Tài liệu Bài giảng kinh tế học phát triển

Bảng 1: Phân loại các nước theo trình độ phát triển

[TABLE]
[TR]
[TD]Các chỉ tiêu, thông số để phân loại
[/TD]
[TD]Các nước công nghiệp phát triểnDCs
[/TD]
[TD]Các nước mới công nghiệp hóaNICs
[/TD]
[TD]Các nước đang phát triển LDCs
[/TD]
[/TR]
[TR]
[TD]1-Giai đoạn kinh tế




2-Thu nhập bình quân/người/năm









3-Về cơ cấu kinh
tế kỹ thuật







4-Về mặt thể chế
[/TD]
[TD]-Đã công nghiệp hóa, đi vào giai đoạn trưởng thành



-Trên 10.000USD









-Định hình và chuyển dịch nhanh theo các lợi thế.
-Kỹ thuật hiện đại.
-Cơ cấu ngành chuyển dịch theo hướng dịch vụ-công nghiệp-nông nghiệp.
-Tỷ trọng xuất khẩu chiếm ưu thế trong GDP


-Các truyền thống, tập tục lạc hậu suy giảm nhanh.
-Hệ thống quản lý hoàn thiện theo sự tiến bộ của môi trường kinh tế
-Đã thiết lập mạng các quan hệ kinh tế-thể chế với bênngoài, hoạt động có hiệu quả
[/TD]
[TD]-Đã công nghiệp hóa trongthời kỳ đặc biệt những nắm1960-1980, đang ở giai đầu của trưởng thành về kinh tế.
-Trên 6.000USD









-Định hình và chuyển dịch nhanh theo các lợi thế.
-Kỹ thuật hiện đại, có sự kết hợp thích dụng các loại hình kỹ thuật.

-Cơ cấu ngành chuyển dịch theo hướng công nghiệp- dịch vụ-nông nghiệp

-Các truyền thống, tập tục lạc hậu suy giảm nhanh.
-Hệ thống quản lý hoàn thiện theo sự tiến bộ của môi trường kinh tế
-Đã thiết lập mạng các quan hệ kinh tế-thể chế với bênngoài, hoạt động có hiệu quả.
-Đang tìm cách nối kết các quan hệ kinh tế-thể chế với các nước phát triển và đang phát triển

[/TD]
[TD]-Đang hoặc chưa công nghiệp hòa,đang ở giai đoạn cất cánh hoặc trước cất cánh

-Bao gồm ba nhóm:
* Thu nhập bình quân trong khoảng 2.000-6.000USD
*Thu nhập bình quân từ 600-2000USD
*Thu nhập bình quân dưới 600USD



-Đang trong quá trình điều chỉnh cơ cấu kinh tế kỹ thuật.
-độ chuyển dịch nhỏ


-Cơ cấu ngành đang trong thời kỳ nông nghiệp- công nghiệp-dịch vụ.

-Nhiều truyền thống tập tục lạc hậu đang đè nặng ,thậm chí quyết định sự phát triển.


-Đang tìm cách nối kết các quan hệ kinh tế-thể chế với các nước phát triển và đang phát triển

[/TD]
[/TR]
[/TABLE]

*Các nước xuất khẩu dầu mỏ (Hầu hết các nước này đề gia nhập tổ chức OPEC).
II. Đặc trưng của các nước đang phát triển
1-Những khác biệt giữa các nước đang phát triển
1-Quy mô đất nước (Dân số, diện tích ), 2-Điều kiện lịch sử - tự nhiên, 3-Vai trò của khu vực Nhà nước và tư nhân,4-Việc lựa chọn đồng minh và sự giúp đỡ của các đồng minh,
2- Những đặc điểm chung của các nước đang phát triển
Bên cạnh những khác biệt, LDCs có những giống nhau cơ bản là:
(1)-Mức sống thấp, (2)-Tỷ lệ tích lũy nhỏ, (3)-Trình độ kỹ thuật lạc hậu, (4)-Năng suất lao động thấp.
Những đặc điểm này tác động, quy định lẫn nhau, tạo nên vòng luẩn quẩn” của đói nghèo và chậm phát triển.




[TABLE=width: 100%]
[TR]
[TD]Năng suất thấp

[/TD]
[/TR]
[/TABLE]
[TABLE=width: 100%]
[TR]
[TD]Tỷ lệ tích lũy thấp

[/TD]
[/TR]
[/TABLE]
[TABLE=width: 100%]
[TR]
[TD]Trình độ kỹ thuật
lạc hậu

[/TD]
[/TR]
[/TABLE]
[TABLE=width: 100%]
[TR]
[TD]Thu nhập thấp

[/TD]
[/TR]
[/TABLE]
[TABLE=width: 100%]
[TR]
[TD]Hình 1:Vòng luẩn quẩn của sự nghèo khổ

[/TD]
[/TR]
[/TABLE]
[TABLE=align: left]
[TR]
[TD][/TD]
[/TR]
[TR]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[/TR]
[/TABLE]

















ChươngI: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VẾ TĂNG TRƯỞNG
VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ
I Phân chia các nước theo trình độ phát triển
1.Sự hình thành thế giới thứ ba
Cho tới 1945, nhiều quốc gia Tây Âu, nhất là các nước Anh, Pháp, Hà Lan, Bỉ, còn kiểm soát những thuộc địa rộng lớn.
Sau chiến tranh thế giới thứ hai, nhiều nước ở Châu Á châu Phi, Mỹ La tinh giành được độc lập dân tộc, có những cố gắng trong phát triển kinh tế với đường lối “độc lập tự chủ” nhằm giảm bớt sức ép từ các nước phát triển vốn đã từng là “chính quốc” của họ.Các nước này được gọi là “Thế giới thứ ba”?!
2 Phân chia các nước theo trình độ phát triển.
-Về mặt kinh tế, các nước thuộc thế giới thứ ba còn được gọi là các nước “đang phát triển”. Khái niệm này xuất hiện vào những năm 1960.
. Xuất phát từ trình độ phát triển và những đặc trưng trong quá trình vận động, Ngân hàng thế giới đề nghị sắp xếp các nước trên thế giới thành 4 nhóm: các nước công nghiệp phát triển, các nước mới công nghiệp hóa, các nước đang phát triển, các nước xuất khẩu dầu mỏ.