Tiểu Luận Bản sắc dân tộc trong nền kinh tế mở

A / ĐẶT VẤN ĐỀ
Cùng với quá trình dựng nước và giữ nước , nền văn hoá Việt Nam đã hình thành và phát triển. Bằng lao động sáng tạo và ý chí đấu tranh bền bỉ , kiên cường , nhân dân ta đã xây đắp nên một nền văn hoá kết tinh sức mạnh và in đậm dấu ấn vản sắc của dân tộc, chứng minh sức sống mãnh liệt và sự trường tồn của dân tộc Việt Nam .
Văn hóa Việt Nam là tổng thể những giá trị vật chất và tinh thần do cộng đồng các dân tộc Việt Nam sáng tạo ra trong quá trình dựng nước và giữ nước . Nhờ nền tảng và sức mạnh văn hoá ấy mà dù có nhiều thời kỳ bị đô hộ , dân tộc ta vẫn giữ vững và phát huy bản sắc của mình , chẳng những không bị đồng hoá , mà còn quật cường đứng dậy giành lại độc lập cho dân tộc , lấy sức ta mà giải phóng cho ta .
Phát huy truyền thống văn hoá dân tộc , dưới sự lãnh đạo của Đảng , là nhân lên sức mạnh của nhân dân ta để vượt qua khó khăn , thử thách , xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội , giữ vững quốc phòng , an ninh , mở rộng quan hệ đối ngoại , tạo ra thế và lực mới cho đất nước ta đi vào thế kỷ XXI .
Công cuộc đổi mới toàn diện , đẩy mạnh công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước , xây dựng chủ nghĩa xã hội , thực hiện thắng lợi mục tiêu “ dân giàu , nước mạnh , xã hội công bằng văn minh” , đòi hỏi chúng ta phảI xây dựng và phát triển nền văn hoá Việt Nam tiên tiến , đậm đà bản sắc dân tộc , xây dựng nền tảng tinh thần của dân tộc ta , coi đó vừa là mục tiêu vừa là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội .
Đảng và Nhà nước ta đang tiến tới xây dựng một nền kinh tế mở ,hội nhập với Thế giới . Chúng ta đang sống trong một thế giới hiện đại biến chuyển nhanh chóng , đang diễn ra quá trình toàn cầu hoá , sự hội nhập khu vực và thế giới với một tốc độ rất nhanh , từ đó nảy sinh nhu cầu mở rộng giao lưu giữa các nền văn hoá . Trong khi chú trọng giữ gìn , phát huy các truyền thống văn hoá tinh thần tốt đẹp của dân tộc , văn hóa Việt Nam cần từng bước mở rộng giao lưu quốc tế , tiếp thụ những tinh hoa văn hoá thế giới và thời đại . Nền văn của chúng ta sẽ đa dạng hơn , phong phú hơn , tiên tiến hơn nhờ hấp thụ được những yếu tố lành mạnh của văn hoá thế giới .
Trong nền kinh tế mở như nước ta hiện nay luôn luôn có sự trao đổi giao lưu với thế giới trên mọi lĩnh vực , trong đó có lĩnh vực văn hoá . Chúng ta không thể tránh khỏi việc du nhập
những phong tục tập quán của các nước , các dân tộc trên thế giới . Tuy nhiên , không vì thế mà chúng ta quên đi truyền thống của đân tộc mình , cái gốc của mình . Việc giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc trong thời kỳ nền kinh tế mở là hết sức cần thiết . ĐIều đó giúp chúng ta hoà nhập chứ không hoà tan , không bị mất đi cái gốc của mình. Chúng ta một mặt tiếp thu những nét tinh hoa trong văn hoá của các nước , một mặt giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc để làm cho đời sống tinh thần của chúng ta ngày càng phong phú hơn.
* Tính tất yếu của việc nghiên cứu đề tài :
Đất nước ta đang trong thời kỳ tiến lên xây dựng nền kinh tế mở , hội nhập với quốc tế . Tuy nhiên , việc hội nhập cũng có những mặt tích cực và tiêu cực .Nếu chúng ta tiếp thu một cách không có chọn lọc , không có tính toán , chúng ta dễ bị tiếp thu những cái không tốt , ảnh hưởng đến đời sống văn hoá của nước ta . Mặt khác , chúng ta còn lo ngại bị đánh mất truyền thống dân tộc , chạy theo các nước trên thế giới , bị ảnh hưởng hoàn toàn bởi nền văn hoá của các nước khác.
Chính vì thế , việc đặt ra những định hướng trong việc hội nhập , tiếp thu những tinh hoa trong văn hoá của các nước một cách có chọn lọc là điều hết sức cần thiết . Trong đó , bản sắc dân tộc giữ một vai trò không nhỏ trong việc hội nhập với thế giới . Mỗi một quốc gia đều có những truyền thống , những bản sắc riêng của mình . Chúng ta cần giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc , một mặt để đem những tinh hoa của mình để giao lưu với các nước , một mặt giúp chúng ta “ hoà nhập chứ không hoà tan” .
Mỗi quốc gia đều có những bản sắc riêng của mình . Điều đó giúp chúng ta phân biệt rõ mỗi một quốc gia . Giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc là một việc tất yếu trong nền kinh tế mở hiện nay Chúng ta có bản sắc dân tộc thì mới có thể hội nhập , giao lưu với thế giới , mới có cái để giao lưu .Nếu không giữ gìn được bản sắc dân tộc , chúng ta sẽ lấy gì để hội nhập với thế giới , khi đó chúng ta sẽ bị nền văn hoá các nước khác chi phối , không còn bản sắc riêng của mình .
Với những lý do trên , chúng ta có thể thấy rõ tầm quan trọng của việc giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc . Cũng vì thế mà việc nghiên cứu đề tài “Bản sắc dân tộc trong nền kinh tế mở” là điều tất yếu và cần thiết trong giai đoạn hiện nay .

A / ĐẶT VẤN ĐỀ 1
B / GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ . 4
Chương I. QUAN NIỆM VỀ BẢN SẮC VĂN HÓA DÂN TỘC TRONG THỜI KỲ NỀN KINH TẾ MỞ 4
I /. Bản sắc văn hoá dân tộc là gì ?. 4
1 . Khái niệm : 4
2 . Vị trí của bản sắc văn hóa dân tộc : 4
3. Bản sắc dân tộc - hệ giá trị . 4
II /. Bản sắc văn hóa dân tộc trong thời kỳ nền kinh tế mở . 5
1 . Chủ trương của Đảng về vấn đề giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc trong nền kinh tế mở . 5
2 . Quan điểm về bản sắc văn hoá dân tộc. 7
I /. Tính tất yếu của việc xây dựng nền văn hoá Việt Nam tiên tiến , đậm đà bản sắc dân tộc . 9
1. Điều kiện xã hội : 9
2. Xây dựng nền văn hoá Việt Nam tiên tiến , đậm đà bản sắc dân tộc . 10
II /. Vấn đề giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc . 13
Chương III 16
BẢN SẮC VĂN HÓA CỦA DÂN TỘC TRONG QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA ĐẤT NƯỚC 16
I /. Vai trò của bản sắc văn hoá dân tộc trong nền kinh tế thị trường. 16
II /. Phát huy nội lực văn hóa trong quá trình phát triển . 18
III /. Toàn cầu hoá và bản sắc văn hoá dân tộc . 21
Chương IV 23
MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT HUY BẢN SẮC VĂN HÓA CỦA DÂN TỘC TRONG THỜI KỲ PHÁT TRIỂN 23
I /. Một số giải pháp trước mắt để xây dựng một nền văn hóa tiên tiến , đậm đà bản sắc dân tộc . 23
II /. Biện pháp khắc phục những mặt tiêu cực trong đời sống văn hoá xã hội của đất nước 24
1 . Những mặt tiêu cực trong đời sống văn hoá trong xã hội : 24
2 . Giải pháp : 24
C / KẾT THÚC VẤN ĐỀ 26
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO : 27