Thạc Sĩ Biện pháp phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý Trường trung học phổ thông tỉnh Quảng Ninh trong giai đo

Luận văn thạc sĩ
Đề tài: Biện pháp phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý Trường trung học phổ thông tỉnh Quảng Ninh trong giai đoạn hiện nay

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU 1
1. Lý do chọn Đề tài 1
2. Mục đích nghiên cứu . 2
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3
4. Giả thuyết khoa học . 3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu . 3
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu 3
7. Phương pháp nghiên cứu 4
8. Đóng góp mới của Luận văn 5
9. Cấu trúc của Luận văn . 5
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ
QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG 6
1.1. Vài nét về lịch sử vấn đề nghiên cứu 6
1.2. Một số khái niệm cơ bản của vấn đề nghiên cứu . 7
1.2.1. Quản lý . 7
1.2.2. Quản lý giáo dục . 10
1.2.3. Quản lý trường học . 11
1.2.4. Đội ngũ Cán bộ quản lý giáo dục 11
1.2.5. Phát triển 13
1.2.6. Phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý giáo dục 14
1.3. Cơ sở phương pháp luận và định hướng lý luận của phát triển đội ngũ
Cán bộ quản lý Trường trung học phổ thông 14
1.3.1. Trường trung học phổ thông trong hệ thống giáo dục quốc dân 14
1.3.2. Cán bộ quản lý Trường trung học phổ thông 16
1.3.3. Quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lê Nin, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng cộng
sản Việt nam về công tác cán bộ - cơ sở phương pháp luận để phát triển
đội ngũ Cán bộ quản lý Trường trung học phổ thông . 17
1.3.4. Định hướng lý luận của phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý Trường
trung học phổ thông 18
1.4. Yêu cầu và nội dung của công tác phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý
Trường trung học phổ thông . 20
1.4.1. Những yêu cầu đối với việc phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý
Trường trung học phổ thông . 20
1.4.2. Nội dung công tác phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý
Trường trung học phổ thông . 21
1.5. Những yếu tố tác động đến sự phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý Trường
trung học phổ thông . 25
1.5.1. Điều kiện tự nhiên và kinh tế - xã hội . 25
1.5.2. Cơ chế quản lý chung của Ngành Giáo dục 26
1.5.3. Cơ chế quản lý riêng đối với Cán bộ quản lý Trường trung học phổ thông . 26
1.5.4. Công tác dự báo và quy hoạch phát triển giáo dục Trung học phổ thông 26
1.5.5. Các yếu tố giáo dục - đào tạo Quốc tế 27
Tiểu kết chương 1 27
Chương 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ
QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TỈNH QUẢNG NINH 28
2.1. Thực trạng phát triển giáo dục trung học phổ thông tỉnh Quảng Ninh . 28
2.1.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, tình hình phát triển kinh tế - xã hội
tỉnh Quảng Ninh 28
2.1.2. Thực trạng phát triển giáo dục Trung học phổ thông tỉnh Quảng Ninh . 29
2.2. Thực trạng đội ngũ Cán bộ quản lý Trường trung học phổ thông
tỉnh Quảng Ninh 35
2.2.1. Số lượng Cán bộ quản lý Trường trung học phổ thông tỉnh Quảng Ninh 35
2.2.2. Cơ cấu đội ngũ Cán bộ quản lý Trường trung học phổ thông 36
2.2.3. Chất lượng đội ngũ Cán bộ quản lý Trường trung học phổ thông . 37
2.3. Thực trạng công tác phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý
Trường trung học phổ thông 44
2.3.1. Công tác quy hoạch phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý . 44
2.3.2. Công tác bổ nhiệm, miễn nhiệm và luân chuyển Cán bộ quản lý 46
2.3.3. Công tác đào tạo, bồi dưỡng Cán bộ quản lý Trường trung học phổ thông . 47
2.3.4. Việc thực hiện các chế độ chính sách đối với Cán bộ quản lý
Trường trung học phổ thông . 48
2.3.5. Công tác thanh tra, kiểm tra, đánh giá Cán bộ quản lý 48
2.4. Đánh giá chung về đội ngũ và phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý
Trường trung học phổ thông tỉnh Quảng Ninh hiện nay . 49
2.4.1. Đội ngũ Cán bộ quản lý Trường trung học phổ thông tỉnh Quảng Ninh 49
2.4.2. Đánh giá về công tác phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý Trường trung học
phổ thông 51
2.5. Dự báo phát triển dân số, quy mô học sinh, mạng lưới Trường trung học
phổ thông của tỉnh Quảng Ninh đến năm 2015 và năm 2020 54
2.5.1. Dự báo phát triển dân số 54
2.5.2. Dự báo quy mô học sinh Trung học phổ thông . 55
2.5.3. Dự báo mạng lưới và số lượng Trường trung học phổ thông 55
Tiểu kết chương 2 55
Chương 3: BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ
TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TỈNH QUẢNG NINH
TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY 57
3.1. Định hướng, nguyên tắc đề xuất Biện pháp phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý
Trường trung học phổ thông tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011-2015 57
3.1.1. Các định hướng, nguyên tắc đề xuất Biện pháp phát triển đội ngũ Cán bộ
quản lý Trường trung học phổ thông tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011-2015 57
3.1.2. Các nguyên tắc xây dựng Biện pháp phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý
Trường trung học phổ thông . 58
3.2. Một số biện pháp phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý Trường trung học
phổ thông . 59
3.2.1. Cụ thể hóa tiêu chuẩn Cán bộ quản lý Trường trung học phổ thông,
tạo thuận lợi cho việc đánh giá và tự đánh giá 59
3.2.2. Lập quy hoạch và thực hiện tốt quy hoạch phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý
Trường trung học phổ thông . 62
3.2.3. Thực hiện công tác đào tạo, bồi dưỡng chuẩn ngạch và tiêu chuẩn chức danh
nhằm chuẩn hóa đội ngũ Cán bộ quản lý Trường trung học phổ thông . 67
3.2.4. Đổi mới công tác bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, luân chuyển đội ngũ Cán bộ quản lý
Trường trung học phổ thông . 74
3.2.5. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, đánh giá thường xuyên đối với hoạt
động quản lý của Cán bộ quản lý Trường trung học phổ thông . 81
3.2.6. Tạo môi trường thuận lợi cho việc phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý
Trường trung học phổ thông . 84
3.2.7. Có chính sách, chế độ đãi ngộ phù hợp đối với Cán bộ quản lý
Trường trung học phổ thông 87
3.2.8. Kịp thời nêu gương các Cán bộ quản lý xuất sắc; tuyên truyền, nhân rộng
các điển hình tiên tiến trong phong trào thi đua yêu nước của Ngành Giáo dục . 90
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp . 92
3.4. Kiểm chứng nhận thức về tính cấp thiết, tính khả thi
của các biện pháp phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý
Trường trung học phổ thông tỉnh Quảng Ninh . 93
3.4.1. Đánh giá của các chuyên gia về mức độ cấp thiết và mức độ khả thi của các
biện pháp phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý Trường trung học phổ thông 93
3.4.2. Đánh giá của Lãnh đạo cấp phòng chuyên môn của các Sở, ban, ngành;
Cán bộ quản lý và Giáo viên các Trường trung học phổ thông
về tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp 93
Tiểu kết chương 3 94
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 95
1. Kết luận . 95
2. Khuyến nghị 97
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO . 100
PHỤ LỤC

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn Đề tài
Cán bộ luôn giữ vai trò quan trọng, quyết định sự thành bại của mọi công việc. Bác
Hồ đã dạy: “Muôn việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém" [30, tr.240].
Trong ngành giáo dục, nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục là lực lượng nòng cốt trong
việc phát triển và nâng cao chất lượng giáo dục. Vì vậy, phát triển đội ngũ Cán bộ quản
lý giáo dục nói chung, Cán bộ quản lý trường học nói riêng luôn là nhiệm vụ quan trọng
hàng đầu trong chiến lược phát triển giáo dục.
Trung học phổ thông (THPT) là một cấp học của hệ thống giáo dục quốc dân, là
cấp học rất quan trọng góp phần vào việc nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi
dưỡng nhân tài. Mục tiêu của giáo dục THPT nhằm “giúp học sinh củng cố và phát
triển những kết quả của giáo dục trung học cơ sở, hoàn thiện học vấn phổ thông và có
những hiểu biết thông thường về kỹ thuật và hướng nghiệp, có điều kiện phát huy
năng lực cá nhân để lựa chọn hướng phát triển, tiếp tục học đại học và cao đẳng,
trung cấp, học nghề hoặc đi vào cuộc sống lao động" [36].
Để các nhà trường nói chung và các trường THPT nói riêng hoàn thành tốt sứ
mạng của mình thì ngoài việc xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên,
việc phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý (CBQL) là yếu tố hết sức quan trọng. Cán bộ
quản lý trường THPT là một trong những nhân tố quyết định trong sự phát triển của
các nhà trường. Do đó, "đội ngũ Cán bộ quản lý giáo dục phải được chuẩn hoá, đảm
bảo chất lượng, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chú trọng nâng cao bản
lĩnh chính trị, phẩm chất, lối sống, lương tâm, tay nghề của nhà giáo, đáp ứng ngày
càng cao sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước” [11].
Trong thực tế, đội ngũ CBQL trường THPT hàng năm có sự biến động do chính sách
luân chuyển cán bộ, bổ nhiệm lại theo nhiệm kỳ, hết tuổi lao động về nghỉ chế độ theo
quy định của pháp luật và nhu cầu tăng thêm CBQL do số lượng trường THPT tăng. Do
đó, việc xem xét, bổ nhiệm lại, bổ nhiệm mới vẫn phải được tiến hành thường xuyên.
Tỉnh Quảng Ninh hiện có 53 trường THPT với 146 Hiệu trưởng và phó Hiệu
trưởng. Đội ngũ CBQL được xây dựng ngày càng đông đảo, phần lớn có bản lĩnh
chính trị, phẩm chất đạo đức trong sáng và lối sống lành mạnh; trình độ chuyên môn,
nghiệp vụ ngày càng được nâng cao, góp phần quan trọng thực hiện mục tiêu nâng
cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Tuy nhiên, tính chuyên nghiệp của
đội ngũ CBQL chưa cao; trình độ và năng lực quản lý, điều hành còn hạn chế, đặc
biệt trong việc xây dựng chương trình, mục tiêu phát triển giáo dục, chỉ đạo và tổ
chức thực hiện.
Muốn có đội ngũ CBQL các trường THPT tỉnh Quảng Ninh đủ về số lượng, đảm
bảo về chất lượng thì cần phải làm tốt công tác phát triển đội ngũ CBQL các trường
THPT. Điều đó dẫn đến cần phải có hệ thống lý luận và các biện pháp phù hợp về
công tác phát triển đội ngũ CBQL trường THPT tỉnh Quảng Ninh. Vì vậy, việc nghiên
cứu một cách nghiêm túc và xây dựng hệ thống lý luận về công tác phát triển đội ngũ
CBQL giáo dục nói chung, CBQL trường THPT nói riêng để làm cơ sở khoa học cho
công tác phát triển đội ngũ CBQL giáo dục được đặt ra và cần phải được thực hiện.
Theo phân cấp hiện nay tại tỉnh Quảng Ninh, Sở Giáo dục và Đào tạo( GD& ĐT)
quản lý trực tiếp các trường THPT, thực hiện các quy trình xem xét, bổ nhiệm, bổ
nhiệm lại, luân chuyển, miễn nhiệm, quy hoạch đội ngũ CBQL các trường THPT.
Nếu tỉnh Quảng Ninh xây dựng được hệ thống căn cứ khoa học về phát triển đội
ngũ CBQL trường THPT sẽ góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL, đồng thời
luôn có một lực lượng hùng hậu, chuyên nghiệp, kế cận có đủ phẩm chất và năng lực
bổ sung cho đội ngũ CBQL các trường THPT tỉnh Quảng Ninh những năm tiếp theo.
Như vậy, việc phát triển đội ngũ CBQL trường THPT của tỉnh Quảng Ninh trong
giai đoạn hiện nay, đáp ứng được yêu cầu trong thời kỳ mới, là điều kiện cần thiết và
quan trọng hàng đầu của sự nghiệp phát triển giáo dục và đào tạo tỉnh Quảng Ninh
nói riêng và cả nước nói chung. Chính vì lẽ đó, tôi đã chọn nghiên cứu Đề tài: “Biện
pháp phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý Trường trung học phổ thông tỉnh Quảng
Ninh trong giai đoạn hiện nay” làm luận văn tốt nghiệp của mình.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở thực trạng đội ngũ CBQL trường THPT và yêu cầu phát triển hệ thống
các trường THPT đến năm 2015, định hướng đến 2020, đề xuất biện pháp phát triển
đội ngũ CBQL trường THPT tỉnh Quảng Ninh trong giai đoạn hiện nay đủ về số
lượng, đảm bảo về chất lượng, chủ động tạo nguồn, đề bạt, bổ nhiệm, nâng cao chất
lượng đội ngũ CBQL trường THPT trên địa bàn tỉnh.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1 Khách thể nghiên cứu
Đội ngũ Cán bộ quản lý Trường trung học phổ thông.
3.2 Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THPT trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh
trong giai đoạn hiện nay.
4. Giả thuyết khoa học
Đội ngũ CBQL trường THPT của tỉnh Quảng Ninh hiện tại đủ về số lượng nhưng
phát triển chưa đồng bộ, chưa toàn diện. Vì thế, Sở GD&ĐT còn bị động khi cần bổ
nhiệm CBQL cho các trường THPT. Nếu đề xuất được các biện pháp phát triển đội
ngũ CBQL trường THPT của tỉnh Quảng Ninh một cách toàn diện, theo một quy trình
chặt chẽ thì sẽ nâng cao được chất lượng đội ngũ, đảm bảo cho đội ngũ CBQL trường
THPT tỉnh Quảng Ninh đủ về số lượng, mạnh về chất lượng và đồng bộ về cơ cấu.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Xây dựng cơ sở lý luận và xác định cơ sở pháp lý về phát triển đội ngũ CBQL
trường THPT.
5.2. Nghiên cứu thực trạng đội ngũ CBQL và công tác phát triển đội ngũ CBQL
trường THPT ở tỉnh Quảng Ninh.
5.3. Đề xuất các biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THPT tỉnh Quảng Ninh,
đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục THPT trong giai đoạn hiện nay.
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
Việc điều tra, khảo sát thực trạng GD&ĐT và CBQL trường THPT tỉnh Quảng Ninh
được giới hạn trong thời gian từ năm học 2004-2005 đến nay.
Đội ngũ CBQL trường THPT có nhiều chức danh quản lý, cụ thể như: Hiệu trưởng,
phó Hiệu trưởng, tổ trưởng chuyên môn, trưởng các phòng, ban. Trong phạm vi của Luận
văn, chỉ giới hạn CBQL trường THPT gồm Hiệu trưởng và phó Hiệu trưởng.
Để thực hiện Luận văn, tác giả đã trưng cầu ý kiến những đối tượng cụ thể như sau:
- CBQL của 53 trường THPT toàn tỉnh Quảng Ninh gồm 146 người
- Giáo viên của 53 trường THPT gồm 312 người
- Lãnh đạo Sở GD&ĐT, Trưởng các phòng thuộc Sở gồm 14 người
- Lãnh đạo Ban Tổ chức Tỉnh uỷ, phòng chuyên môn văn phòng Uỷ ban nhân
dân (UBND), Sở Nội vụ: 8 người
- Chuyên gia : 5 người
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Phương pháp điều tra
Dùng phương pháp điều tra cắt ngang với sự hỗ trợ của các công cụ thu thập thông tin:
- Bảng câu hỏi trưng cầu ý kiến được cấu trúc sẵn
- Phỏng vấn sâu những người cung cấp thông tin (lựa chọn các cán bộ chủ chốt,
những người trực tiếp tham gia quản lý, theo dõi các vấn đề nghiên cứu)
- Thảo luận nhóm.
7.2. Phương pháp nghiên cứu lý luận
Sử dụng phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh, khái quát hoá trong quá trình:
- Nghiên cứu các văn kiện của Đảng Cộng sản Việt Nam, của Nhà nước và của địa
phương về giáo dục, chính sách phát triển giáo dục, quản lý giáo dục; quản lý đội ngũ nhà
giáo, CBQL giáo dục và một số văn bản khác có liên quan đến vấn đề nghiên cứu.
- Tìm đọc và phân tích tài liệu, sách, báo, báo cáo khoa học, tạp chí về quản lý,
quản lý giáo dục, quản lý đội ngũ, phát triển đội ngũ, đào tạo, bồi dưỡng CBQL.
7.3. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
Phương pháp này giúp nhà nghiên cứu tổng kết những bài học kinh nghiệm trong giáo
dục. Chỉ ra những mặt mạnh, mặt yếu kém, những tồn tại để có phương hướng khắc phục.
Luận văn đã sử dụng phương pháp tổng kết kinh nghiệm để tổng kết kinh nghiệm phát
triển đội ngũ CBQL trường THPT tỉnh Quảng Ninh trong những năm qua.
7.4. Phương pháp chuyên gia
Luận văn sử dụng phương pháp chuyên gia để xin ý kiến đánh giá của chuyên gia
giáo dục, chuyên gia của những ngành có liên quan về các nội dung nghiên cứu.
Đánh giá về công tác phát triển và các giải pháp phát triển đội ngũ CBQL trường
THPT được đề xuất trong Luận văn.
7.5. Phương pháp thống kê toán học
Là phương pháp thường dùng trong toán học, sử dụng các công thức toán học để
thống kê số lượng, chất lượng đội ngũ cán bộ, giáo viên, học sinh và xử lý các số liệu
thống kê được, nhằm đưa ra các kết luận phục vụ cho công tác nghiên cứu.
8. Đóng góp mới của Luận văn.
Luận văn làm sáng tỏ cơ sở lý luận và thực tiễn của công tác phát triển đội ngũ
CBQL, công tác quản lý của Sở GD&ĐT, sự phối hợp trong công tác xây dựng và
phát triển đội ngũ giữa Sở Nội vụ và Sở GD&ĐT trong công tác phát triển đội ngũ
CBQL các trường THPT.
Luận văn đề xuất các biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THPT trong thời kỳ
CNH, HĐH đất nước; giúp cho các cơ quan quản lý giáo dục có kế hoạch và làm tốt hơn
trong công tác phát triển đội ngũ CBQL trường THPT trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.
9. Cấu trúc của Luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, danh mục tài liệu tham khảo và phần
phụ lục, nội dung luận văn được trình bày trong 3 chương:
Chương 1. Cơ sở lý luận về phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý Trường trung học
phổ thông.
Chương 2. Thực trạng đội ngũ và công tác phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý
Trường trung học phổ thông tỉnh Quảng Ninh.
Chương 3. Biện pháp phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý Trường trung học phổ
thông trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh trong giai đoạn hiện nay.

Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ
CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
1.1. Vài nét về lịch sử vấn đề nghiên cứu
Các tư tưởng quản lý sơ khai xuất phát từ các tư tưởng triết học cổ Hy Lạp và cổ
Trung Hoa. Sự đóng góp của các nhà triết học cổ Hy Lạp về quản lý tuy còn ít ỏi
nhưng đáng ghi nhận: Điển hình là tư tưởng của Xô-crát (469-399 Tr.N), Platôn (427-347 Tr.CN), Arixtốt (384-322 Tr.CN). Thời Trung Hoa cổ đại đã công nhận các chức
năng quản lý, đó là các chức năng: Kế hoạch hoá, tổ chức, tác động, kiểm tra. Đặc
biệt, các nhà tư tưởng và chính trị lớn là Khổng Tử (551-478 Tr.CN), Mạnh Tử (372-289 Tr.CN), Thương Ưởng (390-338 Tr.CN) đã nêu lên tư tưởng quản lý “Đức trị, Lễ
trị” lấy chữ Tín làm đầu. Những tư tưởng quản lý trên vẫn có ảnh hưởng khá sâu sắc
đến các nước phương Đông ngày nay.
Giai đoạn cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX là giai đoạn mang tư tưởng quản lý
Chủ nghĩa Tư bản. Do yêu cầu phát triển sản xuất đại công nghiệp, dưới tác động của
cuộc cách mạng kỹ thuật, nhu cầu quản lý không ngừng tăng ở cả phạm vi vi mô và
vĩ mô. Khoa học quản lý từng bước tách ra khỏi triết học và trở thành bộ môn khoa
học độc lập, có sự tham gia đóng góp của nhiều trường phái: Thuyết quản lý khoa học;
Thuyết hành chính; Trường phái tác phong (trường phái quan hệ giữa con người với con
người trong quản lý); Thuyết tổ chức trong quản lý; Thuyết hành vi.
Các nhà kinh điển của Chủ nghĩa Mác- Lênin tuy không để lại những tác phẩm
chuyên nghiên cứu về quản lý, nhưng qua các tác phẩm về kinh tế và chính trị- xã hội
của các ông, chúng ta cũng có thể rút ra những tư tưởng về quản lý. Trong Bộ Tư
bản, Chủ nghĩa Mác đã coi vai trò của nhà quản lý giống như vai trò của nhạc trưởng
trong dàn nhạc. Ông viết: “ Một người độc tấu vĩ cầm tự mình điều khiển lấy mình,
còn một dàn nhạc thì cần phải có nhạc trưởng” [12, tr. 480].
Ở Việt Nam, Khoa học Quản lý tuy còn non trẻ, song nó đã có những thành tựu
đáng kể, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý xã hội trong những điều kiện cụ thể,
tương ứng với tình hình phát triển kinh tế-xã hội của đất nước. Đã có nhiều công trình
nghiên cứu về lý luận và thực tiễn, đề ra được những giải pháp quản lý trong lĩnh vực
quản lý và phát triển giáo dục- đào tạo Việt Nam. Có thể kế đến một số tác giả và
công trình nghiên cứu như: tác giả Nguyễn Ngọc Quang với nghiên cứu “Những khái
niệm cơ bản về lý luận quản lý giáo dục” đã đề cập đến những khái niệm cơ bản của
quản lý, quản lý giáo dục, các đối tượng của khoa học quản lý giáo dục; tác giả Đặng
Bá Lãm, tác giả Phạm Thành Nghị “Chính sách và kế hoạch phát triển trong quản lý giáo
dục” đã phân tích khá sâu sắc về lý thuyết và mô hình chính sách, các phương pháp lập kế
hoạch giáo dục; tác giả Vũ Ngọc Hải, tác giả Trần Khánh Đức: “Hệ thống giáo dục hiện
đại trong những năm đầu thế kỷ XXI”; tác giả Đặng Quốc Bảo “Những vấn đề cơ bản về
quản lý giáo dục” đã trình bày những quan điểm, mục tiêu, giải pháp phát triển giáo dục và
hệ thống giáo dục, làm rõ tư tưởng quản lý.
Trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo, mảng đề tài về quản lý giáo dục nói chung,
phát triển đội ngũ Cán bộ quản lý nói riêng được đặc biệt quan tâm. Đã có một số
luận văn thạc sĩ quản lý giáo dục nghiên cứu, đề xuất các biện pháp nâng cao chất
lượng đội ngũ CBQL tại các trường trung học. Các luận văn này chủ yếu đi sâu vào
nghiên cứu thực trạng về số lượng, cơ cấu và xây dựng đội ngũ CBQL trường THCS
trên một địa bàn cấp huyện hoặc đã đề cập đến đối tượng CBQL trường THPT của cả
tỉnh nhưng mới đi sâu vào một nội dung là quy hoạch đội ngũ. Ở tỉnh Quảng Ninh chưa
có đề tài nghiên cứu khoa học nào đề cập đến vấn đề phát triển đội ngũ CBQL trường
THPT một cách toàn diện. Vì vậy, việc nghiên cứu biện pháp phát triển đội ngũ CBQL
trường THPT tỉnh Quảng Ninh là rất cần thiết.
1.2. Một số khái niệm cơ bản của vấn đề nghiên cứu
1.2.1. Quản lý
Quản lý được Các-Mác coi là chức năng đặc biệt sinh ra từ tính chất xã hội hoá
(XHH) lao động: “Bất kỳ một lao động xã hội hay một công việc nào được tiến hành
trên quy mô tương đối lớn cũng đều có sự quản lý, nó xác định được mối quan hệ hài
hoà giữa các công việc riêng lẻ và thực hiện những chức năng chung nhất, xuất phát
từ sự vận động của toàn bộ cơ cấu sản xuất” [12].
Theo Bách khoa toàn thư mở Wikipedi, quản lý (management) là quá trình điều
khiển và hướng dẫn tất cả các bộ phận của một tổ chức, thông qua việc thành lập và
thay đổi các nguồn tài nguyên (nhân lực, tài chính, vật tư), tri thức và giá trị vô hình.

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Aunapu.F.F (1979), Quản lý là gì? NXB Khoa học xã hội.
2. Ban Bí thư Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Chỉ thị số 40-CT/TW ngày
15/6/2004 về việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và Cán bộ quản lý
giáo dục.
3. Ban Chấp hành Trung ương Đảng (1998), Nghị quyết hội nghị lần thứ 3 khoá VII,
Nxb Chính trị quốc gia.
4. Ban Tổ chức Trung ương Đảng, Hướng dẫn số 17-HD/TCTW ngày 23/4/2003 của
Ban Tổ chức Trung ương về “Công tác quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý thời kỳ
đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước”.
5. Đặng Quốc Bảo (2006), Những vấn đề cơ bản về quản lý giáo dục, tài liệu bài
giảng cao học QLGD, Hà Nội.
6. Đặng Quốc Bảo (2007), Tổng quan về tổ chức và quản lý, tài liệu bài giảng Cao học
quản lý.
7. Lê Đức Bình (2001), Tổ chức và cán bộ, Hà Nội.
8. Bộ Chính trị, Nghị quyết số 42-NQ/TW ngày 30/11/2004 về công tác quy hoạch
cán bộ lãnh đạo, quản lý thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước.
9. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Thông tư số 29/2009/TT- BGDĐT ngày 22/10/2009, Quy định
chuẩn Hiệu trưởng trường THCS, trường THPT và trường phổ thông có nhiều cấp học.
10. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Quyết định số 07/QĐ-BGDĐT ngày 02/4/2007 về việc
ban hành Điều lệ trường THCS, trường THPT và trường phổ thông có nhiều cấp học.
11. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2009), Kỷ yếu Hội nghị sơ kết 3 năm thực hiện Quyết
định 09/2005/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về đổi mới công tác cán bộ và quản
lý cơ sở giáo dục, Hà Nội.
12. CacMarx (1996), Tư bản tập 23, Nxb Sự thật, Hà Nội.
13. Đỗ Văn Chấn (2000), Dự báo giáo dục, Tập bài giảng cho học viên cao học
chuyên ngành quản lý giáo dục, Đại học Sư phạm Hà Nội.
14. Nguyễn Quốc Chí (2003) , Đề cương bài giảng “ Những cơ sở lý luận quản lý giáo dục” .
15. Chính phủ, Nghị quyết số 05/2005/NQ-CP ngày 18/4/2005 về đẩy mạnh xã hội
hoá các hoạt động giáo dục, y tế, văn hoá và thể dục thể thao.
16. Chính phủ, Nghị định số 43/2006/NĐ-CP ngày 25/4/2006, quy định quyền tự chủ,
tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính đối
với đơn vị sự nghiệp công lập.
17. Chính phủ, Nghị định số 61/2006/NĐ-CP ngày 20/6/2006, chính sách đối với nhà
giáo, Cán bộ quản lý giáo dục công tác ở trường chuyên biệt, ở vùng có điều kiện
kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
18. Chính phủ Nghị định số 06/2010/NĐ-CP ngày 25/01/2010 quy định những người
là công chức.
19. Chính phủ, Nghị định số 18/2010/NĐ-CP ngày 05/3/2010 về đào tạo, bồi dưỡng
công chức.
20. Nguyễn Bá Dương (1999), Tâm lý học quản lý dành cho người lãnh đạo, Học
viện Hành chính Quốc gia, Nxb Chính trị Quốc gia.
21. Đảng Cộng sản Việt Nam (2006) , Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb
Chính trị quốc gia, Hà Nội.
22. Nguyễn Minh Đường, Bồi dưỡng và đào tạo nhân lực trong điều kiện mới,
Chương trình khoa học cấp nhà nước KX 07-14
23. Học viện Hành chính quốc gia (2000), Giáo trình quản lý hành chính nhà nước,
Nxb Giáo dục.
24. Nguyễn Văn Hộ (2007), Xu hướng phát triển giáo dục, Tài liệu dùng cho học
viên cao học Quản lý giáo dục, Thái Nguyên.
25. Kônđacôp.M.I (1984) , Cơ sở lý luận khoa học quản lý giáo dục, Viện khoa học giáo dục .
26. Trần Kiểm (2008), Những vấn đề cơ bản của khoa học quản lý giáo dục, Nxb Đại
học Sư phạm Hà Nội.
27. Đặng Bá Lãm (2005), Quản lý nhà nước về giáo dục, lý luận và thực tiễn, Nxb
Chính trị Quốc gia.
28. Nguyễn Thị Mỹ Lộc (2006), Tập bài giảng Quản lý nguồn nhân lực, Bài giảng
dùng cho lớp Cao học Quản lý giáo dục.
29. Hồ Chí Minh (1990), Về vấn đề giáo dục, Nxb Giáo dục, Hà Nội.
30. Hồ Chí Minh (2000), toàn tập, tập 5 Nxb chính trị Quốc gia, Hà Nội.
31. Hoàng Phê (1992), Từ điển tiếng Việt, Trung tâm Từ điển ngôn ngữ Hà Nội- Viện
Ngôn ngữ- Viện Khoa học- xã hội Việt Nam.
32. Nguyễn Ngọc Quang (2006), Dân chủ hoá quản lý trường phổ thông, Nội san
trường Cán bộ quản lý giáo dục Trung ương I.
33. Phạm Hồng Quang (2006), Môi trường Giáo dục, Nxb Giáo dục.
34. Bùi Văn Quân (2006), Giáo trình quản lý giáo dục, Nxb Giáo dục. Hà Nội.
35. Bùi Văn Quân (2008), Kế hoạch trong quản lý giáo dục, Đề cương bài giảng
chương trình Thạc sĩ QLGD, Trường ĐHSP Hà Nội.
36. Quốc hội nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (2005), Luật Giáo dục.
37. Sở Giáo dục và Đào tạo Quảng Ninh, Báo cáo tổng kết năm học 2005-2006;
2007-2008; 2008-2009.
38. Trần Quốc Thành (2007), Đề cương bài giảng Khoa học Quản lý dành cho học
viên cao học chuyên ngành Quản lý giáo dục, Hà Nội.
39. Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số 201/QĐ-TTg ngày 28/12/2001 ngày
28/12/2001 phê duyệt “Chiến lược phát triển giáo dục giai đoạn 2001-2010”.
40. Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số 269/2006/QĐ-TTg ngày 24/11/2006 về việc
phê duyệt “Điều chỉnh, bổ sung quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh
Quảng Ninh đến năm 2010 và định hướng đến năm 2015”.
41. Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số 09/2005/QĐ-TTg về việc phê duyệt Đề án
“Xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục giai
đoạn 2005-2010”.
42. Nguyễn Thị Tính (2007), Quản lý chuyên môn trong các nhà trường- Tài liệu
giảng dạy chuyên ngành quản lý giáo dục
43. Tỉnh uỷ Quảng Ninh (2005), Nghị quyết Đại hội Đảng bộ lần thứ XII.
44. Từ điển Tiếng Việt (1994), Nxb Giáo dục Hà Nội.
45. UBND tỉnh Quảng Ninh, Điều chỉnh quy hoạch phát triển giáo dục và đào tạo
đến năm 2010, định hướng đến năm 2020.
46. UBND tỉnh Quảng Ninh, Đề án xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo
và CBQL giáo dục giai đoạn 2006-2010.
47. Phạm Viết Vượng (2000), Giáo dục học, Nxb Đại học quốc gia Hà Nội.
48. Website tham khảo:
- http://www.srem.com.vn.
- http://www.moet.gov.vn.