Tài liệu Bảo hiểm

Bảo hiểm


I.Khái quát chung về bảo hiểm (Insurance)


uốn tìm hiểu, nghiên cứu về bảo hiểm, điều đầu tiên cần phải nắm rõ là đối tượng
Mđang nghiên cứu là gì? Vì vậy, cần phải xây dựng được một khái niệm về bảo hiểm
dưới giác độ nghiên cứu của tài chính


1.Định nghĩa bảo hiểm


Bảo hiểm là một hệ thống các quan hệ phân phối theo nguyên tắc hoàn trả có điều
kiện giữa những chủ thể kinh tế góp vốn lập quỹ dự phòng tập trung nhằm mục đích
khắc phục hậu quả của rủi ro,ổn định kinh doanh và đời sống.


Muốn biết được tại sao bảo hiểm là một quan hệ tài chính thì cần xem xét liệu bảo hiểm có
những đặc trưng của một quan hệ tài chính hay không, bởi vì như chương I đã đề cập tới,
một quan hệ kinh tế muốn là quan hệ tài chính thì phải thỏa mãn đầy đủ những đặc trưng
của quan hệ tài chính, đó là:


Phải là một quan hệ phân phối: Bảo hiểm chính là một hệ thống quan hệ phân phối
dựa trên tính chất hoàn trả có điều kiện của những quan hệ phân phối này. Việc vốn
đóng góp vào quỹ dự phòng tập trung có được hoàn trả hay không phụ thuộc vào
điều kiện người tham gia bảo hiểm có gặp rủi ro hay không. Chỉ khi nào người tham
gia bảo hiểm gặp rủi ro thì lúc đó người tham gia bảo hiểm mới được bồi hoàn. Như
vậy quan hệ phân phối trong bảo hiểm được thực hiện từ sốđông người tham gia
bảo hiểm không gặp rủi ro sang số ít người không may gặp phải rủi ro.60


Chủ yếu được thực hiện dưới dạng giá trị: Chỉ cần lấy một ví dụ thực tếđơn giản
cũng có thể thấy ngay là bảo hiểm chủ yếu được thực hiện dưới dạng giá trị, bởi vì
dù cho có mua bảo hiểm cho một hiện vật, như một bức tranh nổi tiếng của Picasso
chẳng hạn thì cũng phải nộp tiền để bảo hiểm cho bức tranh. Nếu không may bức
tranh gặp rủi ro và bị cháy thì không thểđòi lại bức tranh đã cháy từ công ty bảo
hiểm mà cái có thể nhận lại từ công ty bảo hiểm chỉ là tiền bồi thường cho bức tranh
đã bị cháy. Tuy nhiên trong một số trường hợp bảo hiểm cho thiết bị máy móc thì có
thể thay thế một thiết bịđã hỏng bằng một thiết bị khác tương đương. Tuy nhiên đây
là trường hợp rất ít khi xảy ra.61


Phải có một quỹ tiền tệđược thành lập và sử dụng: Trong bảo hiểm có sự thành lập
và sử dụng của một quỹ tiền tệ, và đó là quỹ bảo hiểm. Dưới dạng thô sơ ban đầu
quỹ bảo hiểm chỉđược thành lập để cộng đồng cùng nhau phòng tránh rủi ro như dự
trữ thóc gạo phòng tránh mất mùa. Tuy nhiên đến nay, với sự phát triển mạnh mẽ
của bảo hiểm cả về số lượng và quy mô, quỹ bảo hiểm được quản lý bởi các công ty
chuyên kinh doanh bảo hiểm, đó là các công ty bảo hiểm. Đểđảm bảo duy trì và
phát triển quỹ bảo hiểm, họ thực hiện việc cung cấp dịch vụ bảo hiểm và thu lãi từ
việc kinh doanh đó. Hiện nay ở Việt nam có một số công ty bảo hiểm chủ yếu đang
hoạt động như: Bảo việt, Bảo minh CMG, Prudential, Manulife, AIA, PVIC .


2.Đặc điểm của bảo hiểm


Khi xem xét đặc điểm của bảo hiểm là gì, có thểđưa ra ngay một nhận xét rằng bảo hiểm có
những đặc trưng chung mà các quan hệ tài chính đều có, tuy nhiên đối với bảo hiểm những


60 Xem thêm mục những khái niệm cơ bản trong bảo hiểm- Rủi ro.
61 Xem thêm mục những khái niệm cơ bản trong bảo hiểm- Các chếđộ bồi thường trong bảo hiểm.