Tiểu Luận Biện pháp quản lý công tác chuyên môn nâng cao chất lượng dạy học THPT

Biện pháp quản lý công tác chuyên môn nâng cao chất lượng dạy học THPT
PHẦN MỞ ĐẦU
1-LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Trong giai đoạn hiện nay hòa trong xu thế phát triển kinh tế thế giới,nhu cầu hội nhập và phát triển là một nhu cầu tất yếu.Mỗi một con người ,muốn có thể sống và làm việc được trong xã hội hiện nay cần phải xác định học tập suốt đời .Theo quan điểm chỉ đạo giáo dục là sự nghiệp của Đảng,Nhà nước và của toàn dân phù hợp với những mục tiêu giáo dục do UNESCO đề ra khi nhân loại bước vào thế kỷ XXI và được xem như những trụ cột của giáo dục:
+ Học để biết.
+ Học để làm việc.
+ Học để chung sống.
+ Học để làm người.
Tư tưởng chỉ đạo của chiến lược phát triển giáo dục trong giai đoạn 2001-2010 là khắc phục tình trạng bất cập trên nhiều lĩnh vực;tiếp tục đổi mới một cách có hệ thống và đồng bộ;tạo cơ sở để nâng cao rõ rệt chất lượng và hiệu quả giáo dục;phục vụ đắc lực cho sự nghiệp công nghiệp hóa,hiện đại hóa,chấn hưng đất nước,đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững,chóng sánh vai cùng các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới.
Ngày nay tất cả các quốc gia trên thế giới đều nhận thức được tầm quan trọng của giáo dục trong phát triển kinh tế đất nước.Thủ tướng Lý Quang Diệu -người có công rất lớn đưa đất nước Singapore trở thành một đất nước kinh tế phát triển một con rồng châu Á đã nói: “Ngày nay nước nào thắng trong giáo dục sẽ thắng trong kinh tế”. Ở đất nước ta cũng vậy nhiệm vụ phát triển giáo dục đã được Đảng và Nhà nước ta đặc biệt quan tâm .Điều đó có thể thấy qua một số văn kiện của Đảng ,chính sách của Nhà nước như: Điều 35 Hiến Pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khẳng định: “Giáo dục là quốc sách hàng đầu”.Trong chuyên đề bàn về phát triển GDĐT trong thời kỳ CNH,HĐH đất nước nhiệm kỳ VII của Đảng đã chỉ rõ : “Cùng với khoa học và công nghệ GD-ĐT là quốc sách hàng đầu”.Nghị quyết TW2-khóa VIII viết: “Mọi người đi học,học thường xuyên,học suốt đời”.Với tinh thần đặc biệt coi trọng giáo dục và đào tạo trong sự nghiệp CNH,HĐH đất nước đó của Đảng và Nhà nước hơn ai hết mỗi người cán bộ làm công tác giáo dục như chúng ta trước hết phải nhận thức được ý thức trách nhiệm của bản thân mình phải làm gì nhằm đóng góp một phần sức lực và công lao nhỏ bé của mình để góp phần làm cho sự nghiệp cách mạng của Đảng đi đến thành công.Chiến lược phát triển Giáo dục và Đào tạo đến năm 2010 mà Đại hội Đảng lần thứ IX đã khẳng định: “Nhà nước và xã hội phát triển giáo dục nhằm nâng cao dân trí,đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài” Do vậy, để phát triển xã hội, điều quan trọng hàng đầu là phải phát triển con người. Bác Hồ kính yêu của chúng ta cũng đã từng nói:"Muốn xây dựng CNXH phải có những con người xã hội chủ nghĩa. Đó là những con người được giáo dục, được đào tạo. Có kiến thức văn hoá, khoa học, có kỹ năng nghề nghiệp, lao động tự chủ, sáng tạo và có kỷ luật, giàu lòng yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội, sống lành mạnh, đáp ứng được yêu cầu phát triển của đất nước”. Trong thực tế, ta thấy muốn có con người có khả năng sáng tạo thì phải có một nền giáo dục phát triển tương xứng với thời đại của nó. Và để có những con người biết sáng tạo thì đó chính là trách nhiệm của các thầy cô giáo trong nhà trường mà nhà trường THPT là một khâu ,một giai đoạn trong quá trình đào tạo ra những con người ,những sản phẩm mà quốc gia mong muốn.
- Điều 27 Luật Giáo dục nêu rõ mục tiêu của giáo dục phổ thông
1. Mục tiêu của GD phổ thông là giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản, phát triển năng lực cá nhân, tính năng động và sáng tạo, hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
4. GD trung học phổ thông nhằm giúp học sinh củng cố và phát triển những kết quả của GD trung học cơ sở, hoàn thiện học vấn phổ thông và có những hiểu biết thông thường về kỹ thuật và hướng nghiệp, có điều kiện phát huy năng lực cá nhân để lựa chọn hướng phát triển, tiếp tục học đại học, cao đẳng, trung cấp, học nghề hoặc đi vào cuộc sống lao động.
- Để đạt được mục tiêu giáo dục phổ thông phải coi trọng công tác xây dựng đội ngũ giáo viên " vừa hồng, vừa chuyên", đủ về số lượng, hợp lý về cơ cấu, mạnh về chất lượng, có như vậy mới góp phần tích cực vào công cuộc xây dựng và đáp ứng được mục tiêu giáo dục mà Đảng ta đã đề ra trong giai đoạn hiện nay nhằm thực hiện mục tiêu làm cho :"Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”.Để xây dựng được đội ngũ giáo viên : “vừa hồng, vừa chuyên” như đã nói trên công tác quản lý chuyên môn trong nhà trường là một khâu và là một trong những giải pháp góp phần đạt được mục tiêu nói trên.
Trong thực tế giảng dạy trong các nhà trường THPT việc nâng cao chất lượng quản lý công tác chuyên môn được các nhà trường THPT hết sức quan tâm và các cấp quản lý giáo dục như phòng giáo dục ,Sở giáo dục đặc biệt coi trọng. Song vấn đề này còn nhiều bất cập,nhiều vấn đề cần phải tiếp tục sửa đổi điều chỉnh vì những lý do như: đội ngũ giáo viên ở các cấp cơ sở giáo dục phần nhiều chưa đáp ứng được yêu cầu đòi hỏi của sự nghiệp phát triển giáo dục trong tình hình mới, có biểu hiện tụt hậu về năng lực chuyên môn, phẩm chất đúng như Nghị quyết Đại hội Đảng IX đánh giá:"Đội ngũ giáo viên, giảng viên thiếu về số lượng, cơ cấu không đồng bộ, chất lượng thấp. Một bộ phận giáo viên trình độ chuyên môn yếu, phẩm chất nhân cách kém. Đa số giáo viên sử dụng phương pháp dạy học và giáo dục lạc hậu, nặng về truyền thụ kiến thức, ít coi trọng rèn luyện cho học sinh phương pháp tư duy độc lập, sáng tạo và thái độ đúng đắn trong học tập và cuộc sống" .Cở sở vật chất một số nơi còn nghèo nàn lạc hậu chưa đáp ứng được yêu cầu dạy và học trong điều kiện như hiện nay ý thức chấp hành các qui định của các cấp cơ quan có thẩm quyền,chấp hành nội qui,qui chế của một bộ phận giáo viên chưa cao.
Trong những điều kiện thực tại của nền giáo dục đất nước ta hiện nay để đạt được những mục tiêu nhiệm vụ mà Đảng và Nhà nước đã giao phó cho ngành giáo dục quả thật còn rất nhiều điều phải làm mà trong đó vấn đề làm thế nào để nâng cao chất lượng dạy và học , trong nhà trường hiện nay là một trong những nhiệm vụ ,giải pháp bức thiết.
Là một trường THPT ở miền núi mặc dù được thành lập trên 20 năm nhưng vì luôn có nhiều biến động trong đội ngũ giáo viên, nên chất lượng đội ngũ chưa đồng đều.Giáo viên còn trẻ và thiếu kinh nghiệm ngày càng đông do thường xuyên có giáo viên chuyển trường và bổ sung đội ngũ đầu năm học. Bên cạnh những giáo viên có năng lực chuyên môn và có trách nhiệm còn có một bộ phận giáo viên có năng lực chuyên môn nhưng lại thiếu tinh thần trách nhiệm, ít nhiệt tình, và đặc biệt là rất hạn chế trong công tác đổi mới phương pháp dạy học cũng như yếu về kỹ năng thực hành thí nghiệm và một bộ phận không nhỏ giáo viên trẻ chưa có kinh nghiệm trong công tác giảng dạy giáo dục học sinh. Do đó, Ban Giám Hiệu nhà trường rất băn khoăn và đã xác định được vai trò quan trọng trong việc phát huy sức mạnh của đội ngũ giáo viên đối với việc nâng cao chất lượng dạy học và giáo dục toàn diện mà công tác quản lý chuyên môn là một trong những giải pháp hữu hiệu nhằm phát huy sức mạnh của đội ngũ hiện có.
Bản thân tôi là một là học sinh cũ nay lại là giáo viên của trường THPT Hiền Đa tỉnh Phú Thọ tôi thấy trách nhiệm của mình là phải đóng góp cũng như mạnh dạn nêu lên một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng quản lý công tác chuyên môn trong nhà trường để nâng cao chất lượng dạy học trong nhà trường THPT hiện nay nói chung và trường THPT Hiền Đa của tôi nói riêng. Đó chính là lý do tôi lựa chọn đề tài này.
II.MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Tổng kết thực tiễn công tác giảng dạy trong 9 năm qua và kết hợp với các lý luận khoa học về quản lý được tiếp thu tại Học Viện Cán Bộ Quản Lý Giáo Dục nhằm đúc kết,tìm tòi và đề ra một số biện pháp quản lý nhằm tăng cường hơn nữa công tác quản lý chuyên môn trong nhà trường THPT để nâng cao chất lượng dạy và học của thầy và trò trường THPT Hiền Đa tỉnh Phú Thọ.
III.KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
Đội ngũ giáo viên ,học sinh trường THPT Hiền Đa và sự tác động của công tác quản lý chuyên môn của nhà trường đối với chất lượng dạy và học trong nhà trường.
IV. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
1.Xác định đúng cơ sở khoa học của việc quản lý công tác chuyên môn trong nhà truờng nhằm nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường THPT hiện nay .
2. Thực trạng của công tác quản lý chuyên môn trong những năm qua ở trường THPT Hiền Đa, Phú Thọ.
3. Đưa ra một số giải pháp quản lý công tác chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy và học của thầy trò trường THPT Hiền Đa, Phú Thọ.
V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
V.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
Đọc kỹ, nghiên cứu và phân tích các tài liệu liên quan dưới đây:
- Các văn kiện của Đảng về lĩnh vực Giáo dục và Đào tạo.
- Luật Giáo dục năm 2005.
- Hiến pháp nước Cộng Hòa Xã Chủ Nghĩa Việt Nam bản sửa đổi năm 1992.
- Điều lệ trường THPT năm 2007.
- Chiến lược phát triển Giáo dục - Đào tạo đến năm 2010.
- Thông tư của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về nhiệm vụ năm học 2009-2010.
- Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học 2009-2010 của Sở Giáo dục và Đào tạo Phú Thọ.
- Dựa trên cơ sở lý luận, những kiến thức tiếp thu được từ những bài giảng của các thầy cô giáo giảng dạy tại Học viện Quản lý Giáo dục.
-Một số tài liệu tham khảo khác về lĩnh vực chuyên môn giáo dục và quản lý giáo dục.
V.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Tổng kết kinh nghiệm của bản thân trong quá trình làm công tác giảng dạy tại trường THPT Hiền Đa, Phú Thọ.
- Qua trao đổi kinh nghiệm,thảo luận với đồng nghiệp ở các trường THPT trong địa bàn tỉnh nhà và các trường THPT của các tỉnh bạn.
- Qua học hỏi kinh nghiệm quản lý khi đi thực tế tại trường THPT Quảng Xương1 tỉnh Thanh Hoá.


VI. GIỚI HẠN VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
Đề tài này chỉ nghiên cứu sâu về các giải pháp nhằm nâng cao công tác quản lý chuyên môn trong nhà trường phổ thông mà cụ thể là trường THPT Hiền Đa tỉnh Phú Thọ.Vấn đề thuộc lĩnh vực chuyên môn trong trường THPT gồm 3 lĩnh vực:
+ Dạy và học.
+ Bồi dưỡng giáo viên.
+ Quản lý hồ sơ văn bằng của giáo viên và học sinh.
Tuy nhiên để nâng cao chất lượng dạy-học trong nhà trường đề tài chỉ đề cập 2 vấn đề là: + Dạy và học.
+ Bồi dưỡng giáo viên.

MỤC LỤC
Trang
Phần mở đầu . 1
1. Lý do chọn đề tài: 1
2. Mục đích nghiên cứu: .4
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 5
4. Nhiệm vụ nghiên cứu: 5
5. Phương pháp nghiên cứu: 5
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu: 6
Phần nội dung .7

Chương 1:Cơ sở khoa học của một số giải pháp quản lý công tác chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy-học của thầy-trò trường THPT Hiền Đa, tỉnh Phú Thọ 7
1. Cơ sở lý luận: 7
2. Cơ sở pháp lý: .9
3. Cơ sở thực tiễn: 10

Chương 2: Thực trạng công tác quản lý chuyên môn ở trường THPT Hiền Đa, tỉnh Phú Thọ . .11
1.Đặc điểm, tình hình nhà trường: . .11
2. Một số kết quả đạt được trong việc quản lý .13
3.Một số hạn chế trong quản lý . 14
4. Một số vấn đề đặt ra trong công tác quản lý 14

Chương 3:Một số giải pháp tăng cường công tác quản lý chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy-học 16
A. Giải pháp hành chính: 16
1. Xây dựng kế hoạch chuyên môn : 16
2. Tổ chức tốt việc thực hiện các quy chế chuyên môn: .18
3. Nâng cao chất lượng các buổi sinh hoạt của các tổ chuyên môn .23
B. Giải pháp kinh tế 30
C.Giải pháp tâm lý: .33
Phần kết luận: . 34
1. Một số kết luận: 34
2. Kiến nghị: 36
3. Tài liệu tham khảo: .37