Báo Cáo Báo cáo đánh giá tác động môi trường dự án đầu tư xây dựng bệnh viện đa khoa tỉnh quảng ngãi

MỞ ĐẦU

Quảng Ngãi là một tỉnh thuộc khu vực duyên hải Nam Trung Bộ và nằm trong Vùng Kinh tế Trọng điểm miền Trung, có diện tích 5.131,51 km2, dân số năm 2001 là 1.217.521 người. Thị xã Quảng Ngãi là trung tâm kinh tế, chính trị của tỉnh có diện tích 37,13 km2, dân số năm 2002 118.380 người.
Việc đầu xây dựng Khu công nghiệp Dung Quất là một bước đột phá trong kế hoạch vực dậy vùng đất Quảng Ngãi đầy tiềm năng này. Theo đó Khu kinh tế Dung Quất sẽ hình thành và là nơi tập trung các khu, cụm công nghiệp; các đô thị và các khu du lịch, thương mại dịch vụ Do vậy nhu cầu đầu tư cơ sở hạ tầng, các tiện ích xã hội, trong đó hệ thống y tế khám chữa bệnh cho dân cư cần phải được quan tâm một cách toàn diện.
Trong kế hoạch 5 năm của Tỉnh (2001 – 2005), tỉnh sẽ đầu tư xây dựng mới một bệnh viên đa khoa với quy mô 600 giường đáp ứng cầu khám chữa bệnh cho nhân dân. Bệnh viên đa khoa hiện có không đáp ứng được nhu cầu khám chữa bệnh hiện tại cũng như tốc độ phát triển trong tương lai sẽ được chuyển thành Bệnh viện Y học dân tộc và Bệnh viện Phục hồi chức năng.
Thực hiện nghiêm chỉnh Luật Bảo vệ Môi trường và để có các căn cứ khoa học nhằm quản lý, bảo vệ môi trường sau này, Chủ đầu tư đã phối hợp với Trung tâm Công nghệ Môi trường (Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam) lập Báo cáo đánh giá tác động môi trường cho Dự án “ Đầu tư xây dựng bệnh viện đa khoa tỉnh Quảng Ngãi”.
Báo cáo ĐTM này được thực hiện với các mục tiêu chính sau:
- Phân tích một cách có căn cứ khoa học những tác động có lợi, có hại mà Dự án gây ra cho môi trường xung quanh.
- Xây dựng và đề xuất các biện pháp thích hợp nhằm hạn chế các tác động môi trường gây ra do xây dựng và hoạt động Dự án.

1. NỘI DUNG CHÍNH CỦA BÁO CÁO

Báo cáo này bao gồm các nội dung chính sau đây:

- Phân tích những hoạt động của Dự án có khả năng gây tác động đến môi trường tự nhiên và kinh tế xã hội.
- Phân tích, đánh giá điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội và hiện trạng môi trường khu vực xây dựng Dự án nhằm có cơ sở so sánh, đánh giá những tác động gây ra do hoạt động của dự án.
- Phân tích, đánh giá nguồn gốc ô nhiễm, những tác động do hoạt động của Dự án đến môi trường tự nhiên và kinh tế xã hội.
- Nghiên cứu và đề xuất các biện pháp thích hợp nhằm khống chế, hạn chế các tác động có hại do hoạt động của dự án đến môi trường tự nhiên và kinh tế xã hội.
- Xây dựng chương trình và kế hoạch quan trắc giám sát môi trường hàng năm cho Dự án.
- Kết luận - kiến nghị.
- Phần tài liệu tham khảo và phụ lục

2. CÁC TÀI LIỆU LÀM CĂN CỨ

Cơ sở pháp lý để đánh giá tác động môi trường:

-Hiến pháp nước CHXHCN Việt Nam qui định: "Các cơ quan nhà nước, xí nghiệp, hợp tác xã, đơn vị vũ trang nhân dân đều có nghĩa vụ thực hiện chính sách bảo vệ, cải tạo và tái sinh các tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ và cải tạo môi trường sống".
- Luật bảo vệ môi trường được Quốc hội nước Cộng hòa XHCN Việt Nam thông qua ngày 27/12/1993 và chủ tịch nước ký Lệnh công bố ngày 10/01/1994.
- Nghị định 175/CP ngày 18/10/1994 cuả Chính phủ hướng dẫn thi hành Luật Bảo vệ Mmôi trường.
- Nghị định số 26/CP ngày 26/4/1996 cuả Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về Bbảo vệ Mmôi trường.
- Thông tư số 490/1998/TT-BKHCNMT ngày 29/04/1998 của Bộ Khoa học Công nghệ và Môi trường về Hhướng dẫn lập và thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường đối với các dự án đầu tư.
- Quyết định số 155/1999/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Quy chế Qquản lý Cchất thải Nnguy hại.
- Văn bản số 327/UB ngày 06/04/2001 của Uỷ Ban Nhân Dân tỉnh Quảng Ngãi về việc thành lập dự án đầu tư xây dựng mới bệnh viện đa khoa tỉnh Quảng Ngãi.
- Thông báo số 91/TB-VPCP ngày 17/08/2001 của Văn phòng Chính phủ v/v: thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Phạm Gia Khiêm tại buổi làm việc với tỉnh Quảng Ngãi.

Các tài liệu tham khảo và nghiên cứu:

- Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án xây dựng bệnh viện đa khoa tỉnh Quảng Ngãi.
- Các báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được thực hiện ở Việt Nam trong những năm vừa qua, nhất là các báo cáo ĐTM đối với các dự án ở Quảng Ngãi được các cơ quan chuyên môn thực hiện.
- Các tài liệu về điều kiện tự nhiên, tình hình kinh tế xã hội của địa phương, cụ thể là ở tỉnh Quảng Ngãi.
- Các số liệu đo đạc thực tế về hiện trạng môi trường (nước, không khí) khu vực Dự án.
- Tham khảo số liệu của các bệnh viện đang hoạt động tương tự để có thể so sánh và dự báo các tác động môi trường của dự án này.
- Các tài liệu, báo cáo khao học về lĩnh vực xử lý nước thải, khí thải, chất thải rắn trong và ngoài nước.

Các tiêu chuẩn môi trường Việt Nam:

- Giới hạn tối đa cho phép tiếng ồn khu vực công cộng và dân cư (theo mức âm tương đương) (TCVN 5949-1995).
- Tiêu chuẩn chất lượng không khí xung quanh (TCVN 5937 - 1995).
- Giới hạn tối đa cho phép của bụi và các chất vô cơ trong khí thải công nghiệp (TCVN 5939 - 1995).
- Giá trị giới hạn cho phép của các thông số và nồng độ các chất ô nhiễm trong nước ngầm, (TCVN-5944-1995).
- Tiêu chuẩn nước thải công nghiệp thải vào vực nước sông dùng cho mục đích cấp nước sinh hoạt (TCVN 6980 – 2001).
- Tiêu chuẩn chất lượng nước ăn uống và sinh hoạt của Bộ Y tế. Điều lệ vệ sinh và giữ gìn sức khỏe do Bộ Y tế ban hành năm 1992 qui định các tiêu chuẩn vệ sinh về chất lượng nước, không khí và yêu cầu các hoạt động kinh tế xã hội phải đảm bảo các tiêu chuẩn vệ sinh.

3. PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ

Các phương pháp sau được dùng để đánh giá:

ã Phương pháp nhận dạng:

- Mô tả hiện trạng của hệ thống môi trường
- Xác định tất cả các thành phần hoạt động Dự án

Để thực hiện phần này có thể sử dụng các phương pháp sau:

- Phương pháp liệt kê
- Phương pháp ma trận môi trường

ã Phương pháp dự đoán (thường chỉ sử dụng cho các báo cáo ĐTM đối với các dự án đầu tư triển khai):

- Xác định những sự thay đổi đáng kể của môi trường
- Dự đoán về khối lượng và không gian của sự thay đổi đã xác định ở trên
- Đánh giá khả năng các ảnh hưởng sẽ xảy ra theo thời gian.

Để thực hiện phần này có thể sử dụng các phương pháp sau:

- Các hệ thống thông tin môi trường và mô hình khuyếch tán,
- Xắp xếp theo thứ tự ưu tiên, tỷ lệ hóa và đo đạc phân tích.

ã Phương pháp đánh giá:

- Xác định mức độ thiệt hại và lợi ích của các nhóm và cộng đồng dân cư bị ảnh hưởng bởi hoạt động của Dự án.
- Xác định và so sánh về lợi ích giữa các phương án thực hiện.

Để thực hiện phần này có thể sử dụng các phương pháp sau:

- Hệ thống đánh giá môi trường
- Phân tích kinh tế.

Để đánh giá ảnh hưởng các hoạt động của bệnh viện đến môi trường, phương pháp liệt kê được sử dụng trong báo cáo này. Đặc điểm chính của phương pháp liệt kê là: Phương pháp liệt kê tương đối đơn giản, được sử dụng phổ biến, không yêu cầu có quá nhiều về số liệu môi trường, sinh thái, cho phép phân tích đầy đủ các nhân tố gây ra ô nhiễm môi trường của đối tượng.

Quá trình tiến hành ĐTM đối với dự án được thực hiện qua các bước chính sau đây:

Bước 1: Xác định các tác đông môi trường (TĐMT) có thể xảy ra đối với các hoạt động của dự án. Mục đích của bước này là xác định các TĐMT tiềm tàng mà việc thực hiện các hoạt động của dự án có thể mang lại. Căn cứ vào “báo các nghiên cứu khả thi dự án xây dựng bệnh viện đa khoa Quảng Ngãi” và qua khảo sát thực tế, tìm ra những hành động quan trọng nhất thiết phải có trong hoạt động tổng thể của dự án. Các phương pháp phân tích hợp nhất trong bước này là phương pháp liệt kê số liệu môi trường, phương pháp danh mục tác động môi trường.

Bước 2: Phân tích nguyên nhân và hậu quả để từ các TĐMT tiềm tàng tìm ra những TĐMT quan trọng nhất cần đánh giá. Việc lựa chọn các TĐMT dựa trên cơ sở phân tích khoa học các tác động tiềm tàng đã xác định, xem xét nguyên nhân của tác động để biết xác xuất xảy ra tác động, xem xét hậu quả để biết tầm quan trọng của tác động. Các phương pháp thích hợp với bước này là phương pháp liệt kê số liệu môi trường, danh mục môi trường, ma trận môi trường, sơ đồ mạng lưới và chập bản đồ.

Bước 3: Dự báo diễn biến của các tác động. Các nguyên nhân gây ra tác động diễn biến theo thời gian, do đó TĐMT cũng diễn biến một cách phức tạp theo thời gian. Các phương pháp thích hợp là mô hình toán học, chập bản đồ các nhân tố tác động.

Bước 4: Đánh giá các tác động có 2 loại định lượng và định tính :

- Chuẩn định lượng: là các chuẩn về chất lượng môi trường, hoặc về sử dụng tài nguyên của Nhà nước hoặc địa phương ban hành.

- Chuẩn định tính: căn cứ vào ba chứa năng cơ bản của môi trường đối với sinh sống và pháp triển của con người là: chức năng về không gian sống, chức năng về nguồn tài nguyên, chức năng về nơi chứa đựng phế thải.

Các phương pháp thích hợp nhất trong bước này làphương pháp ma trận

4. TỔ CHỨC THAM GIA BIÊN SOẠN BÁO CÁO

Báo cáo đánh giá tác động môi trường do Ban quản lý các dự án Đầu tư và Xây dựng Y tế tỉnh Quảng Ngãi chủ trì. Trong quá trình thực hiện, Ban quản lý các dự án đã phối hợp với Trung tâm Công nghệ Môi trường (Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam).

Trong quá trình thực hiện chúng tôi đã nhận được sự giúp đỡ của các cơ quan sau đây :

-Viện Kỹ thuật Nhiệt đới và Bảo vệ Môi trường.
- Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ngãi.
- UBND phường Nghĩa Lộ, thị xã Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi.