Tiểu Luận Bàn về công tác quản lí & tổ chức hạch toán Kế toán thuế Giá trị gia tăng trong các doanh nghiệp ở V

Lời nói đầu
Thế giới đang trong xu thế toàn cầu hoá, Việt Nam cũng không nằm ngoài xu hướng chung đó. Mặt khác, đất nước ta đang thực hiện công cuộc công nghiệp hóa – hiện đại hoá. Điều này cũng làm cho chi tiêu của Chính phủ tăng thêm. Vậy Ngân sách chính phủ được tài trợ bởi những nguồn nào? Thuế chính là nguồn thu chủ yếu của chính phủ. Để đáp ứng yêu cầu này Nhà nước ta đã và đang nghiên cứu, áp dụng nhiều sắc thuế nhằm bảo đảm cho sản xuất trong nước phát triển, điều tiết thu nhập trong dân cư, thu hút sự đầu tư của các tổ chức nước ngoài, chính phủ nước ngoài đầu tư vào Việt Nam, đồng thời tạo nguồn ngân sách đầy đủ và lâu dài cho nhà nước.
Trong các luật thuế thì thuế doanh thu là sắc thuế còn nhiều hạn chế, vì vậy cần phải thay thế bằng lụât thuế khác phù hợp. Kết hợp giữa nghiên cứu và kế thừa kinh nghiệm của các nước đi trước. Luật thuế giá trị gia tăng (GTGT) đã được Quốc hội khoá IX thông qua tại kỳ họp thứ 11 ( từ ngày 2/4 đến ngày 10/5/1997 ) có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/1999, thay cho luật thuế doanh thu.
Thuế GTGT là một sắc thuế mới, có sự thay đổi căn bản về nội dung phương pháp tính thuế và biện pháp hành thu so với thuế doanh thu. Sau một thời gian áp dụng, bên cạnh những tác động tích cực cũng đã phát sinh những bất cập cần phải xử lí. Vì vậy em quyết định chọn đề tài “Bàn về công tác quản lí và tổ chức hạch toán kế toán thuế giá trị gia tăng trong các doanh nghiệp ở Việt Nam” làm nội dung nghiên cứu.
Nội dung nghiên cứu của đề tài gồm hai phần :
- Phần I : Những lí luận chung về thuế GTGT
- Phần II: Những nhận xét và kiến nghị

PHẦN I: NHỮNG LÍ LUẬN CHUNG VỀ THUẾ GTGT
I. LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA THUẾ GTGT TRÊN THẾ GIỚI, BẢN CHẤT, CHỨC NĂNG VÀ VAI TRÒ CỦA THUẾ GTGT:
1. Lịch sử hình thành và phát triển của thuế GTGT:
Thuế GTGT có nguồn gốc từ thuế doanh thu được nghiên cứu, áp dụng từ sau Đại chiến thế giới lần thứ nhất (1914 – 1918) nhằm động viên sự đóng góp rộng rãi của quần chúng nhân dân cho nhu cầu chi tiêu của Nhà nước, để nhanh chóng hàn gắn vết thương chiến tranh. Thuế doanh thu được áp dụng ở Pháp từ năm 1917. Thời kỳ đầu thuế doanh thu chỉ đứng ở giai đoạn cuối cùng của quá trình lưu thông hàng hoá, với thuế suất rất thấp. Đầu năm 1920, thuế doanh thu được điều chỉnh, đánh vào từng khâu của quá trình sản xuất. Trong thực tế, cách đánh thuế này đã phát sinh nhược điểm về tính chất trùng lặp. Nói cách khác, quá trình sản xuất ra sản phẩm càng qua nhiều khâu thì thuế càng cao và thuế chồng lên thuế. Để khắc phục nhược điểm này, năm 1936, Pháp đã cải tiến thuế doanh thu qua hình thức đánh thuế 1 lần vào công đoạn cuối cùng của quá trình sản xuất (tức là khi sản phẩm được đưa vào lưu thông lần đầu). Như vậy, việc đánh thuế độc lập, một lần với độ dài của quá trình sản xuất, khắc phục được hiện tượng đánh thuế trùng lặp trước đó. Tuy nhiên, chính sách thuế này lại phát sinh nhược điểm là việc thu thuế bị chậm trễ so với kỳ trước, vì chỉ khi sản phẩm được đưa vào khâu lưu thông lần đầu, Nhà nước mới được thu thuế.
Qua nhiều lần sửa đổi, bổ sung, thuế doanh thu vẫn còn nhược điểm nổi bật là thuế thu chồng chéo, trùng lặp Đến năm 1954, Chính phủ Pháp đã ban hành loại thuế mới với tên gọi là thuế giá trị gia tăng (viết tắt là TVA) được ban hành để áp dụng đối với ngành sản xuất, chủ yếu nhằm vào việc hạn chế thu thuế chồng chéo qua nhiều khâu trong lĩnh vực công nghiệp, với thuế suất đồng đều là 20% và chỉ khấu trừ thuế ở khâu trước đối với nguyên liệu. Quá trình thống nhất hoá Châu Âu được thúc đẩy vào những năm 50 đã có tác dụng thuận lợi để TVA được triển khai nhanh chóng ở các nước khác. Đến năm 1966, trong xu hướng cải tiến hệ thống thuế “ đơn giản và hiện đại ” chung ở Châu Âu, TVA được ban hành chính thức để thay thế một số sắc thuế gián thu. Năm 1986, TVA ở Pháp được áp dụng rộng rãi đối với tất cả các ngành nghề sản xuất, lưu thông hàng hoá, dịch vụ, nhằm đáp ứng hai mục tiêu quan trọng : Bảo đảm số thu kịp thời, thường xuyên cho ngân sách nhà nước và khắc phục tình trạng thu thuế trùng lặp của thuế doanh thu.
Khai sinh từ nước Pháp, thuế GTGT đã nhanh chóng được áp dụng rộng rãi trên thế giới, trở thành nguồn thu quan trọng của nhiều nước, đến nay đã có trên 130 nước áp dụng thuế GTGT, chủ yếu là các nước Châu Phi, Châu Mĩ La tinh, các nước trong cộng đồng Châu Âu và Châu Á, trong đó có Việt Nam đã bắt đầu thi hành từ ngày 1/1/1999 và gọi là thuế GTGT (viết tắt là VAT).