Luận Văn Các biện pháp phi thuế quan và lộ trình cắt giảm của Việt Nam trong quá trình gia nhập Tổ chức Thươn

LỜI MỞ ĐẦU
Kể từ khi thực hiện chính sách đổi mới, mở cửa nền kinh tế, Việt Nam đã và đang tham gia ngày càng sâu và rộng hơn vào quá trình hội nhập kinh tế quốc tế. Tháng 7-1995, Việt Nam đã trở thành thành viên của ASEAN và nhanh chóng tham gia Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN (AFTA). Tháng 11-1998, Việt Nam trở thành thành viên của Diễn đàn Hợp tác Châu á - Thái Bình Dương (APEC). Ngày 13-7-2000, Việt Nam đã ký Hiệp định thương mại song phương với Hoa Kỳ. và hiện nay đang tích cực chuẩn bị đàm phán để gia nhập Tổ chức thương mại Thế giới (WTO).
Mặc dù quá trình hội nhập kinh tế quốc tế và tự do hóa thương mại mang lại nhiều cơ hội và lợi ích rõ rệt nhưng bên cạnh đó cũng có không ít những thách thức đối với mỗi quốc gia. Các nước khi tham gia vào quá trình này đều cam kết thực hiện tự do hóa thương mại nhưng trên thực tế không một nước nào, dù là nước có nền kinh tế mạnh, lại không có nhu cầu bảo hộ sản xuất trong nước. Và một trong những công cụ bảo hộ hữu hiệu nhất đó là sử dụng các biện pháp phi Thuế quan.
Việc xây dựng chiến lược về các biện pháp phi Thuế quan đóng một vai trò rất quan trọng đối với Việt Nam trong quá trình đàm phán gia nhập WTO. Với trình độ phát triển kinh tế còn thấp, thực lực còn rất yếu, chúng ta cần phải đưa ra những biện pháp phi Thuế quan cần thiết để bảo hộ một số ngành sản suất non yếu trong nước, đồng thời những biện pháp đó lại phải phù hợp với các quy định của WTO. Bên cạnh đó chúng ta cũng cần phải cắt giảm một số hàng rào phi thuế trái với quy định của WTO để đẩy nhanh quá trình gia nhập WTO của Việt Nam. Vậy, vấn đề này sẽ được giải quyết như thế nào? Lộ trình cắt giảm và cắt giảm những biện pháp cụ thể nào để vừa đáp ứng yêu cầu của WTO, vừa bảo vệ quyền lời của Việt Nam với ý nghĩa là một nước đang phát triển, đang trong quá trình chuyển đổi? Điều này đòi hỏi phải có sự phân tích cụ thể.

Đó là lý do em chọn vấn đề “Các biện pháp phi Thuế quan và lộ trình cắt giảm của Việt Nam trong quá trình gia nhập Tổ chức thương mại Thế giới (WTO) tới năm 2010” làm đề bài khóa luận tốt nghiệp của mình.
Mục lục

Lời nói đầu .1
Chương I: Các biện pháp phi Thuế quan chủ yếu của WTO và ảnh hưởng của nó đối với Việt Nam 4
I. WTO và các biện pháp phi Thuế quan .4
1. Vài nét về WTO .4
1.1 Sự thành lập 4
1.2 Mục tiêu của WTO .5
1.3 Chức năng của WTO 5
1.4 Các nguyên tắc của WTO .6
2. Các biện pháp phi Thuế quan trong WTO .9
2.1 Khái niệm và đặc điểm của các biện pháp phi Thuế quan .9
2.2 Các biện pháp phi Thuế quan chủ yếu của WTO .13
2.2.1 Các biện pháp quản lý định lượng 13
2.2.2 Các biện pháp quản lý giá 18
2.2.3 Các biện pháp liên quan tới doanh nghiệp 21
2.2.4 Hàng rào kỹ thuật đối với thương mại 22
2.2.5 Các biện pháp bảo vệ thương mại tạm thời 24
2.2.6 Quy tắc xuất xứ 28
2.2.7 Các biện pháp liên quan tới đầu tư .30
2.2.8 Các biện pháp khác .30
II. Tác động của các biện pháp phi Thuế quan đến thương mại quốc tế và đến các nước đang phát triển trong đó có Việt Nam .32
1. Những tác động đến thương mại quốc tế từ các biện pháp phi Thuế quan của WTO 32
1.1 Biện pháp trợ cấp .33
A. Tác động tích cực 33
B. Tác động tiêu cực 35
1.2 Thuế đối kháng 41
2. Tác động của các biện pháp phi Thuế đến các nước đang phát triển trong đó có Việt Nam 44
2.1 Tác động tích cực 44
2.2 Tác động tiêu cực 45
Chương II: Thực trạng áp dụng các biện pháp phi Thuế quan ở Việt Nam từ 1996-2000 .49
I. Các biện pháp phi Thuế được áp dụng tại Việt Nam 49
1. Các biện pháp quản lý định lượng .49
2. Các biện pháp quản lý giá .51
3. Các biện pháp liên quan đến doanh nghiệp 53
4. Hàng rào kỹ thuật .54
5. Các biện pháp bảo vệ thương mại tạm thời 55
6. Các biện pháp liên quan đến đầu tư .57
7. Các biện pháp quản lý hành chính 59
II. Thực trạng áp dụng các biện pháp phi Thuế quan trong một số lĩnh vực cụ thể 61
1. Đối với một số sản phẩm nông nghiệp 61
2. Đối với một số sản phẩm công nghiệp 64

Chương III: Lộ trình cắt giảm các biện pháp phi Thuế quan của Việt Nam nhằm đẩy nhanh tiến trình gia nhập WTO giai đoạn từ 2001-2005 và đến 2010. 72
I. Định hướng các biện pháp phi Thuế quan sẽ sử dụng ở Việt Nam đến năm 2010 72
1. Các biện pháp kỹ thuật, kiểm dịch động vật .73
2. Các biện pháp chống bán phá giá .74
3. Tự vệ .74
4. Trợ cấp và các biện pháp đối kháng 74
5. Thuế thời vụ .76
6. Hạn ngạch Thuế quan .77
7. Biện pháp tự vệ đặc biệt .77
8. Các biện pháp liên quan đến môi trường .77
II. Dự kiến lộ trình cắt giảm các biện pháp phi Thuế quan trong quá trình đàm phán gia nhập WTO 78
1. Các biện pháp chung 79
2. Các mặt hàng cấm nhập khẩu và nhập khẩu có điều kiện 81
3. Lộ trình cắt giảm các biện pháp phi Thuế quan .81
Kết luận 87
Tài liệu tham khảo 8