Báo Cáo Báo cáo tốt nghiệp - Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty TNHH Hồng Hưng Hà

Lao động có vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Bởi vậy việc quản lý và sử dụng lao động phù hợp sẽ là biện pháp khuyến khích phát huy sáng kiến của người lao động nhằm nâng cao năng suất lao động. Để đạt được mục đích trên, việc hạch toán tiền công, tiền lương chính xác và kịp thời sẽ đem lại lợi ích cho người lao động, đảm bảo cho họ một mức sống ổn định, tạo điều kiện cho họ cống hiến khả năng và sức lao động, điều đó cũng đồng nghĩa với việc đem lại lợi nhuận cao hơn cho doanh nghiệp.

Hay nói cách khác, tiền lương có vai trò là đòn bẩy kinh tế lao động tác dụng trực tiếp đến người lao động. Vì vậy, mỗi doanh nghiệp cần lựa chọn hình thức và phương pháp kế toán tiền lương để trả lương một cách hợp lý, trên cơ sở đó mà thoả mãn lợi ích cuả người lao động, để có động lực thúc đẩy lao động nhằm nâng cao năng suất lao động, góp phần làm giảm chi phí sản xuất kinh doanh, hạ giá thành và tăng doanh lợi cho doanh nghiệp.

Luôn luôn đi liền với tiền lương là các khoản trích theo lương bao gồm : BHXH, BHYT, KPCĐ. Đây là các quỹ xã hội thể hiện sự quan tâm của toàn xã hội dành cho mọi người lao động. Các quỹ này được hình thành trên cơ sở từ nguồn đóng góp của người sử dụng lao động và người lao động. Và nó chiếm một tỷ trọng tương đối lớn trong tổng số chi phí sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Việc tăng cường công tác, quản lý lao động, kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương một cách khoa học sẽ tiết kiệm được chi phí nhân công, đẩy mạnh hoạt động sản xuất và hạ giá thành sản phẩm.

Qua thời gian thực tập tại Công ty TNHH Hồng Hưng Hà, với kiến thức thu nhận được tại trường, cùng với sự hướng dẫn hết lòng của cô giáo Nguyễn Quỳnh Như và các anh chị Phòng tài vụ Công ty, em nhận thấy công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương có tầm quan trọng lớn lao đối với mỗi doanh nghiệp. Bởi vậy em đã lựa chọn và viết báo cáo thực tập với đề tài "Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty TNHH Hồng Hưng Hà-Số 46A-Phố Hàng Khoai-Hoàn Kiếm-Hà Nội".

Nội dung của báo cáo này ngoài lời nói đầu được chia thành 3 chương :

Chương I : “Các vấn đề chung về kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương”.

Chương II : “Thực tế công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty TNHH Hồng Hưng Hà”.

Chương III : “Nhận xét và kiến nghị về công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương ở Công ty TNHH Hồng Hưng Hà”.



Chương I

Những vấn đề về kế toán tiền lương

và các khoản trích theo lương



I - Vai trò của lao động và chi phí lao động quản lý quỹ tiền lương và các khoản trích theo lương trong sản xuất kinh doanh

1. Vấn đề lao động trong doanh nghiệp sản xuất kinh doanh :

Lao động là sự hao phí có mục đích thể lực và trí lực của con người nhằm tác động vào các vật tự nhiên để tạo thành vật phẩm đáp ứng nhu cầu của con người hoặc thực hiện các hoạt động kinh doanh.

Trong quá trình sản xuất kinh doanh không thể thiếu một trong ba yếu tố : Đối tượng lao động, tư liệu lao động và sức lao động. Trong đó sức lao động - lao động được coi là yếu tố chủ yếu và cơ bản nhất quyết định sự hoàn thành hay không hoàn thành quá trình lao động sản xuất kinh doanh.

Do vậy nên lao động - sức lao động có vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất kinh doanh.

Vấn đề đặt ra là quản lý lao động về mặt sử dụng lao động phải thật hợp lý, hay nói cách khác quản lý số người lao động và thời gian lao động của họ một cách có hiệu quả nhất. Bởi vậy cần phải phân loại lao động.

ở mỗi doanh nghiệp, lực lượng lao động rất đa dạng nên việc phân loại lao động không giống nhau, tuỳ thuộc vào yêu cầu quản lý lao động trong điều kiện cụ thể của từng doanh nghiệp.

Có nhiều cách phân loại lao động như : phân loại theo thời gian lao động, phân loại theo quan hệ với quá trình sản xuất, và phân loại theo chức năng của lao động trong quá trình sản xuất kinh doanh. Nhưng chủ yếu là người ta phân loại lao động theo thời gian. Theo cách này, toàn bộ lao động trong doanh nghiệp được chia thành hai loại sau :

- Lao động thường xuyên trong danh sách: Chịu sự quản lý trực tiếp của doanh nghiệp và được chi trả lương, gồm: Công nhân viên sản xuất kinh doanh cơ bản và công nhân viên thuộc các hoạt động khác.

- Lao động tạm thời mang tính thời vụ : Là lực lượng lao động làm việc tại các doanh nghiệp do các ngành khác chi trả lương như cán bộ chuyên trách đoàn thể, học sinh, sinh viên thực tập .

Các phân loại lao động có tác dụng giúp cho việc tập hợp chi phí lao động được kịp thời và chính xác, phân định được chi phí và chi phí thời kỳ trong hoạt động sản xuất kinh doanh, góp phần trong việc thúc đẩy tăng năng suất lao động.

2. Quản lý tiền lương và các khoản trích theo lương :

2.1. Khái niệm tiền lương :

Tiền lương chính là phần thù lao lao động được biểu hiện bằng tiền mà doanh nghiệp trả cho người lao động căn cứ vào thời gian, khối lượng và chất lượng công việc của họ.

Về bản chất, tiền lương chính là biểu hiện bằng tiền của giá cả sức lao động. Mặt khác, tiền lương còn là đòn bẩy kinh tế để khuyến khích tinh thần hăng say lao động.

2.2. Nguyên tắc tính trả lương và các hình thức trả lương:

2.2.1. Nguyên tắc tính trả lương

Trong điều 55 - Bộ luật lao động thì tiền lương của người lao động do 2 bên : Doanh nghiệp và người lao động thoả thuận trong hợp đồng lao động và dựa trên cơ sở năng suất lao động, chất lượng, hiệu quả công việc. Hoặc là dựa vào thời gian lao động, hoặc lương khoán sản phẩm.

Việc thực hiện chế độ tiền lương phải đảm bảo các nguyên tắc được chi trả trong Nghị định 26/CP ngày 25/5/1993 của Chính phủ : Người lao động hưởng lương theo công việc, chức vụ của họ thông qua hợp đồng lao động và thoả ước lao động tập thể. Đối với công nhân trực tiếp sản xuất kinh doanh, được hưởng lương theo tiêu chuẩn cấp bậc kỹ thuật, đối với viên chức Nhà nước thì được hưởng lương theo tiêu chuẩn nghiệp vụ chuyên môn.

Ngoài ra, người lao động được hưởng lương làm thêm ca, giờ dựa trên cơ sở điều 61 - Bộ luật lao động, nhưng phải phù hợp với chỉ tiêu mỗi doanh nghiệp.

2.2.2. Các hình thức trả lương

Để xác định tiền lương phải trả cho người lao động dựa trên sức lao động đã hao phí, theo nghị định 19/CPR ngày 31 tháng 12 năm 1994 của chính phủ có các hình thức trả lương như sau:

- Trả lương theo thơi gian: Chủ yếu áp dụng với những người làm công tác quản lý. Đây là hình thức trả lương cho người lao động căn cứ vào thời gian làm việc thực tế. ở hình thức này có hai cách trả lương là: Trả lương theo thời gian giản đơn và trả lương theo thời gian có thưởng tuỳ thuộc vào đặc điểm, quy mô sản xuất kinh doanh hoặc là quy định của từng doanh nghiệp.

- Trả lương theo sản phẩm: Là hình thức trả lương cho người lao động căn cứ vào số lượng, chất lượng sản phẩm họ làm ra. Việc trả lương theo sản phẩm có thể tiến hành theo nhiều hình thức khác nhau như trả lương theo sản phẩm trực tiếp, trả lương theo sản phẩm gián tiếp.

- Trả tiền lương khoán: Là hình thức trả lương cho người lao động theo khối lượng và chất lượng công việc mà họ hoàn thành trong một thời gian nhất định.

2.3. Khái niệm, nội dung và phân loại quỹ lương :

Quỹ lương của doanh nghiệp là toàn bộ tiền lương và các khoản trích theo lương mà doanh nghiệp trả cho tất cả lao động thuộc doanh nghiệp quản lý.

Các khoản lương được chi trả như sau :

- Tiền lương tính theo thời gian, sản phẩm và tiền lương khoán.

- Tiền lương trả cho người lao động tạo ra sản phẩm hỏng trong phạm vi chế độ quy định.

- Tiền lương trả cho người lao động trong thời gian ngừng việc sản xuất do nguyên nhân khách quan, trong thời gian lao động và được điều đi công tác, đi làm nghĩa vụ, thời gian nghỉ phép, đi học.

- Các khoản phụ cấp làm thêm giờ, làm đêm

- Các khoản lương có tính chất thường xuyên

Ngoài ra quỹ lương còn được tính cả khoản tiền chi trợ cấp BHXH cho công nhân viên trong thời gian ốm đau, thai sản, tai nạn lao động .

Quỹ lương trên phương diện hạch toán tiền lương cho công nhân viên trong doanh nghiệp sản xuất được chia thành 2 loại sau :

- Tiền lương chính : Gắn liền với quá trình sản xuất sản phẩm và được hạch toán trực tiếp vào chi phí sản xuất từng loại sản phẩm.

- Tiền lương phụ : Không gắn liền với quá trình sản xuất từng loại sản phẩm nên được hạch toán gián tiếp vào chi phí sản xuất sản phẩm.

II - Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương

1. Nhiệm vụ của kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương :

Để phục vụ điều hành và quản lý lao động tiền lương trong doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, kế toán phải thực hiện những nhiệm vụ sau :

- Tổ chức hạch toán đúng thời gian, số lượng, chất lượng kết quả lao động của người lao động. Tính đúng, thanh toán kịp thời tiền lương và các khoản trích theo lương cho người lao động.

- Tính toán, phân bổ chính xác về tiền lương, tiền công các khoản trích BHXH, BHYT, KPCĐ cho các đối tượng liên quan.

- Định kỳ phân tích tình hình sử dụng lao động, tình hình quản lý chi tiêu quỹ lương và cung cấp thông tin kinh tế cần thiết có liên quan.

2. Nội dung các khoản trích theo lương trong các doanh nghiệp

- Bảo hiểm xã hội : Được hình thành bằng cách trích theo tỷ lệ quy định trên tổng số quỹ tiền lương cấp bậc và các khoản phí cấp (chức vụ, khu vực, thâm niên .) của công nhân viên chức thực tế phát sinh trong tháng.

- Bảo hiểm y tế : Sử dụng để thanh toán các khoản tiền khám chữa bệnh, viện phí, thuốc thang . cho người lao động trong thời gian ốm đau, sinh đẻ. Quỹ được hình thành bằng cách trích theo tỷ lệ quy định trên tổng số tiền lương của công nhân viên chức thực tế phát sinh trong tháng.

- Kinh phí công đoàn : Là quỹ tài trợ cho hoạt động công đoàn ở các cấp theo chế độ hiện hành.