Tài liệu Bảo hiểm xã hội

BẢO HIỂM XÃ HỘI


I. NHỮNG NHẬN THỨC CHUNG VỀ BẢO HIỂM XÃ HỘI


1. Sự cần thiết của hệ thống Bảo hiểm xã hội


Sự ra đời của hệ thống Bảo hiểm xã hội (BHXH) là một trong những sáng


tạo sáng chói của loài người trong lịch sử phát triển xã hội. Ý tưởng về BHXH


được xem là một ý tưởng về chủ nghĩa xã hội, nhưng nó lại tiết kiệm tư bản.


Bảo hiểm xã hội hình thành từ nhận thức rằng nền kinh tế thị trường


cạnh tranh không phân phát thành quả của nó một cách công bằng cho tất cả mọi


người, và hệ thống quản lý kinh tế thị trường đôi khi bị suy nhược. Bên cạnh đó,


nền kinh tế thị trường luôn có sự cạnh tranh về lợi ích và chi phí, nhưng cả hai


yếu tố này (lợi ích và chi phí) thì không được chia sẻ đồng đều.


Vì vậy, BHXH là một sự thu nhận tư bản khôn ngoan trên phần đóng gióp


của những nhà ủng hộ nền kinh tế cạnh tranh. Đồng thời nó nói lên thực tế rằng


công dân có thể gặp phải những rủi ro do nền kinh tế này mang lại như tình


trạng thất nghiệp, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, mất việc do tuổi già, do


đó công dân cần được bảo đảm một mức độ an toàn nhất định để chống lại các


rủi ro trên.


Năm 1910, Henry Rogers Seager, một nhà kinh tế học thuộc Viện Đại học


Columbia đã viết: chúng ta cần phải đi đến một sự nhất trí rằng ý tưởng về


BHXH là ý tưởng đạo đức và đáng được khen ngợi cho cơ chế mà mỗi người


trong chúng ta tự chăm sóc cho quyền lợi của chính mình. Sẽ sai lầm nếu có ai


đó nghĩ rằng sự tư lợi trong ý nghĩa này đồng nghĩa v i sớự ích kỷ.


Adam Smith khẳng định rằng đối v i mớột người bình thường ở trong điều


kiện bình thường khi đã đóng góp phần l n nhớững lợi ích mà anh ta theo đuổi


cho xã hội, thì anh ta phải được xã hội nói chung, từng xí nghiệp cụ thể nói riêng


chăm lo cho anh ta, và sự chăm lo này chính là biểu hiện của hành động hợp tác


và giúp đỡ của tập thể dành cho cá nhân.