Tài liệu Bài giảng cây đặc sản vùng

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM HUẾ

DỰ ÁN HỢP TÁC VIỆT NAM – HÀ LAN

BÀI GIẢNG CÂY ĐẶC SẢN VÙNG


Bài 1

NGUỒN GỐC, PHÂN LOẠI, GIÁ TRỊ KINH TẾ CỦA CÂY TIÊU

1. NGUỒN GỐC PHÂN LOẠI, GIÁ TRỊ KINH TẾ CỦA CÂY TIÊU.

1.1. NGUỒN GỐC, PHÂN LOẠI

- Nguồn gốc:

Cây tiêu có tên khoa học là Piper nigrum L. Tiêu Piper nigrum là một trong

những loài cây gia vị cổ nhất và quan trọng nhất. Tiêu đen là loại tiêu mà hạt tiêu với

toàn bộ quả được làm khô; tiêu trắng thì quả đã bị loại bỏ mất lớp vỏ mềm.

Ba nước sản xuất tiêu chính là Ấn Độ, Malaysia và Indonesia. Việc sản xuất tiêu

tại Brazil đã gia tăng mạnh mẽ trong những năm vừa qua. Tiêu là một trong những mặt

hàng được trao đổi buôn bán sớm nhất giữa các nước Phương Đông và châu Âu. Nó

có một lịch sử lâu đời hơn là các cây gia vị khác và những lợi nhuận khổng lồ có thể

kiếm được. Ngoài ra, tiêu còn có một vị trí nhất định trong lịch sử của thế giới vì nó là

cây gia vị được dùng để cống nạp đối với các triều đại phong kiến trước đây.

Piper nigrum có nguồn gốc từ vùng Tây Ghats tại Ấn Độ nơi mà nó chỉ là cây

hoang dại trong những vùng đồi của vùng Atxam và Bắc Burma, nhưng cũng có thể là

nó phát triển một cách tự nhiên đến vùng này từ bờ biển Malaba. Người Hy Lạp gọi là

Piperi, các nước nói tiếng Latin gọi là Piper và người Anh gọi là Pepper tất cả những

tên này đều có nguồn gốc từ Sanskrit người dân bản xứ gọi nó là Pippali, chính là tên

của loại tiêu dài” mà cho đến nay không còn được nhìn thấy ở châu Âu nữa.

Tiêu là sản phẩm được ưa thích tại Ấn Độ từ thời xa xưa và là loại gia vị đưa đến

châu Âu trong thời Hy Lạp và Rom cổ. Theo Theophrastus, những nhà triết học Hy

Lạp thỉnh thoảng gọi nó là “cha của những loài thực vật” và đã được một học trò của

Alexandơ dưới thời Aristot phân biệt là hai loại tiêu có tên là tiêu đen và loại thứ 2 gọi

là tiêu dài vì cả hai trong chúng đều được sử dụng tại Roma và Hy Lạp thời bấy giờ.

Tiêu Piper nigrum hiện nay đã được phát triển rộng khắp trong các vùng nhiệt đới.

Từ bờ biển Malaba thuộc Ấn Độ, tiêu đã được vận chuyển qua những con đường

mòn trên lục địa cũng như trên biển bằng những con tàu được xây dựng bởi Rom và

Ấn Độ đã giúp cho việc buôn bán thứ gia vị này trở nên thuận lợi và độc quyền.

Tiêu trắng được đề cập đến đầu tiên bởi Dioscoridơ và trong thời kỳ đó người ta

nghĩ rằng nó đến từ những cây tiêu khác hơn là cây tiêu đã tạo ra tiêu đen. Theo Ridley

(1912) khoảng năm 77 sau công nguyên tuyên bố rằng: Tiêu dài có giá trị bằng 15

Dinơ cho 1 pau, còn tiêu trắng có giá là 7 Dinơ, tiêu đen là 4 Dinơ.

Tiêu có thể được mang đến Java, Indonexia bởi những người thuộc địa Hindu

trong khoảng giữa năm 100 trước công nguyên và năm 600 sau công nguyên, vì việc

trồng trọt nó tại Archipelago, Indonexia, ít nhất cũng đã bắt đầu trong khoảng thời gian

đó.

- Phân loại:

Cây tiêu: Piper nigrum L là một chi lớn có hơn 1000 loài hầu hết là cây dược

liệu thân thảo, thân leo hoặc thân bụi mọc trong vùng nhiệt đới thuộc cả 2 bán

cầu.Thuộc họ: Piperaceae; Có số nhiễm sắc thể 2n = 52.