Tiến Sĩ Bồi dưỡng năng lực công tác đảng, công tác chính trị cho đội ngũ chính trị viên ban chỉ huy quân sự

LUẬN ÁN TIẾN SĨ
NĂM 2014

MỤC LỤC
Trang
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
MỞ ĐẦU 5
TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 9

Chương 1 NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC CÔNG TÁC ĐẢNG, CÔNG TÁC CHÍNH TRỊ CHO ĐỘI NGŨ CHÍNH TRỊ VIÊN BAN CHỈ HUY QUÂN SỰ CẤP XÃ MIỀN ĐÔNG NAM BỘ 26
1.1. Đội ngũ chính trị viên ban chỉ huy quân sự cấp xã và năng lực công tác đảng, công tác chính trị của đội ngũ chính trị viên ban chỉ huy quân sự cấp xã miền Đông Nam Bộ 26
1.2. Quan niệm, tiêu chí đánh giá và những vấn đề có tính nguyên tắc trong bồi dưỡng năng lực công tác đảng, công tác chính trị cho đội ngũ chính trị viên ban chỉ huy quân sự cấp xã miền Đông Nam Bộ 65

Chương 2 THỰC TRẠNG VÀ NHỮNG KINH NGHIỆM BƯỚC ĐẦU BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC CÔNG TÁC ĐẢNG, CÔNG TÁC CHÍNH TRỊ CHO ĐỘI NGŨ CHÍNH TRỊ VIÊN BAN CHỈ HUY QUÂN SỰ CẤP XÃ MIỀN ĐÔNG NAM BỘ 80
2.1. Thực trạng bồi dưỡng năng lực công tác đảng, công tác chính trị cho đội ngũ chính trị viên ban chỉ huy quân sự cấp xã miền Đông Nam Bộ 80
2.2. Nguyên nhân và những kinh nghiệm bước đầu bồi dưỡng năng lực công tác đảng, công tác chính trị cho đội ngũ chính trị viên ban chỉ huy quân sự cấp xã miền Đông Nam Bộ 98

Chương 3 YÊU CẦU VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP TIẾP TỤC BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC CÔNG TÁC ĐẢNG, CÔNG TÁC CHÍNH TRỊ CHO ĐỘI NGŨ CHÍNH TRỊ VIÊN BAN CHỈ HUY QUÂN SỰ CẤP XÃ MIỀN ĐÔNG NAM BỘ GIAI ĐOẠN HIỆN NAY 112
3.1. Sự phát triển của tình hình nhiệm vụ và yêu cầu bồi dưỡng năng lực công tác đảng, công tác chính trị cho đội ngũ chính trị viên ban chỉ huy quân sự cấp xã miền Đông Nam Bộ giai đoạn hiện nay 112
3.2. Những giải pháp tiếp tục bồi dưỡng năng lực công tác đảng, công tác chính trị cho đội ngũ chính trị viên ban chỉ huy quân sự cấp xã miền Đông Nam Bộ giai đoạn hiện nay 120
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 152
DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ ĐÃ ĐƯỢC CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI 155
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 156
PHỤ LỤC 171


MỞ ĐẦU
1. Giới thiệu khái quát về luận án
Công tác đảng, công tác chính trị là “linh hồn”, là “mạch sống” của quân đội. Thực hiện chế độ chính ủy, chính trị viên là nguyên tắc, là quan điểm cơ bản, xuyên suốt của V.I.Lênin trong xây dựng quân đội vô sản. Đội ngũ chính uỷ, chính trị viên có vị trí, vai trò rất quan trọng trong lãnh đạo chính trị, trực tiếp tiến hành CTĐ, CTCT ở đơn vị. Hiện nay, trước sự phát triển của tình hình nhiệm vụ cách mạng, yêu cầu mới của nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc của quân đội nói chung, LLVT địa phương nói riêng, đòi hỏi yêu cầu cao hơn về phẩm chất, năng lực, nhất là năng lực CTĐ, CTCT của ĐNCTV nói chung, ĐNCTV ban CHQS cấp xã nói riêng. Vì vậy, tác giả lựa chọn đề tài nghiên cứu: “Bồi dưỡng năng lực công tác đảng, công tác chính trị cho đội ngũ chính trị viên ban chỉ huy quân sự cấp xã miền Đông Nam Bộ giai đoạn hiện nay”. Thực hiện đề tài này, nghiên sinh đã có gần 30 năm trăn trở, tích lũy kiến thức và kinh nghiệm công tác ở MĐNB; tích cực nghiên cứu về chính trị viên và bồi dưỡng năng lực CTĐ, CTCT cho ĐNCTV ban CHQS cấp xã. Quá trình triển khai công trình, với phương pháp nghiên cứu của khoa học liên ngành và chuyên ngành, dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, tham khảo kết quả nghiên cứu của các công trình, nhóm công trình khoa học ở trong nước và ở nước ngoài có liên quan. Đồng thời, tác giả dựa vào kết quả hoạt động thực tiễn của ĐNCTV ban CHQS cấp xã MĐNB; các báo cáo sơ, tổng kết CTĐ, CTCT; nghị quyết xây dựng đội ngũ cán bộ; báo cáo đánh giá chất lượng ĐNCTV của các CQQSĐP cùng với số liệu điều tra, khảo sát năng lực, bồi dưỡng năng lực CTĐ, CTCT cho ĐNCTV ban CHQS cấp xã MĐNB.
Kết cấu công trình gồm: Mở đầu, tổng quan vấn đề nghiên cứu, 3 chương (6 tiết), kết luận và kiến nghị, danh mục công trình khoa học của tác giả đã được công bố liên quan đến đề tài, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục. Với dung lượng 3 chương (6 tiết) đảm bảo cho công trình được triển khai đầy đủ cơ sở lý luận và thực tiễn, từ đó đặt ra tiêu chí, yêu cầu, đề xuất những giải pháp tiếp tục bồi dưỡng năng lực CTĐ, CTCT cho ĐNCTV ban CHQS cấp xã MĐNB giai đoạn hiện nay. Đây là một công trình khoa học độc lập, không trùng lặp với bất cứ công trình khoa học nào đã được công bố.
2. Lý do lựa chọn đề tài
Đội ngũ bí thư đảng bộ (chi bộ) xã, phường, thị trấn theo qui định được bổ nhiệm chính trị viên ban CHQS xã, phường, thị trấn (gọi chung là cấp xã) có vai trò đặc biệt quan trọng trong thực hiện nhiệm vụ QS, QPĐP ở cơ sở. Nhiệm vụ của ĐNCTV ban CHQS cấp xã rất nặng nề: tham mưu cho cấp ủy cấp xã những chủ trương, biện pháp lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng ở địa phương, xây dựng LLDQ, đăng ký, quản lý, huấn luyện lực lượng DBĐV, thực hiện công tác tuyển quân và các nhiệm vụ khác. Đồng thời, trực tiếp chỉ đạo, hướng dẫn, tiến hành các nội dung, biện pháp CTĐ, CTCT trong LLDQ, lực lượng DBĐV và công tác QS, QPĐP theo chức trách, nhiệm vụ; xây dựng CBQS cấp xã TSVM, ban CHQS cấp xã, LLVT địa phương VMTD. Trong điều kiện hiện nay, vai trò của ĐNCTV ban CHQS cấp xã ngày càng tăng; phẩm chất, năng lực, nhất là năng lực CTĐ, CTCT của họ trực tiếp ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả CTĐ, CTCT, chất lượng xây dựng và phát huy sức mạnh của tổ chức và con người trong ban CHQS cấp xã và LLVT địa phương. Do đó, nhất thiết ĐNCTV ban CHQS cấp xã phải được bồi dưỡng năng lực CTĐ, CTCT. Tuy nhiên, đây là đội ngũ cán bộ kiêm nhiệm, kiêm chức cho nên rất khó khăn trong công tác xây dựng, qui hoạch, đào tạo và bồi dưỡng.
Miền Đông Nam Bộ, một trong những địa bàn chiến lược quan trọng của cả nước trên nhiều lĩnh vực, tạo thế hoàn chỉnh 4 vùng chiến lược: rừng núi, đồng bằng, đô thị, biển đảo mà thành phố Hồ Chí Minh là trung tâm. Đồng thời, MĐNB cũng rất nhạy cảm và tiềm ẩn nhiều yếu tố bất ngờ về chính trị, QP - AN, trật tự an toàn xã hội; điều kiện phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của các địa phương, trình độ dân trí, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân có sự chênh lệch khá lớn đã và đang tác động đến việc thực hiện nhiệm vụ QP - AN. Vì vậy, củng cố và tăng cường sức mạnh chiến đấu tổng hợp của các LLVT nhân dân cũng như của cả hệ thống chính trị MĐNB hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ QP - AN tạo điều kiện cho phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội là trách nhiệm chung của cả nước, nhưng trước hết là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng hàng đầu của đảng bộ, nhân dân và LLVT các tỉnh MĐNB hiện nay.
Nhận thức sâu sắc điều đó, trong nhiều năm qua, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 7, Đảng ủy, chính quyền, bộ chỉ huy các tỉnh, thành phố MĐNB đã thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, chăm lo xây dựng các LLVT trên địa bàn về mọi mặt; trong đó, đã quán triệt, vận dụng và thực hiện một cách nghiêm túc Nghị quyết số 51/NQ-TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 513/NQ-ĐUQSTW của Đảng ủy Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương) “Về việc tiếp tục hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng, thực hiện chế độ một người chỉ huy gắn với thực hiện chế độ chính ủy, chính trị viên trong Quân đội nhân dân Việt Nam”; đã triển khai nhiều chủ trương, biện pháp thiết thực bồi dưỡng năng lực CTĐ, CTCT cho ĐNCTV ban CHQS cấp xã. Do đó, ĐNCTV ban CHQS cấp xã MĐNB ngày càng được kiện toàn, phẩm chất và năng lực, nhất là năng lực CTĐ, CTCT từng bước được nâng lên góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp, sức chiến đấu của ban CHQS cấp xã và LLVT địa phương. Tuy nhiên, trước yêu cầu của công tác QS, QPĐP trong thời kỳ mới, bồi dưỡng năng lực CTĐ, CTCT cho ĐNCTV ban CHQS cấp xã MĐNB còn không ít những bất cập cả về nhận thức, trách nhiệm của các chủ thể, lực lượng bồi dưỡng; nội dung, hình thức, phương pháp bồi dưỡng chậm đổi mới; năng lực CTĐ, CTCT một số bộ phận chính trị viên ban CHQS cấp xã MĐNB còn hạn chế.
Hiện nay, trước sự phát triển mới của nhiệm vụ QS, QPĐP; sự chống phá của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch bằng chiến lược “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ; tác động mặt trái của kinh tế thị trường; đời sống của cán bộ, chiến sĩ LLVT còn nhiều khó khăn. Tình hình trên đang đặt ra yêu cầu cao đối với chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của LLVT nói chung, LLVT địa phương ở cơ sở nói riêng, đòi hỏi phải có những chuyển biến tích cực và mạnh mẽ đối với bồi dưỡng phẩm chất, năng lực, nhất là năng lực CTĐ, CTCT cho ĐNCTV ban CHQS cấp xã. Vì vậy, nghiên cứu: “Bồi dưỡng năng lực công tác đảng, công tác chính trị cho đội ngũ chính trị viên ban chỉ huy quân sự cấp xã miền Đông Nam Bộ giai đoạn hiện nay” là vấn đề có ý nghĩa cấp thiết cả lý luận và thực tiễn.
3. Mục đích nghiên cứu của đề tài
Nhằm nâng cao năng lực CTĐ, CTCT cho ĐNCTV ban CHQS cấp xã MĐNB đáp ứng yêu cầu chức trách, nhiệm vụ, góp phần xây dựng ban CHQS cấp xã, LLVT địa phương VMTD hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao.