Báo Cáo Báo cáo khoa học: ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác phục vụ sinh viên tra tìm tài liệu tại

Báo cáo khoa học: ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG CÔNG TÁC PHỤC VỤ SINH VIÊN TRA TÌM TÀI LIỆU TẠI TRUNG TÂM THÔNG TIN THƯ VIỆN ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI




A. PHẦN MỞ ĐẦU

Giáo dục và đào tạo Đại học là quá trình chuyển giao tri thức và nghiên cứu khoa học ở mức độ tương đối cao. Vì vậy, mà nhiệm vụ trọng tâm của bất kỳ trường Đại học nào cũng được xác định là đào tạo đội ngũ tri thức có trình độ đẻ phục vụ cho công cuộc phát triển kinh tế xã hội của đất nước.

Đại học Quốc gia Hà Nội là một trong những trường trọng điểm trong hệ thống Đại học ở Việt Nam. Đào tạo đa nghành đa lĩnh vực nhằm đào tạo cho đất nước đội ngũ những nhà khoa học, cán bộ,, những nhà quản lý, doanh nghiệp có trình độ cao. Để thực hiện tốt nhiệm vụ này Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội đã xác dịnh khả năng cung cấp nguồn tin để thúc đẩy việc tự học, tự nghiên cứu cho sinh viên là một trong những yếu tố quan trọng quyết định chất lượng giáo dục. Bởi vậy ngay từ những ngày đầu mới thành lập, Ban Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội đã quan tâm xây dựng và phát triển Trung tâm Thông tin Thư viện theo mô hình một Trung tâm thông tin thư viện hiện đại nhằm năng cao chất lượng giáo dục của nhà trường . Đặc biệt là đối với công tác phục vụ quá trình học tập và nghiên cứu của sinh viên. Theo quyết định số 66/TCCB ngày 14/2/1997 trên cơ sở hợp nhất các thư viện thành viên của các trường đại học thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội , Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội đã ký quyết định thành lập Trung tâm Thông tin Thư viện với nhiệm vụ tổ chức phục vụ tài liệu kịp thời , cập nhật và đầy đủ cho công tác đào taọ giáo dục của trường.

Trong chu trình hoạt động của Trung tâm Thông tin Thư viện Đại học Quốc gia Hà Nội bao gồm rất nhiều công đoạn khác nhau, nhằm đảm bảo tốt nhất công tác phục vụ bạn đọc mà đối tượng chủ yếu ở đây là sinh viên. Trong đó công tác phục vụ tra cứu tài liệu của sinh viên giữ một vai trò đặc biệt quan trọng . Để thực hiện tốt công tác này cũng như các Trung tâm Thông tin Thư viện khác,Trung tâm Thông tin Thư viện Đại học Quốc gia Hà Nội đã sử dụng các biện pháp, phương tiện truyền thống như các loại sổ và phích biên mục vốn tài liệu hiện có trong kho tài liệu cuả trung tâm Trung tâm để sinh viên tra tìm trong quá trình học tập và nghiên cứu. Tuy nhiên việc tra tìm bằng các loại sổ và phích thủ công như vậy trong thời đại bùng nổ thông tin như hiện nay đã không còn phù hợp và khiến cho sinh viên đặc biệt là những sinh viên năm thứ nhất lần đầu tiên tiếp cận với khối lượng tài liệu đồ sộ gặp rất nhiều khó khăn trong việc tra tìm và sử dụng tài liệu hiện có của Trung tâm. Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin trong công tác thông tin thư viện, việc ứng dụng đó bước đầu đã đạt được những hiệu quả thiết thực trong đó quan trọng nhất là đã giúp cho sinh viên tra tìm và sử dụng tài liệu có hiệu quả. Nhưng xã hội ngày càng phát triển, nguồn thông tin, tri thức ngày càng nhiều do vậy khối lượng tài liệu, sách báo, tạp trí, báo cáo khoa học, luận án, luận văn , ngày càng lớn về số lượng và đa dạng về nội dung, cho nên nhu cầu tra cứu và sử dụng tài liệu, đặc biệt là đối với sinh viên thì ngày càng cần cụ thể và chính xác hơn. Vì vậy nghiên cứu một cách hệ thống về hiệu quả của việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác phục vụ nhu cầu tra cứu và sử dụng tài liệu của sinh viên của Trung tâm Thông tin Thư viện Đại học Quốc gia Hà Nội là một nội dung khoa học có ý nghĩa hết sức thiết thực trong công tác phục vụ bạn đọc và sẽ góp phần không nhỏ vào việc nâng cao hơn nữa hiệu quả hoạt động phục vụ sinh viên của Trung tâm. Chính vì những điều đó mà chúng tôi đã lựa chọn đề tài để làm báo cáo khoa học của mình là “ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG CÔNG TÁC PHỤC VỤ SINH VIÊN TRA TÌM TÀI LIỆU TẠI TRUNG TÂM THÔNG TIN THƯ VIỆN ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI”.

Chúng tôi nghiên cứu đề tài này nhằm mục đích chỉ ra những hiệu quả của việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác thư viện, đặc biệt là trong công tác phục vụ sinh viên tra tìm và sử dụng tài liệu của Trung tâm Thông tin Thư viện Đại học Quốc gia Hà Nội . Từ đó đưa ra những khuyến nghị của bản thân nhằm góp phần nâng cao hơn nữa hiệu quả của việc ứng dụng công nghệ thông tin. Vấn đề ứng dụng công nghệ thông tin không còn là một đề tài mới mẻ, nó đã có rất nhiều công trình nghiên cứu của các nhà khoa học, các báo cáo khoa học của sinh viên, các khoá luận tốt nghiệp cũng như các luận án tiến sĩ. Nhưng nghiên cứu hiệu quả việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác phục vụ sinh viên tra tìm tài và sử dụng tài liệu là một vấn đề mang tính thực tế, một mặt nó góp phần chỉ ra hiệu quả của việc ứng dụng công nghệ thông tin, mặt khác nó chỉ ra những hạn chế của việc ứng dụng này để từ đó có những biện pháp, phương pháp ứng dụng có hiệu qủa hơn.

Trong quá trình nghiên cứu đề tài này chúng tôi đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu cụ thể như; phương pháp duy vật biện chứng, phương pháp lịch sử và logic, nghiên cứu và khảo sát thực tế việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác thư viện của Trung tâm Thông tin Thư việnĐại học Quốc gia Hà Nội ; nghiên cứu và phân tích các tài liệu có liên quan đến nội dung đề tài; phương pháp phỏng vấn, thu thập ý kiến của sinh viên về hiệu qủa của việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác thư viện đặc biệt là trong công tác trực tiếp phục vụ sinh viên tra tìm và sử dụng tài liệu.

Để hoàn thành đề tài nghiên cứu của mình chúng tôi đã sử dụng nguồn tài liệu tham khảo sau:

- Những bài viết, liên quan đến việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác thông tin thư viện;

- Khoá luận tốt nghiệp cử nhân, luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ liên quan đến việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác thư viện:

- Sách về tin học hoá.

- Trang Web cuả Trung tâm Thông tin Thư viện Đại học Quốc gia Hà Nội .

- Cùng một số tài liệu có liên quan khác.

Đề tài về ứng dụng công nghệ thông tin là một đề tài tương đối khó. Đối với những sinh viên năm thứ hai khi chưa có trình độ chuyên môn, kinh nghiệm nghiên cứu khoa học còn ít thì đây là một khó khăn lớn.Nhưng được sự ủng hộ, động viên và hướng dẫn nhiệt tình của PGS. Nguyễn Văn Hàm, và các cán bộ của Trung tâm chúng tôi đã hoàn thành được đề tài nghiên cứu của mình với những nội dung chính sau đây.

Ngoài phần mở đầu và kết luận, báo cáo bao gồm 3 phần sau:

1. Trung tâm Thông tin Thư viện Đại học Quốc gia Hà Nội với vai trò phục vụ sinh viên tra tìm tài liệu.

2. Ứng dụng công nghệ thông tin, hiệu quả đạt được trong công tác phục vụ sinh viên tra tìm tài liệu.

3. Một số kiến nghị.