Luận Văn Ảnh hưởng của tảo được lắng bằng các loại hóa chất khác nhau đến sinh trưởng và tỷ lệ sống nghêu giố

19

ẢNH HƯỞNG CỦA TẢO ĐƯỢC LẮNG BẰNG CÁC LOẠI HÓA CHẤT KHÁC NHAU
ĐẾN SINH TRƯỞNG VÀ TỶ LỆ SỐNG NGHÊU GIỐNG (MERETRIX LYRATA)
Lý Bích Thủy và Ngô Thị Thu Thảo 1
1 Khoa Thủy sản, Trường Đại học Cần Thơ
Thông tin chung:
Ngày nhận: 20/07/2012
Ngày chấp nhận: 22/03/2013

Title:
Effects of different flocculated
algae on the growth and
survival rate of juvenile hard
clam Meretrix lyrata
Từ khóa:
Meretrix lyrata,
Nannochloropsis, Chaetoceros
Keywords:
Meretrix lyrata,
Nannochloropsis, Chaetoceros
ABSTRACT
This study was conducted to determine the chemicals which was applied to
flocculate of Nannochloropsis and Chaetoceros to feed juvenile hard-clam
Meretix lyrata. The experiment included 6 treatments and three replicates
per each. Juvenile clams (SL: 18.69 ± 2.07 mm) were cultured in 50 liter
plastic tank with the density of 30 individuals per tank. Nannochloropsis
and Chaetoceros were flocculated by three different chemicals such as
FeCl 3, Al 2 (SO 4 ) 3, NaOH; and daily algal density diet were 30,000 cells/ml.
After 90 days of culture, the highest survival rate (15.63%) presented in
Chaetoceros flocculated by Al 2 (SO 4 ) 3 , significant difference from the other
treatments (p<0.05). Lowerest survival rates (0%) was observed in
Nannochloropsis flocculated by Al 2 (SO 4 ) 3 and Nannochloropsis flocculated
by NaOH. Clam growth was not significant difference among treatments
(p>0.05). Results from this study showed that Chaetoceros algae are
considered more suitable for juvenile clams than Nannochloropsis after
flocculation.
TÓM TẮT
Nghiên cứu này nhằm xác định loại hóa chất sử dụng để lắng tảo
Chaetoceros và Nannochloropsis làm thức ăn cho nghêu giống Bến Tre
(Meretrix lyrata). Thí nghiệm gồm 6 nghiệm thức và mỗi nghiệm thức được
lặp lại 3 lần. Nghêu giống (chiều dài:18,69±2,07 mm) được bố trí trong bể
nhựa 50 lí với mật độ 30 con/bể. Thức ăn sử dụng là tảo Nannochloropsis
và Chaetoceros được lắng bởi 3 loại hóa chất khác nhau là FeCl 3, Al 2 (SO 4 ) 3
và NaOH, mật độ tảo cho ăn hàng ngày là 30.000 tb/ml. Sau 90 ngày thí
nghiệm, nghiệm thức Chaetoceros lắng Al 2 (SO 4 ) 3 ) đạt tỷ lệ sống cao nhất
(15,63%) khác biệt có ý nghĩa so với các nghiệm thức còn lại (p<0,05). Tỷ
lệ sống thấp nhất (0%) ở nghiệm thức Nannochloropsis lắng Al 2 (SO 4 ) 3 và
Nannochloropsis lắng NaOH. Tăng trưởng của nghêu ở các nghiệm thức
khác biệt không có ý nghĩa thống kê (p>0,05). Nghiên cứu cho thấy tảo
Chaetoceros được xem là thức ăn thích hợp cho nghêu giống hơn tảo
Nannochloropsis sau khi lắng. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ Phần B: Nông nghiệp, Thủy sản và Công nghệ Sinh học: 25 (2013): 19-26

20
1 GIỚI THIỆU
Hiện nay, trên thế giới có hơn 40 loài tảo
khác nhau đã được phân lập và được nuôi thuần
trong các hệ thống nuôi thâm canh (Coutteau,
1996), trong số đó các loài Isochrysis galbana,
Chaetoceros calcitrans, Dunaliella tertiolecta
được sử dụng trong nuôi sinh khối giáp xác
chân chèo (Nguyễn Thị Kim Liên và ctv, 2006),
Artemia (Nguyễn Văn Hòa và ctv., 2006) hay
Tetra-selmis sp. và Isochrysis sp. được sử dụng
làm thức ăn cho luân trùng (Dhert, 1996), nhiều
loài tảo được sử dụng trong sản xuất giống và
ương ấu trùng động vật hai mảnh vỏ như
Chaetoceros gracilis, Tetraselmis suecica,
Thalassiosira pseudonana, Nannochloropsis sp.
(Coutteau and Sorgeloos, 1992), tu hài, vẹm,
bào ngư, cá măng (Nguyễn Thị Hoài Hà, 2010).
Cùng với sự phát triển của ngành thủy sản
nói chung và nhóm hai mảnh vỏ nói riêng. Đặc
biệt, nghêu là đối tượng thủy sản kinh tế đang
được chú trọng phát triển nuôi ở vùng bãi triều
ven biển hiện nay, tảo được xem là nguồn thức
ăn chính cho nghêu. Tuy nhiên, hiện nay trong
sản xuất giống và ương nuôi nghêu người ta
thường sử dụng tảo tươi, chưa chủ động được
nguồn thức ăn. Vì lẽ đó, sự cần thiết về nghiên
cứu các biện pháp sử dụng tảo trong ương
nghêu giống là mục tiêu lâu dài góp phần nâng
cao hiệu quả trong sản xuất nghêu ngày càng
phát triển.
2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1 Nghêu giống và phương pháp nuôi
Nghêu giống được mua từ xã Tân Thành,
huyện Gò Công Đông, tỉnh Tiền Giang, chiều
dài 15 – 21 mm, khối lượng 0,7 - 2,6 g/con, mật
độ 30 con/bể, nghêu được nuôi trong nhà có
mái che; Tảo Nannochloropsis và Chaetoceros
được lắng bằng 3 loại hóa chất khác nhau
là NaOH, FeCl 3 và Al 2 (SO 4 ) 3 với liều lượng
50 g/m 3 . Thí nghiệm được bố trí theo 3 nghiệm
thức, mỗi nghiệm thức lặp lại 3 lần. Các
nghiệm thức được bố trí là: Cho ăn tảo
Nannochloropsis lắng bằng FeCl 3 (NT1); Cho
ăn tảo Nannochloropsis lắng bằng Al 2 (SO 4 ) 3
(NT2); Cho ăn tảo Nannochloropsis lắng bằng
NaOH (NT3); Cho ăn tảo Chaetoceros lắng
bằng FeCl 3 (NT4); Cho ăn tảo Chaetoceros
lắng bằng Al 2 (SO 4 ) 3 (NT5); Cho ăn tảo
Chaetoceros lắng bằng NaOH (NT6). Tảo
Chaetoceros và tảo Nannochloropsis thuần
được nuôi bằng môi trường dinh dưỡng (Ngô
Thị Thu Thảo và ctv., 2011) với liều lượng
1 ml/L. Sau đó được thu hoạch bằng cách lắng
và bảo quản trong tủ mát 2-13 o C. Nghêu giống
được cho ăn 1 lần/ngày. Tất cả nghiệm thức
được nuôi ở độ mặn 20‰ , thay nước 100% sau
mỗi 5 ngày để duy trì chất lượng nước trong
quá trình thí nghiệm.
2.2 Theo dõi các chỉ tiêu môi trường
Các yếu tố môi trường như nhiệt độ, pH,
KH, NO 2
- , NH 3 /NH 4
+ được kiểm tra theo thời
gian và phương pháp như trong Bảng 1.
Bảng 1: Các chỉ tiêu môi trường theo dõi trong
quá trình thí nghiệm
Chỉ tiêu Thời gian
Phương pháp
xác định
Nhiệt độ ( o C)
2 lần/ngày (7h
và 17h)
Nhiệt kế
pH 5 ngày/lần Test Sera (Đức)
KH (mg CaCO 3 /L) 5 ngày/lần Test Sera (Đức)
NO 2
- (mg/L) 5 ngày/lần Test Sera (Đức)
NH 3 /NH 4
+ (mg/L) 5 ngày/lần Test Sera (Đức)
2.3 Theo dõi tốc độ lọc, tăng trưởng và tỷ lệ
sống của nghêu
Mật độ tế bào tảo được xác định hàng ngày
theo công thức:
Mật độ (tb/ml) = (N/64) x 10 4 Trong đó N là
số tế bào trung bình giữa 3 lần đếm.
Đếm mật độ tảo cho ăn ban đầu và sau khi
cho ăn 24 giờ để đánh giá tốc độ lọc theo phần
trăm: ACR(%/ngày)= [(
24 0 T T  )/
0 T ] x100
Tốc độ lọc theo trọng lượng cơ thể của
nghêu: ACR(tb/g/ngày)= (T 0 -T 24 )/W. Với T 0 :
Mật độ tảo ban đầu lúc cho ăn (tb/ml); T 24 : Mật
độ tảo sau khi cho ăn 24 giờ (tb/ml); W: Tổng
khối lượng nghêu (g).
Thu mẫu đo chiều dài (mm), cân khối lượng
(g) và tỷ lệ sống (%) được xác định 15 ngày/lần
để tính sự sinh trưởng theo các công thức sau: