại Công nghệ thông tin bùng nổ như hiện nay. Đâu là rào cản? Chúng ta cần có những giải pháp gì để phát triển thương mại điện tử? thương mại điện tử đem lại cho người dùng những giá trị gì? - Thực trạng về ứng dụng Công nghệ thông tin và thương mại điện tử của các doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt nam: Mơ hồ trong hiểu biết thương mại điện tử. Trong một khảo sát khác trên 375 doanh nghiệp được Sở thương mại Tp.HCM thực hiện vào cuối năm 2005: có 74% doanh nghiệp đã sử dụng email, 88% doanh nghiệp sử dụng Internet để tìm kiếm thông tin. Tuy nhiên, doanh nghiệp cho biết họ gặp khó khăn trong ứng dụng thương mại điện tử vào hoạt động xuất phát từ sự thiếu hiểu biết về kỹ thuậtluận văn - báo cáo - tiểu luận - tài liệu chuyên ngành Kỹ thuật trình bày thông tin sản phẩm, biên tập nội dung, tổ chức điều hành website và quản lý hệ thống hậu tuyến như máy chủ, băng thông .Còn với kết quả khảo sát hơn 2.000 doanh nghiệp tại 5 thành phố lớn của VCCI năm 2005 về thương mại điện tử thì rất hạn chế: 7,3% nói “không biết về thương mại điện tử”, mặc dù tỷ lệ kết nối Internet cao (91%) nhưng tỷ lệ có website thấp (71,1%), đa phần dùng để gửi nhận email chứ không dùng để hỗ trợ kinh doanh. Những con số nói trên quả là rất khiêm tốn và phác họa được thực trạng ứng dụng Công nghệ thông tin và thương mại điện tử của doanh nghiệp vừa và nhỏ. - Trước xu hướng phát triển của thương mại điện tử trên thế giới và thực trạng thương mại điện tử ở Việt nam, tác giả đã chọn đề tài luận vănCung cấp luận văn cách ngành thạc sĩLuận văn thạc sĩ các ngành kinh tế với tên gọi là: “Các nhân tố ảnh hưởng đến xu hướng thay đổi thái độ sử dụng thương mại điện tử ở Việt nam” với định hướng nghiên cứu khám phá trong lĩnh vực nhận thức của người dùng (bao gồm người đã từng sử dụng và đã có ý định tham gia giao dịch thương mại điện tử) về hoạt động thương mại điện tử B2C (business to consumer- loại giao dịch mua bán giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng trực tiếp). Thông qua đề tài nghiên cứu này, tác giả mong muốn phân tích những nhân tố ảnh hưởng đến xu hướng thay đổi thái độ sử dụng thương mại điện tử ở Việt nam để từ đó đề xuất những giải pháp gợi ý phù hợp để phát triển lĩnh vực này. - Xuất phát từ yêu cầu khách quan nêu trên, việc nghiên cứu đề tài của luận văn có ý nghĩa khoa học, mang tính thực tiễn, đồng thời đây cũng là tài liệutài liệu trực tuyến, tài liệu điện tử, thư viện tài liệu cần thiết góp phần nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến xu hướng thay đổi thái độ sử dụng thương mại điện tử nói riêng và khả năng phát triển của thương mại điện tử ở Việt nam trong thời gian tới nói chung. MỤC LỤC Lời cảm ơn Lời cam đoan Mục lục Danh mục các chữ viết tắt Danh mục các hình, bảng sử dụng 1. CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU 1.1. Sự cần thiết của đề tài 1.2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài 1.3. Phương pháp nghiên cứu 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 1.5. Ý nghĩa thực tiễn 1.6. Kết cấu của đề tài 2. CHƯƠNG II: GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ, HÌNH THÀNH VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ THUYẾT Phần A: Giới thiệu tổng quan về thương mại điện tử, hình thành vấn đề nghiên cứu 2.1. Tình hình và xu hướng phát triển thương mại điện tử trên thế giới 2.1.1. Sự phát triển của Internet 2.1.2. Sự phát triển của thương mại điện tử và xu hướng 2.2. Giới thiệu tổng quan về thương mại điện tử 2.2.1. Định nghĩa thương mại điện tử 2.2.2. Các bộ phận cấu thành thương mại điện tử 2.2.3. Các loại hình thương mại điện tử 2.2.4. Các phương thức kinh doanh của thương mại điện tử 2.2.5. Thanh toán trong thương mại điện tử 2.2.6. Vai trò của thương mại điện tử Phần B: Một số mô hình nghiên cứu trước đây về thương mại điện tử 2.3. Mô hình chấp nhận công nghệ (Technology Acceptance Model - TAM) 2.3.1. Giới thiệu tổng quan về mô hình TAM 2.3.2. Các nhân tố chính cấu thành 2.3.2.1. Nhận thức sự hữu ích (Perceive Usefulness- PU) 2.3.2.2. Nhận thức tính dễ sử dụng (Perceive Easy of Use- PEU) 2.3.2.3. Thái độ hướng đến việc sử dụng 2.3.3. Mô hình TAM 2.4. Mô hình chấp nhận sử dụng thương mại điện tử (E- Commerce Adoption Model – e-CAM) 2.4.1. Các nhân tố chính cấu thành 2.4.1.1. Nhận thức rủi ro liên quan đến sản phẩm/dịch vụ (Perceived Risk with Product/Service - PRP) 2.4.1.2. Nhận thức rủi ro liên quan đến giao dịch trực tuyến (Perceived Risk in the Context of Online Transaction) 2.4.2. Kết luận 2.5. Nhận xét về 2 mô hình TAM và e-CAM 2.6. Xây dựngluận văn - báo cáo - tiểu luận chuyên ngành xây dựng mô hình lý thuyết, câu hỏi nghiên cứu và giả thuyết 2.6.1. xây dựng mô hình lý thuyết 2.6.2. Câu hỏi nghiên cứu và các giả thuyết 2.7. Tóm tắt chương 2 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 3.1. Thiết kế quy trình nghiên cứu 3.2. Giới thiệu tổng quan về đối tượng nghiên cứu, chọn mẫu và xử lý dữ liệu 3.2.1. Giới thiệu tổng quan về đối tượng nghiên cứu 3.2.2. Quy trình chọn mẫu 3.2.3. Xử lý dữ liệu 3.3. Tóm tắt chương 3 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 4.1. Giới thiệu 4.2. Mô tả cơ cấu mẫu 4.2.1. Phân bố mẫu theo trình độ học vấn và công việc chuyên môn 4.2.2. Phân bố mẫu theo thu nhập và độ tuổi 4.3. phát triển và xử lý thang đo chính thức 4.3.1. Hệ số tin cậy Cronbach Alpha 4.3.2. Kiểm định thang đo bằng phương pháp phân tích nhân tố khám phá (EFA) 4.3.3. Bổ sung giả thuyết cho thành phần mới 4.4. Đánh giá ảnh hưởng của từng yếu tố đối với thái độ mua hàng của người dùng 4.4.1. Mô hình nghiên cứu 4.4.2. Kết quả tác động của các yếu tố đối với thái độ mua hàng của người dùng 4.4.3. Phân tích sự khác biệt giữa hai nhóm nhân tố 4.4.4. Tóm tắt chương 4 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT