Giáo Trình Bài giảng tin học đại cương - it1110

Mô tả vắn tắt nội dung:

Khái niệm thông tin, biểu diễn thông tin trong máy tính. Hệ thống máy tính: phần cứng, phần mềm, hệ điều hành, mạng máy tính. Giải quyết bài toán bằng máy tính. Các cấu trúc lập trình cơ bản
MỤC LỤC

PHẦN 1. TIN HỌC CĂN BẢN 8
I.1. Thông tin và biểu diễn thông tin (5T lý thuyết) . 8
I.1.1. Các khái niệm cơ bản về thông tin và tin học (1T lý thuyết) 8
I.1.1.1. Thông tin và xử lý thông tin . 8
a. Thông tin - Dữ liệu – Tri thức . 8
b. Qui trình xử lý thông tin . 9
I.1.1.2. Máy tính điện tử và phân loại 9
a. Lịch sử phát triển của máy tính điện tử 9
b. Phân loại máy tính điện tử 10
I.1.1.3. Tin học và các ngành công nghệ liên quan 10
a. Tin học 10
b. Công nghệ thông tin (Information Technology - IT) 11
c. Công nghệ thông tin và truyền thông 11
I.1.2. Biểu diễn dữ liệu trong máy tính (4T lý thuyết) . 11
I.1.2.1. Biểu diễn số trong các hệ đếm . 11
a. Hệ đếm cơ số b 11
b. Hệ đếm thập phân (Decimal system, b=10) 12
c. Hệ đếm nhị phân (Binary system, b=2) 13
d. Hệ đếm bát phân (Octal system, b=8) 13
e. Hệ đếm thập lục phân (Hexa-decimal system, b=16) . 13
f. Chuyển đổi một số từ hệ thập phân sang hệ đếm cơ số b . 14
I.1.2.2. Biểu diễn dữ liệu trong máy tính và đơn vị thông tin 14
a. Nguyên tắc chung . 14
b. Đơn vị thông tin 15
I.1.2.3. Biểu diễn số nguyên . 16
a. Số nguyên không dấu 16
b. Số nguyên có dấu 16
c. Tính toán số học với số nguyên 17
Cộng/ trừ số nguyên 17
Nhân/ chia số nguyên 17
I.1.2.4. Biểu diễn số thực 18
a. Nguyễn tắc chung . 18
b. Chuẩn IEEE754/85 . 19
I.1.2.5. Biểu diễn ký tự . 20
a. Nguyên tắc chung . 20
b. Bộ mã ASCII 20
c. Bộ mã Unicode . 22
I.2. HỆ THỐNG MÁY TÍNH (7 tiết) . 23
I.2.1. Hệ thống máy tính (3T lý thuyết) 23
4
a. Mô hình cơ bản của máy tính 23
b. Bộ xử lý trung tâm – CPU 25
c. Bộ nhớ . 26
d. Hệ thống vào-ra 27
e. Liên kết hệ thống (buses) 29
I.2.1.2. Phần mềm máy tính . 30
a. Dữ liệu và giải thuật 30
b. Chương trình và ngôn ngữ lập trình . 35
c. Phân loại phần mềm máy tính . 37
I.2.2. Mạng máy tính (2T lý thuyết) . 37
I.2.2.1. Lịch sử phát triển của mạng máy tính 37
I.2.2.2. Phân loại mạng máy tính 38
I.2.2.3. Các thành phần cơ bản của một mạng máy tính 38
I.2.2.4. Mạng Internet . 40
I.2.3. Giới thiệu hệ điều hành (2T lý thuyết) 41
I.2.3.1. Các khái niệm cơ bản . 41
a. Khái niệm hệ điều hành 41
b. Tệp (File) 41
c. Quản lý tệp của hệ điều hành 42
I.2.3.2. Hệ lệnh của hệ điều hành . 43
I.2.3.3. Hệ điều hành Windows 44
a. Sự ra đời và phát triển . 44
b. Khởi động và thoát khỏi Windows XP . 44
c. Một số thuật ngữ và thao tác thường sử dụng . 45
d. Cấu hình Windows (Control Panel) 47
e. Windows Explorer 52
I.3. Các hệ thống ứng dụng (4T lý thuyết) 56
I.3.1. Các hệ thống quản lý thông tin 56
I.3.1.1. Các khái niệm về thông tin và Hệ thống quản lý thông tin 56
I.3.1.2. Phân loại . 56
a. Phân loại theo cấp bậc quản lý 56
b. Phân loại theo chức năng nghiệp vụ . 59
c. Phân loại theo quy mô tích hợp 60
I.3.2. Hệ thông tin bảng tính . 62
I.3.3. Hệ quản trị cơ sở dữ liệu . 67
I.3.3.1. Cơ sở dữ liệu 67
a. Khái niệm về Cơ Sở Dữ Liệu 67
b. Hệ quản trị cơ sở dữ liệu . 72
I.3.4. Các hệ thống thông minh 76
PHẦN II. GIẢI QUYẾT BÀI TOÁN 77
5
II.1. Thuật toán(4 tiết LT) 77
II.1.1. Định nghĩa thuật toán . 77
II.1.2. Biểu diễn thuật toán . 78
II.1.2.1. Ngôn ngữ lưu đồ . 79
II.1.2.2. Mã giả . 83
II.1.3. Thuật toán đệ qui . 84
II.1.4. Một số thuật toán thông dụng 85
II.1.4.1. Thuật toán số học 85
II.1.4.2. Thuật toán về dãy . 86
II.1.5. Thuật giải heuristic 87
II.1.5.1. Thuật giải – Sự mở rộng khái niệm của thuật toán . 87
II.1.5.2. Thuật giải heuristic . 87
II.2. Giải quyết bài toán (4 tiết LT, 2 tiết BT) 88
II.2.1. Khái niệm về bài toán 88
II.2.2. Các bước giải quyết bài toán bằng máy tính 89
Bài tập về Thuật toán (2 tiết BT) . 90
II.2.3. Các phương pháp giải quyết bài toán bằng máy tính . 90
II.2.3.1. Giải quyết bài toán theo hướng xác định trực tiếp lời giải: 90
II.2.3.2. Giải quyết bài toán theo hướng tìm kiếm lời giải . 91
II.2.4. Phân loại bài toán . 91
II.2.4.1. Độ phức tạp thuật toán 91
II.2.4.2. Phân loại bài toán . 93
PHẦN 3. LẬP TRÌNH 95
III.1. Tổng quan về ngôn ngữ C (3 tiết LT) 95
III.1.1. Lịch sử phát triển 95
III.1.2. Các phần tử cơ bản của ngôn ngữ C . 96
1.2.1. Tập kí tự 96
1.2.2. Từ khóa . 96
1.2.3. Định danh 97
1.2.4. Các kiểu dữ liệu 98
1.2.5. Hằng 99
1.2.6. Biến . 100
1.2.7. Hàm . 100
1.2.8. Biểu thức . 101
1.2.9. Câu lệnh 101
1.2.10. Chú thích . 102
III.1.3. Cấu trúc cơ bản của một chương trình C 102
6
III.1.4. Biên dịch chương trình C . 105
III.1.5. Trình biên dịch Turbo C++ . 105
III.1.6. Cài đặt và sử dụng Turbo C++ 3.0 . 105
III.2. Kiểu dữ liệu và biểu thức trong C (4 tiết LT) . 106
III.2.1. Các kiểu dữ liệu chuẩn trong C (1 tiết LT) . 107
III.2.2. Các biểu thức 109
III.2.3. Các phép toán . 110
III.2.3.1. Phép toán số học 110
III.2.3.2. Phép toán quan hệ . 111
III.2.3.3. Các phép toán logic . 112
III.2.3.4. Phép toán gán 112
III.2.4. Thứ tự ưu tiên các phép toán 114
III.2.5. Một số toán tử đặc trưng trong C 115
III.3. Cấu trúc lập trình trong C (6 tiết LT) . 118
III.3.1. Vào/ra . 118
III.3.1.1. Các lệnh vào ra dữ liệu với các biến (printf, scanf) 118
III.3.1.2. Các lệnh nhập xuất khác 123
III.3.2. Cấu trúc lệnh khối 124
III.3.3. Cấu trúc if . 126
III.3.4. Cấu trúc lựa chọn switch 127
III.3.5. Vòng lặp for 130
III.3.6. Vòng lặp while và do – while . 132
III.3.7. Các lệnh thay đổi cấu trúc lập trình 135
III.3.7.1. continue 136
III.3.7.2. break 137
III.4. Mảng và xâu ký tự (5 tiết LT) 138
III.4.1. Mảng . 138
III.4.1.1. Khái niệm mảng 138
III.4.1.2. Khai báo và sử dụng mảng 138
III.4.1.3. Các thao tác cơ bản trên mảng 139
a. Nhập dữ liệu cho mảng 139
b. Xuất dữ liệu chứa trong mảng . 140
c. Tìm phần tử có giá trị lớn nhất, phần tử có giá trị nhỏ nhất 142
III.4.1.4. Tìm kiếm trên mảng 142
III.4.1.5. Sắp xếp mảng 144
III.4.2. Xâu ký tự (2 tiết LT) . 146
III.4.2.1. Khái niệm xâu ký tự 146
7
III.4.2.2. Khai báo và sử dụng xâu . 147
a. Khai báo xâu kí tự . 147
b. Truy nhập vào một phần tử của xâu . 147
III.4.2.3. Các hàm xử lý ký tự 147
III.4.2.4. Các hàm xử lý xâu . 149
a. Vào ra dữ liệu 149
b. Một số hàm xử lí xâu kí tự khác 149
III.5. Cấu trúc (2 tiết LT) . 151
III.5.1. Khái niệm cấu trúc 151
III.5.2. Khai báo và sử dụng cấu trúc . 152
III.5.2.1. Khai báo kiểu dữ liệu cấu trúc . 152
III.5.2.2. Khai báo biến cấu trúc: 152
III.5.2.3. Định nghĩa kiểu dữ liệu cấu trúc với typedef 153
III.5.3. Xử lý dữ liệu cấu trúc . 154
III.5.3.1. Truy nhập các trường dữ liệu của cấu trúc 154
III.5.3.2. Phép gán giữa các biến cấu trúc 156
III.6. Hàm (2 tiết LT) 157
III.6.1. Khái niệm hàm 157
III.6.1.1. Khái niệm chương trình con 157
III.6.1.2. Phân loại chương trình con: 158
III.6.2. Khai báo và sử dụng hàm . 158
III.6.2.1. Khai báo hàm 158
III.6.2.2. Sử dụng hàm 161
III.6.3. Phạm vi của biến . 163