Thạc Sĩ Bài soạn tham khảo thi cao học hành chính 2012 (có ví dụ thực tiễn)

Bài soạn 20 câu hỏi ngắn gọn, dễ hiểu phục vụ ôn thi cao học hành chính công 2012
​Câu 1 : Các đặc trưng cơ bản của quản lý HCC
- Các đặc trưng cơ bản : + tính lệ thuộc vào chính trị + tính pháp quyền +tính liên tục ,tương đối ổn định và thích ứng +tính chuyên môn hòa và nghề nghiệp cao + tính hệ thống và thức bậc chặt chẽ + tính không vụ lợi + tính nhân đạo
Quản lý HCC của mỗi quốc gia có những đặc trưng riêng căn cứ vào đặc trưng thể chế chính trị ,thể chế nhà nước để tìm ra nét riêng ấy
1.1.Tính lệ thuộc vào chính trị
Vì :
- hệ thống chính trị gồm đảng ,bộ máy nhà nước ,các tổ chức chính trị xã hội .Trong bộ máy nhà nước bao gồm quốc hội ,chính phủ và tòa án ,viện kiểm sát .Vậy HCC là bộ phận cấu thành hệ thống chính trị .
- Do nhà nước nói chung và hệ thống quản lý HCC nói riêng có 2 chức năng :
+ Thứ 1: duy trì trật tự ,lợi ích chung của xã hội
+ thứ 2: bảo vệ quyền lợi của giai cấp cầm quyền
àquản lý HCC phục vụ chính trị ,thực hiện những nhiệm vụ chính trị do hệ thống chính trị vạch ra. Phục vụ và thực hiện những nhiệm vụ do cấp trên có thẩm quyền thuộc ngành của mình chỉ đạo. tuy nhiên, việt nam hiện nay, vẫn còn có hiện tượng cơ quan này chỉ đạp cơ quan khác, không cùng hệ thống của mình, dẫn đến giải quyết công việc thiếu thấu đáo, chồng chéo, cuối cùng hậu quả lại không biết quy trách nhiệm cho ai. Một ví dụ điển hình là nhân viên thuế quan bị vướng bởi 2 luật do 2 cơ quan khác nhau ban hành, nhân viên nay đã thực hiện theo một trong 2 luật và đã bị xử lí vi phạm.

Như thế nào : - Quản lý HCC là trung tâm thực thi các quyết định của hệ thống chính trị ,vì vậy hoạt động của quản lý hcc quyết định đến hiệu lực hiệu quả của hệ thống chính trị ,không phải phụ thuộc thụ động . tuy nhiên, hiện nay vẫn còn sự trì trệ trong quản lí hành chính công do chính phủ các bộ ngành, nhiều khi chưa thực sự đưa ra những quyết định thiết thực hay cơ quan quản lí hành chính công chưa tổ chức thực hiện cá quyets định của hệ thống chính trị, dẫn đến sự trì trệ trong quản lí hành chính công.
-Tuy lệ thuộc vào chính trị nhưng QLHCC có tính độc lập tương đối về kĩ thuật và nghiệp vụ hành chính ( khoa học tổ chức bộ máy,khoa học quản trị nhân sự ,kĩ thuật xây dựng chương trình ,dự án ,đào tạo cán bộ bằng nguồn ngân sách tại nước ngoài )
-nên HCC mang bản chất nhà nước ,ở mỗi quốc gia khác nhau tùy thuộc vào vào thể chế chính trị ,thể chế nhà nước mà QLHCC có những nét khác nhau
->QLHCC ở nước ta mang bản chất của nhà nước của dân, do dân và vì dân trên cơ sở liên minh công nông và đội ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của đảng. hành chính công ở việt nam là yếu tố cấu thành hệ thống chính trị, trong đó, đảng là hạt nhân lãnh đạo, các đoàn thể tổ chức xã hội đóng vai trò giám sát hoạt động của nhà nước. quản lí hành chính công là yếu tố quan trong quyết định hiệu quả hoạt động quản lí nhà nước của cả hệ thống chính trị. Tuy nhiên trên thực tế, khi người dân có việc cần đến nhà nước đặc biệt là cơ quan hành chính nhà nước để giải qyết những công việc như khai sinh, khai tử, hộ tịch, hộ khẩu, đất đai . Thì họ như vướng phải 1 bức tường vô hình, như lạc vào mê cung của giấy tờ, thủ tục, cách giải quyết quan liêu của người có thẩm quyền.
1.2.Tính pháp quyền .
Vì : với tư cách là công cụ của công quyền ,QLHCC có tính cưỡng bức của nhà nước .
+ quyền lực của quản lí hành chính công được pháp luật bảo vệ
*Như thế nào :
+ Đảm bảo tính hợp hiến ,hợp pháp và tuân thủ pháp luật. hệ thống pháp luật đòi hỏi không chỉ mọi tổ chức, mọi công dân trong xã hội phải tuân thủ, mà chính bản thân các cơ quan hành chính cũng phải nghiêm chỉnh chấp hành các quy định của pháp luật. không có một cơ quan nào có thể hoạt động người quy định của pháp luật. cơ quan quản lí hành chính công vừa là chủ thể vừa là khách thể của quản lí. Tuy nhiên, ử nước ta hiện nay, do công tác kiểm tra giám sát chưa thực sự hiệu quả, cán bộ tự kiểm tra cán bộ, nhân dân chưa đủ trình đọ giám sát hhoatj động của cơ quan nhà nước nên việc cơ quan hành chính công lạm dụng chức quyền vi phạm pháp luật còn khá phổ biến.
+Đảm bảo tính chính quy ,hiện đại của bộ máy HCC có lỉ luật kỉ cương ,( ở việt nam hiện tại chưa đáp ứng được điều này )
+ Các cơ quan hành pháp nắm vững quyền lực và sử dụng đúng quyền lực khi thực thi công vụ. cơ quan hành chính công quản lí và điều hành mọi hoạt động trên các lĩnh vực của đời sống xã hội nhằm chuyển hóa chủ trương, đường lối của đảng thành hiện thực. tuy nhiên ở nước ta hiện nay, mặc dù, cán bộ qlhcc ngày càng được nâng cao trình đố, nhưng ở nhiều nơi, cán bộ công chức chỉ hiểu biết rất ít về pháp luật, chính vì vậy đã dẫn đễn xử lí công việc không đúng pháp luật gây thiệt hại cho dân.
+kết hợp với quyền lực và uy tín, không ngừng nâng cao hiệu lực hoạt động của nền HC . nền hành chính công hoạt động trong khuân khổ pháp lí, mọi công cự đều công khai, minh bạch, xử lí thấu tình đạt lí khi sử dụng quyền lực của nhà nước sẽ nâng cao được uy tín của nhà nước ta, nhất là trong bối cảnh nước tha còn nhiều thế lực phản động, tuyên truyên, xúi dục quần chúng nhân dân. Tuy nhiên, cũng phải nhận thấy ằng nền hành chính công còn lỏng lẻo, có những co sâu làm giàu nồi canh đã ảnh hưởng đến uy tín của nhà nước, của đảng.
1.3.tính lien tục ,tương đối ổn định và thích ứng
*vì : nhiệm vụ QLHCC là phục vụ dưới hình thức công cụ đối với xã hội và công dân, đây là công việc hàng ngày, thường xuyên và liên tục vì các mỗi qan hẹ xã hội và các hành vi của công dân được pháp luật điều chỉnh diễn ra thường xuyên, liên tục. vì vậy, nền hành chính công phải đảm bảo tính liên tục tương đối ổn định để đảm bảo hoạt động không bị gián đoạn trong bất kì tình huống nào.
+ Ổn định trong một giai đoạn nhất định :nếu không sẽ mất niềm tin từ dân .Người dân và Doanh nghiệp không biết dẫn đến tạo môi trường tham nhũng
+ đối tượng và môi trường QLHCC thay đổi nhanh chóng
*Như thế nào:
-Không được làm theo phong trào ,chiến dịch .
- tính liên tục trong alhcc Liên quan chặt chẽ đến công tác giữ gìn ,lưu trữ các văn bản ,giấy tờ của cơ quan,tổ chức và người dân. Ví dụ khi sở kế hoạch đầu tư quản lí một dự án thì phải quản lí ngày từ khi dự án mới bát đầu đi vào hoạt động đến khi kết thúc, chứ không phải chỉ cấp giấy chứng nhận đầu tư rồi bỏ bê không kiểm tra giám sát quá trình thực hiện. hay việc công chứng, các cơ quan công chứng đều giữ lại một bản.
- tính tương đối ổn định: kinh tế xã hội ngày càng càng phát triển, đổi mới cho nen các cơ chế qlhcc cũng chỉ mang tính tương đối, để dể dàng thay đổi cho phù hợp với cơ chế thị trường, đồng thời phải không ngừng nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ công chức, ví dụ: sau khi ban hành luật thuế tndn só 09/2003/QH 11 ngày 17/6/2003 từ đó đến này, kinh tế xã hội đã có nhiều thay đổi vì vậy, quốc hội đã ban hành luật thuế tndn số 14/2008/QH12 để phù hợp
-tính thích ứng: Thay đổi hình thức cho phù hợp với biến chuyển của đối tượng QLHCC( có tiến bộ trong thời gian qua ở VN :Công chứng : Ngoài công chứng nhà nước ,còn có công chứng tư ,thành lập tổ cấp Chứng minh thư lưu động ,cấp hộ chiếu điện tử)
1.4.tính chuyên môn hóa và nghề nghiệp cao
*vì sao : Là 1 hoạt động đặc biệt và tạo ra những sản phẩm đặc biệt ,được nhà nước trao cho quyền lực ,được nhà nước trả lương ,quyền lực được pháp luật bảo vệ. tính chất đặc biệt đó vừa kết hợp tính khoa học của hoạt đông quản li nói chung vơi hoạt động quản lí trong tổ chưc đặc biệt qlhcc.
+ tính chuyên môn hóa và nghề nghiệp là yêu cầu bắt buộc đôi với qlhcc: Hoạt động quản lý nhà nước của QLHCC có nội dụng phức tạp và đa dạng đòi hỏi các cán bộ công chức phải có kiến thức xã hội và kiến thức chuyên môn sâu rộng, trình độ chuyên mô ,nghiệp vụ của cán bộ công chức có ảnh hưởng rât lớn đến chất lượng công vụ
à Đối tượng của HCC đa dạng :có 54 dân tộc sinh sống ở các vùng miền khác nhau ,đời sống khác nhau nên cán bộ công chức có chuyên môn hiểu biết về xã hội

- tiêu chuẩn hàng đầu của công chức là năng lực chuyên môn và quản lí, vì vậy, chọn cán bộ công chức phải có trình độ chuyên môn và nghề nghiệp cao, năng lực quản lí tốt. đánh giá điêu này, về cơ bản chúng ta đã có cải thiện trong chính sách tuyển dụng cán bộ công chức, tuy nhiên hiệu quả còn thấp, chúng ta tổ chức thi tuyển cán bộ công chức công khai nhưng lại không thực sự minh bạch.
- thực tiễn ở nước ta hiện nay còn nhiều bất cập, chế độ đãi ngộ kém, điều kiện thăng tiến khó khăn nên chưa thu hút được nhân tài, nhiều cán bộ các cơ quan đã từ chức để ra ngoài làm việc cho tư nhân hoặc tự thành lập doanh nghiệp tư nhân. Điển hình là sự việc năm 2008, 30 người là trưởng phó phòng rời khỏi kiểm toán nhà nước.
- chọn cán bộ phải vừa hồng vừa chuyên
Như tại singapo: chọn Cán bộ viên chức phải vừa hồng vừa chuyên
1.5.Tính hệ thống thứ bậc chặt chẽ
*vì sao : bộ máy QLHCC được cấu thành và vận hành được theo quy định của pháp luật
*như thế nào :
qLHCC bao gồm hệ thống định chế thứ bậc chặt chẽ và thông xuất từ trung ương đến địa phương.
Mỗi cấp, mỗi cơ quan, mỗi cán bộ công chức trong các cơ quan hành chính họt động trong phạm vi thẩm quyền được giao. Hoạt động cần phải có sự chủ động sáng tạo, đảm bảo phân công phân cấp theo nguyên tắc tập trung. tuy nhiên, việt nam hiện nay, vẫn còn có hiện tượng cơ quan này chỉ đạo cơ quan khác, không cùng hệ thống của mình, dẫn đến giải quyết công việc thiếu thấu đáo, chồng chéo, cuối cùng hậu quả lại không biết quy trách nhiệm cho ai. Một ví dụ điển hình là nhân viên thuế quan bị vướng bởi 2 luật do 2 cơ quan khác nhau ban hành, nhân viên nay đã thực hiện theo một trong 2 luật và đã bị xử lí vi phạm.

1.6.Tính không vụ lợi :
Vì : +QLHCC phục vụ lợi ích chung ,lợi ích công .
+ Tồn tại vì xã hội ,bình an của đất nước và không có mục tiêu riêng của hành chính.
+ Tính xã hội ,tính nhân dân làm cho qlhcc không vụ lợi, không vì lợi ích của riêng tổ chức mình.

*Như thế nào : Xây dựng một nền HCC công tâm trong sạch khong theo đuổi mục tiêu danh lợi. đây chính là một trong những điểm khác biệt cơ bản giữa qlhcc và ql hoạt động sản xuất kinh doanh.
Vấn đề này hiện nay còn nhiều bất cập, nhiều cán bộ lợi dụng chức quyền sách nhiễu nhân dân, mang tính vụ lợi cá nhận, đi ngược lại với tính không vụ lợi của qlhcc.
Hoạt động của cơ quan nhà nước là nhằm phục vụ nhân dân
1.7.Tính nhân đạo
.Vì :Tôn trọng và bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. Đây là điểm xuất phát của hệ thống luật, thể chê, quy tắc thủ tục hành chính.
+ Bản chất của nhà nước ta của dân, do dân và vì dân
*Như thế nào : CBCC không được quan lieu ,cửa quyền ,hách dịch gây phiền hà cho nhân dân khi thực thi công vụ .hiện nay thì hiện tượng nay vẫn còn phổ biến và là yếu điểm của qlhcc,
+ Phải tôn trọng con người ,phục vụ nhân dân ,lấy mục tiêu phát triển xã hội làm động lực. hiện nay, mặc dù đã có nhiều cải thiện trong qlhcc nhưng vẫn còn nhiều bất cập, hiện tượng cán bộ gây khó khăn cho dân khi thi hành công vụ còn phổ biến.
+Đảm bảo mọi thành viên trong xã hội kể cả người chịu thua thiệt cũng được đối xử công bằng trong nền kinh tế thị trường .
VD :Thuế thu nhập cá nhân điều chính giàu nghèo ,
Cho vay ưu đãi qua DN ,hộ gia đình
Chính sách an sinh ,hỗ trợ người nghèo
Cán bộ công chức người có thu nhập thấp them 90k/tháng
Đào tạo nghề cho người lao đọng :thẻ đào tạo nghề



Câu 2 : Các nguyên tắc quản lí HCC :
1.1.QLHCC dưới sự lãnh dạo của đảng và sự tham gia ,kiểm tra giám sát của nhân dân
*đảng lãnh đạo QLHCC :
- ở việt nam, đảng cộng sản việt nam là đảng cầm quyền duy nhất và là lực lượng lãnh đạo nhà nước và xã hôi. Đảng lãnh đạo bằng cách đưa ra các chủ trương, đường lối chính sách, giơi thiệu cán bộ tiêu biểu cho các cơ quan quản lí vấn đề đặt ra hiện nay là phải xây dựng đội ngũ đảng viên trong sạch vững mạnh, tăng cường vai trò lãnh đạo của đảng, tạo lòng tin của nhân dân.
-đảng lãnh đạo bằng cách Đề ra đường lối chú trương chính sách phát triển kinh tế xã hội và đưa ra các nghị quyết đại hội của đảng.
VD : các nghị quyết của các hội nghị ban chấp hành trung ương, các kế hoạch phát triển kinh tế xã hội giai đoạn 2006 – 2010, giai đoạn 2011 – 2015.
quốc hội đề ra kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 năm 2006-2010 : Tốc độ tăng GDP :7.5%-8%/năm
Thực tế: phát triển kinh tế năm 2005 :8.44%.2006:8,17%.2007:8,44%.2008:6,23%.2009.5.23%.2010 :6,78%
Vấn đề hiện nay là đảng phải nghiên cứu, xem xét thực trạng của đất nước để đề ra được những nghị quyết, đề ra đường lối chủ trường, chính sách thiết thực, thực sự đi vào cuộc sống và có vai trò nâng cao, phát triển hệ thống hành chính nước ta hiện nay.
-định hương và hoàn thiện các cơ quan HCC về cơ cấu tổ chức ,hình thức và phương pháp hoạt động. Tổ chức đào tạo ,lựa chọn cán bộ cho cơ quan quản lý nhà nước ( vẫn có tình trạng chạy chức chạy quyền )

trong thời gian qua, chúng ta đã thực hiện việc thuyên chuyển cán bộ, và bổ nhiệm những cán bộ thật sự có tâm và có cái vào những vị trí lãnh đạo chủ chốt của các cơ quan, ban ngành. Vấn đến đặt ra là đảng cần tuyển chọn những ngời đủ năng lực, phẩm chất đạo đức vào hàng ngũ của đảng, sắp xếp đúng người đúng việc, xây dưng đội ngũ cán bộ đảng thật sự trong sạch vững mạnh, thấm nhuần tư tưởng của đảng.

-Tổ chức chỉ đạo tuyên truyền vận động kiểm tra việc thực hiện nghị quyết của chính phủ và pháp luật của nhà nước. ví dụ điển hình là cuộc vận động “ học tập và làm theo tấm gương đạo đức hồ chí minh”. Các cơ quan, ban ngành, đoàn thể đều tham gia, tuyên truyền dưới nhiều hình thức như thi kể chuyện, đăng trên các website, điều đó mang lại hiệu quả về mặt tư tưởng và đảng cần phải nắm rõ các tình hình thông qua hoạt động kiểm tra của mình
-Lôi cuốn nhân dân tham gia thực hiện các nhiệm vụ quản lý nhà nước
-Phân định rõ rang chức năng lãnh đạo của cơ quan đảng ,chức năng quản lý của cơ quan nhà nước. trên thực tế hiện nay, việc phân định này chưa rõ ràng, đôi khi đảng còn làm thay nhà nước, can thiệp sâu vào hoạt động quản lí của nhà nước.
à 3 trụ cột :đường lối ,cán bộ ,kiểm tra .
*Nhân dân tham gia kiểm tra giám sát HCC :
-Được thể hiện rõ trong điều 53 hiến pháp 1992 : công dân có quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội, tham gia thảo luận các vấn đề chung của cả nước và đại phương, kiến nghị với cơ quan nhà nước, biểu quyết khi nhà nước tổ chức trưng cầu ý dân.
Trực tiếp :
+Tham gia biểu quyết khi nhà nước trưng cầu ý dân
+Thao luận góp ý kiến xây dựng những đạo luật các quyết định quan trọng khác của nhà nước hoặc của địa phương
VD : đã tổ chức trưng cầu ý dân : chưng cầu ý dân ở hòa bình ,mê linh –vĩnh phúc khí chuyển về hà nội , trưng cầu ý dân về quốc hoa, quốc tửu
Các dự thảo luật, các dự án được công bố trên phương tiện thông tin đại chúng để thu thập ý kiến của người dân: dự án đường sắt cao tốc, dự án thành phố ven sông hồng, dự án đường hầm đi bộ xuyên lòng hồ tây.
Tuy nhiên hiện nay mới chỉ có dự thảo luật trưng cầu ý dân, việc trưng cầu ý dân còn mang tính hình thức, chưa hiệu quả và nhiều trường hợp là vô nghĩa ( quốc hoa )
+kiểm tra các cơ quan quản lý nhà nước, trong quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình, các cơ quan nhà nước khó tránh khỏi những sai phạm. do đó, nhân dân phải kiểm tra, giám sát đối với cơ qua nhà nước ví dụ như việc đăng kí cấp phép, quản lí các dự án đầu tư, nghiệm thu các công trình cụ thể như sự kiện đoạn công hộp tại phường 15 quận 10 thành phố hcm, mặc dù đã được nghiệm thu, nhưng qua kiểm tra, giám sát của người dân ở đây thấy vẫn còn có sai phạm do đó đã gửi báo cáo tới thủ tướng chính phủ.
+thực hiện quyền khiếu nại tố cáo hành vi vi phạm trong quản lý nhà nước
Ví dụ: khiếu nại tố cáo về đất đai, sự sai phạm của cán bộ Đồ Sơn - Hp
Gián tiếp :
Thông qua hoạt động của đại biểu của nhân dân bầu ra
VD: 2/3 không chuyên trách ,tỷ lệ đảng viên cao ,tỷ lệ ngoại đảng : 8,72% , nên khi đưa ra các chủ trương chính sách, không có ý kiến phản biện