Luận Văn Các Mô Hình Trồng Trọt Và Chăn Nuôi Trong Mùa Lũ Năm 2004 Tại Huyện Chợ Mới, An Giang

Nhằm tổng kết hiện trạng canh tác của nông hộ trong mùa lũ năm
2004 và đánh giá hiệu quả của các mô hình, đề tài “Các mô hình trồng trọt và
chăn nuôi trong mùa lũ năm 2004 tại huyện Chợ Mới, An Giang” được thực
hiện bằng phương pháp phỏng vấn nông hộ.
Từ 4 mô hình canh tác như lúa, màu, chăn nuôi bò, bò - bắp, các số
liệu nguồn lực nông hộ như tuổi, giới tính, trình độ học vấn, nghề nghiệp, số
lao động, diện tích, hiệu quả kinh tế của các mô hình đã được phân tích.
Diện tích được phân bố bình quân từ 0,31 - 1,41 ha/hộ, những hộ trồng
lúa có diện tích trung bình lớn nhất, các hộ chăn nuôi bò có diện tích trung
bình thấp nhất. Diện tích của nông hộ được sử dụng hợp lý, phần lớn đất đai
được sử dụng sản xuất nông nghiệp, cho thu nhập từ 50,85 - 87,61% trong
tổng thu nhập một năm của nông hộ. Những nguồn thu nhập khác như lao
động trong nông nghiệp, phi nông nghiệp cũng góp một phần lớn trong thu
nhập của nông hộ.
Về kỹ thuật canh tác, ở mô hình lúa nông dân đã từng bước thực hiện
cơ giới hóa vào trong sản xuất, không còn sản xuất bằng phương pháp thủ
công như trước đây. Ở mô hình rau màu, kỹ thuật của nông dân còn thấp. Ở
cả 2 mô hình lúa và màu nông dân sử dụng thuốc chưa đúng cách, họ chỉ
quan tâm đến lợi ít trước mắt là làm sau diệt được sâu càng nhanh càng tốt
mà không quan tâm đến sự độc hại đối với con người. Chăn nuôi và trồng rau
chủ yếu lấy công làm lời.
Lợi nhuận từ trồng lúa là 7,3 triệu đồng/ha/vụ, từ trồng rau là 16,0
triệu đồng/ha/vụ, lợi nhuận từ nuôi bò là 4,2 triệu đồng/vụ nuôi, lợi nhuận từ
chăn nuôi bò kết hợp với trồng bắp là 26,6 triệu đồng/vụ nuôi cao hơn từ
chăn nuôi bò không có trồng bắp. Đối với những nông hộ có bỏ công gia đình
vào việc sản xuất thì họ sẽ thu thêm được lợi nhuận là 0,5 triệu đồng ở mô
hình trồng lúa, 2,9 triệu đồng ở mô hình trồng màu, 2,8 triệu đồng ở mô hình
chăn nuôi bò và 3,8 triệu đồng ở mô hình kết hợp bò - bắp.
Được bao đê, sản xuất trong mùa lũ đã làm tăng thu nhập của nông
dân, thay vì trong mùa lũ không sản xuất được có hộ ở không, có hộ làm
thuê, đánh bắt thì nguồn thu nhập từ sản xuất trong mùa lũ này là có hiệu quả.
Nhiều nông dân thiếu vốn sản xuất, họ không có thế chấp nên không
được vay ngân hàng, đôi khi họ phải vay của tư nhân với lãi suất cao. Điều
này cản trở quá trình sản xuất của nông hộ.
Các trở ngại chính để phát triển mô hình là vốn, giá cả nông sản. Cần
khuyến khích nông dân tham gia câu lạc bộ, các chương trình khuyến nông,
hội nông dân, các hợp tác xã để có thể vay vốn hoặc tiếp cận với kỹ thuật,
dịch vụ, thông tin giá cả giúp nông dân sử dụng tài nguyên một cách có hiệu
quả hơn.

MỤC LỤC
Nội dung Trang
CẢM TẠ i
TÓM LƯỢC ii
MỤC LỤC iv
DANH SÁCH BẢNG vi
DANH SÁCH HÌNH viii
Chương 1 GIỚI THIỆU 1
1.1. Đặt vấn đề 1
1.2. Mục tiêu nghiên cứu 2
Chương 2 LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU 3
2.1. Đặc điểm tự nhiên 3
2.1.1. Vị trí địa lý 3
2.1.2. Đặc điểm sông ngòi 3
2.1.3. Đặc điểm khí hậu 4
2.1.4. Đặc điểm đất đai 4
2.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội 5
2.2.1. Hiện trạng phân bố và sử dụng đất nông nghiệp 5
2.2.2. Hiện trạng dân số và lao động 5
2.2.3. Sản xuất nông nghiệp 2004 6
2.2.3.1. Trồng trọt 6
2.2.3.2. Chăn nuôi 9
2.2.3.3. Thủy sản 10
2.2.3.4. Kinh tế hợp tác 11
2.3. Kỹ thuật trồng một số loại cây 12
2.3.1. Rau 12
2.3.2. Lúa 13
2.4. Kỹ thuật chăn nuôi bò 15
Chương 3 VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 17
3.1. Vật liệu 17
3.2. Phương pháp 17
3.2.1. Phương pháp điều tra 17
3.2.3. Chỉ tiêu theo dõi 18
3.3. Phân tích thống kê 18
Chương 4 KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 19
4.1. Đặc điểm nông hộ 19
4.2. Diện tích đất đai và tài sản nông hộ 23
4.3. Nguồn thông tin cho sản xuất nông nghiệp 25
4.4. Kỹ thuật canh tác của các mô hình 26
4.4.1. Lúa 26
4.4.2. Màu 29
4.4.3. Chăn nuôi bò 31
4.5. Hiệu quả kinh tế trong sản xuất nông nghiệp 32
4.5.1. Hiệu quả kinh tế trong một vụ nuôi trồng theo từng mô hình
canh tác
32
4.5.2. Hiệu quả kinh tế trong một năm sản xuất của nông hộ 34
4.6. Yếu tố quyết định thành công của mô hình và khả năng vay
vốn của nông hộ
39
4.6.1. Yếu tố quyết định thành công của mô hình 39
4.6.2. Tình hình vay vốn của nông hộ 40
4.7. Chi tiêu gia đình 41
Chương 5 KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 43
5.1. Kết luận 43
5.2. Đề nghị 44
TÀI LIỆU THAM KHẢO 45
PHỤ CHƯƠNG pc-1
Phụ chương 1 pc-1
Phụ chương 2 Phiếu phỏng vấn nông hộ pc-3
DANH SÁCH BẢNG
Bảng Tựa bảng Trang
1 Dân số - lao động huyện Chợ Mới, An Giang 6
2 Diện tích sản xuất (ha) qua 3 vụ tại huyện Chợ Mới, An
Giang
7
3 Cơ cấu cây màu thực hiện được năm 2004 qua 3 vụ tại
huyện Chợ Mới, An Giang
8
4 Khẩu phần thức ăn của bò vỗ béo 15
5 Số nhân khẩu và số lao động trung bình trong nông hộ của
4 mô hình canh tác tại huyện Chợ Mới, An Giang
22
6 Tỉ lệ (%) thành viên trong nông hộ ở các độ tuổi khác
nhau của 4 mô hình tại Chợ Mới, An Giang
23
7 Tỉ lệ hộ (%) có tổng diện tích đất theo 4 mô hình tại Chợ
Mới, An Giang
24
8 Tỉ lệ (%) số hộ có phương tiện sản xuất theo 4 mô hình
canh tác tại Chợ Mới, An Giang
25
9 Tỉ lệ (%) nông hộ nhận các nguồn thông tin cho sản xuất
nông nghiệp theo 4 mô hình canh tác tại Chợ Mới, An
Giang
26
10 Tỉ lệ (%) hộ sử dụng các giống lúa khác nhau ở mô hình
lúa (vụ 3) tại Chợ Mới, An Giang
27
11 Các hoạt động trong canh tác ở mô hình lúa (vụ 3) tại Chợ 28
Mới, An Giang
12 Tỉ lệ (%) hộ sử dụng các loại phân bón khác nhau ở mô
hình lúa (vụ 3) tại Chợ Mới, An Giang
29
13 Kỹ thuật canh tác của mô hình màu tại Chợ Mới, An
Giang
30
14 Hiệu quả kinh tế trong một vụ nuôi trồng của các mô hình
canh tác tại Chợ Mới, An Giang
33
15 Hiệu quả kinh tế của nông hộ trong một năm của mô hình
Lúa vụ 3 tại Chợ Mới, An Giang
36
16 Hiệu quả kinh tế của nông hộ trong một năm của mô hình
Màu tại Chợ Mới, An Giang
37
17 Hiệu quả kinh tế của nông hộ trong một năm của mô hình
Bò tại Chợ Mới, An Giang
38
18 Hiệu quả kinh tế của nông hộ trong một năm của mô hình
Bò - Bắp tại Chợ Mới, An Giang
39
19 Yếu tố quyết định thành công của 4 mô hình canh tác tại
huyện Chợ Mới, An Giang
40
20 Tình hình vay vốn của nông hộ ở 4 mô hình canh tác tại
Chợ Mới, An Giang
41
21 Chi tiêu gia đình của nông hộ 42